20 Populairste motivatietheorieën in de psychologie

Het onbeschrijflijke beschrijven lijkt de ambitieuze onderneming van motivatietheorieën te zijn.

De vele benaderingen om te definiëren wat menselijk gedrag drijft, worden het best begrepen wanneer we kijken naar het doel zelf van het creëren ervan, of het nu gaat om betere prestaties, het nastreven van doelen, veerkracht of terugvalpreventie, om er maar een paar te noemen.

Er is niets praktischer dan een goede theorie.

Kurt Lewin

Er is geen enkele motivatietheorie die alle aspecten van de menselijke motivatie verklaart, maar deze theoretische verklaringen dienen vaak wel als basis voor de ontwikkeling van benaderingen en technieken om de motivatie op verschillende gebieden van het menselijk streven te verhogen.

Dit artikel geeft een korte samenvatting van bestaande motivatietheorieën en hun mogelijke toepassingen in de praktijk.

Voordat u verder gaat, willen wij u graag onze drie Goal Achievement Exercises gratis laten downloaden. Deze gedetailleerde, wetenschappelijk onderbouwde oefeningen helpen u of uw cliënten om bruikbare doelen te stellen en technieken te beheersen om blijvende gedragsverandering te creëren.

Wat is motivatiepsychologie?

Motivatiepsychologen proberen meestal aan te tonen hoe motivatie varieert binnen een persoon op verschillende momenten of tussen verschillende mensen op hetzelfde moment. Het doel van de motivatiepsychologie is te verklaren hoe en waarom dat gebeurt.

Brede opvattingen over hoe motivatie te begrijpen zijn door psychologen gecreëerd op basis van verschillende soorten analyses. Cognitieve analyses, gedragsmatige anticipatie en affectieve apparaten worden vaak gebruikt om motivatie te verklaren in termen van het verwachten van een eindtoestand of doel.

Motivatiepsychologie is een studie van hoe biologische, psychologische en omgevingsvariabelen bijdragen aan motivatie. Dat wil zeggen, wat dragen het lichaam en de hersenen bij aan motivatie; welke mentale processen dragen bij; en ten slotte, hoe materiële prikkels, doelen, en hun mentale representaties individuen motiveren.

Psychologen onderzoeken motivatie door het gebruik van twee verschillende methoden. Experimenteel onderzoek wordt meestal uitgevoerd in een laboratorium en omvat het manipuleren van een motivationele variabele om de effecten ervan op gedrag te bepalen.

Correlationeel onderzoek omvat het meten van een bestaande motivationele variabele om te bepalen hoe de gemeten waarden samenhangen met gedragsindicatoren van motivatie.

Of je nu denkt dat je het kunt, of denkt dat je het niet kunt, je hebt gelijk.

Henry Ford, 1863-1947

Gemotiveerd zijn betekent bewogen worden tot actie. We worden tot actie of denken aangezet door ofwel de druk van een motief of de aantrekkingskracht van een prikkel of doel in de richting van een einddoel. Hier wordt een motief opgevat als een interne dispositie die een individu in de richting duwt van een gewenste eindtoestand waarin aan het motief wordt voldaan, en een doel wordt gedefinieerd als de cognitieve voorstelling van het gewenste resultaat dat een individu probeert te bereiken.

Terwijl een doel een gedrag stuurt dat resulteert in het bereiken ervan, is een prikkel een geanticipeerde eigenschap van de omgeving die een individu in de richting van of weg van een doel trekt. Prikkels versterken gewoonlijk de motivatie om een doel te bereiken. Emoties werken ook als motieven. Ze motiveren een individu op een gecoördineerde manier langs meerdere kanalen van affect, fysiologie en gedrag om zich aan te passen aan belangrijke veranderingen in de omgeving.

Zie onze bespreking van de motivatiecyclus en het motivatieproces in de blogpost getiteld Wat is motivatie.

Motivatietheorieën

Motivatietheorieën worden vaak onderverdeeld in inhoudstheorieën en procestheorieën. Kort gezegd, inhoudstheorieën verklaren wat motivatie is, en procestheorieën beschrijven hoe motivatie ontstaat.

Er zijn ook een groot aantal cognitieve theorieën die betrekking hebben op motivatie en verklaren hoe onze manier van denken en waarnemen van onszelf en de wereld om ons heen onze motieven kan beïnvloeden. Van zelfconcept, dissonantie en mindset tot waarden, oriëntatie en waargenomen controle, deze theorieën verklaren hoe onze voorkeur voor bepaalde mentale constructen ons vermogen om doelgerichte actie te ondernemen kan vergroten of verkleinen.

Motivatietheorieën worden ook gegroepeerd naar het gebied van menselijke inspanning waarop ze van toepassing zijn. Verschillende theorieën hebben betrekking op het motiveren van werknemers, waarbij prikkels en behoeften centraal staan, evenals theorieën die worden gebruikt in de sport- en prestatiepsychologie, waar affect wordt beschouwd als een meer prominente drijfveer van menselijk gedrag. Sommige van deze theorieën worden ook toegepast op onderwijs en leren.

Lees onze verhelderende post over motivatie in het onderwijs.

Motivatietheorieën

Maslow’s theorie van de behoeftehiërarchie, Alderfer’s ERG-theorie, McClelland’s prestatiemotivatietheorie, en Herzberg’s twee-factortheorie richtten zich op wat mensen motiveert en gingen in op specifieke factoren zoals individuele behoeften en doelen.

Maslow’s theorie van de hiërarchie van behoeften

De meest erkende inhoudelijke motivatietheorie is die van Abraham Maslow, die motivatie verklaarde door de bevrediging van behoeften gerangschikt in een hiërarchische volgorde. Aangezien bevredigde behoeften niet motiveren, is het de ontevredenheid die ons in de richting van vervulling beweegt.

Behoeften zijn voorwaarden binnen het individu die essentieel en noodzakelijk zijn voor de instandhouding van het leven en de voeding van groei en welzijn. Honger en dorst zijn voorbeelden van twee biologische behoeften die voortkomen uit de behoefte van het lichaam aan voedsel en water. Dit zijn noodzakelijke voedingsstoffen voor de instandhouding van het leven.

Het lichaam van de mens is een machine die zijn eigen veer opwindt.

J. O. De La Mettrie

Competentie en saamhorigheid zijn voorbeelden van twee psychologische behoeften die voortvloeien uit de behoefte van het zelf aan beheersing van de omgeving en warme interpersoonlijke relaties. Dit zijn noodzakelijke voedingsstoffen voor groei en welzijn.

Behoeften dienen het organisme, en wel door:

• begeertes, verlangens en strevingen op te wekken die de gedragingen motiveren die nodig zijn voor de instandhouding van het leven en de bevordering van groei en welzijn, en
• een diep gevoel van behoeftebevrediging op te wekken door dit te doen.

Maslow’s nalatenschap is de volgorde van de behoeften in de steeds toenemende complexiteit, beginnend met de fysiologische en psychologische basisbehoeften en eindigend met de behoefte aan zelf-actualisatie. Terwijl de basisbehoeften worden ervaren als een gevoel van tekort, worden de hogere behoeften meer ervaren in termen van de behoefte aan groei en vervulling.

Alderfer’s ERG-theorie

Alderfer’s motivatietheorie breidt uit op het werk van Maslow en neemt de premisse van behoeftecategorieën een beetje verder. Hij stelt vast dat wanneer de lagere behoeften bevredigd zijn, zij minder van onze aandacht in beslag nemen, maar dat de hogere behoeften de neiging hebben belangrijker te worden, naarmate we er meer naar streven.

Hij heeft ook een fenomeen waargenomen dat hij het frustratie-regressie proces noemde, waarbij wanneer onze hogere behoeften worden gedwarsboomd, we kunnen terugvallen op lagere behoeften. Dit is vooral belangrijk bij het motiveren van werknemers.

Wanneer een gevoel van autonomie of de behoefte aan meesterschap in het gedrang komt, bijvoorbeeld door de structuur van de werkomgeving, kan de werknemer zich meer richten op het gevoel van veiligheid of verwantschap dat de baan biedt.

McClelland’s achievement motivation theory

McClelland hanteerde een andere benadering bij het conceptualiseren van behoeften en stelde dat behoeften worden ontwikkeld en aangeleerd, en richtte zijn onderzoek niet op bevrediging. Hij was ook onvermurwbaar dat slechts één dominante drijfveer tegelijkertijd in ons gedrag aanwezig kan zijn. McClelland categoriseerde de behoeften of motieven in prestatie, verbondenheid en macht en zag ze als beïnvloed door ofwel interne drijfveren of extrinsieke factoren.

Van alle vooruitzichten die de mens kan hebben, is het meest geruststellende, op basis van zijn huidige morele toestand, om uit te zien naar iets blijvends en naar verdere vooruitgang naar een nog beter vooruitzicht.

Immanuel Kant

De drang naar prestatie komt voort uit de psychologische behoefte aan competentie en wordt gedefinieerd als een streven naar uitmuntendheid ten opzichte van een norm die kan voortkomen uit drie bronnen van competitie: de taak zelf, de competitie met het zelf, en de competitie met anderen.

Een hoge behoefte aan prestatie kan voortkomen uit iemands sociale omgeving en socialisatie-invloeden, zoals ouders die streven naar en normen voor uitmuntendheid promoten en waarderen, maar het kan ook gedurende het hele leven worden ontwikkeld als een behoefte aan persoonlijke groei naar complexiteit (Reeve, 2018).

Herzbergs motivatie-hygiënetheorie

Herzbergs twee-factortheorie, ook bekend als motivatie-hygiënetheorie, was oorspronkelijk bedoeld om de motivatie van werknemers aan te pakken en onderkende twee bronnen van werktevredenheid. Hij stelde dat motiverende factoren de werktevredenheid beïnvloeden omdat zij gebaseerd zijn op de behoefte van een individu aan persoonlijke groei: prestatie, erkenning, het werk zelf, verantwoordelijkheid, en promotie.

Aan de andere kant, hygiënefactoren, die deficiëntiebehoeften vertegenwoordigden, bepaalden de werkcontext en konden individuen ongelukkig maken met hun baan: bedrijfsbeleid en administratie, supervisie, salaris, interpersoonlijke relaties, en werkomstandigheden.

Procestheorieën van motivatie

Procestheorieën zoals de bekrachtigingstheorie van Skinner, de verwachtingstheorie van Victor Vroom, de billijkheidstheorie van Adam en de doelzettingstheorie van Locke proberen uit te leggen hoe motivatie ontstaat en hoe onze motieven in de loop van de tijd veranderen.

De bekrachtigingstheorie

De meest bekende procestheorie van motivatie is de bekrachtigingstheorie, die zich concentreerde op de gevolgen van menselijk gedrag als motiverende factor.

Gebaseerd op de operante conditioneringstheorie van Skinner, identificeert deze theorie positieve bekrachtigingen als bevorderaars die de kans op herhaling van het gewenste gedrag vergroten: lof, waardering, een goed cijfer, trofee, geld, promotie, of een andere beloning (Gordon, 1987).

Hij onderscheidde positieve bekrachtigingen van negatieve bekrachtiging en straf, waarbij de eerste een persoon alleen geeft wat hij nodig heeft in ruil voor gewenst gedrag, en de laatste probeert het ongewenste gedrag te stoppen door het toebrengen van ongewenste gevolgen.

Zie onze artikelen over Positieve bekrachtiging op de werkplek en Kinderen opvoeden met positieve bekrachtiging.

Andere theorieën over procesmotivatie combineren aspecten van de bekrachtigingstheorie met andere theorieën, soms uit aangrenzende vakgebieden, om een licht te werpen op wat menselijk gedrag drijft.

Adams billijkheidstheorie van motivatie

Adams billijkheidstheorie van motivatie (1965), gebaseerd op de sociale-ruiltheorie, stelt bijvoorbeeld dat we gemotiveerd zijn als we billijk worden behandeld, en we ontvangen wat we als billijk beschouwen voor onze inspanningen.

Het suggereert dat we niet alleen onze bijdragen vergelijken met de hoeveelheid beloningen die we ontvangen, maar deze ook vergelijken met wat anderen ontvangen voor dezelfde hoeveelheid input. Hoewel billijkheid essentieel is voor motivatie, houdt het geen rekening met de verschillen in individuele behoeften, waarden en persoonlijkheden, die onze perceptie van ongelijkheid beïnvloeden.

Vroom’s verwachtingstheorie

Victor Vroom’s verwachtingstheorie (1964) integreert daarentegen behoeften-, billijkheids- en bekrachtigingstheorieën om te verklaren hoe wij uit alternatieve vormen van vrijwillig gedrag kiezen op basis van de overtuiging dat beslissingen de gewenste resultaten zullen hebben. Vroom stelt voor dat wij worden gemotiveerd om een activiteit na te streven door drie factoren te beoordelen:

• Expectancy die veronderstelt dat meer inspanning tot succes zal leiden
• Instrumentaliteit die een verband ziet tussen activiteit en doel
• Valentie die de graad vertegenwoordigt waarin wij de beloning of de resultaten van succes waarderen.

Locke’s goal-setting theory

Tot slot, Locke’s (1990) goal-setting theory, een integratief model van motivatie, ziet doelen als belangrijke determinanten van gedrag. Deze theorie, die waarschijnlijk het meest wordt toegepast, legt de nadruk op specificiteit, moeilijkheid en acceptatie van doelen en geeft richtlijnen voor het opnemen ervan in stimuleringsprogramma’s en management by objectives (MBO) technieken op vele gebieden.

Lock’s recept voor het effectief stellen van doelen omvat:

• Het stellen van uitdagende maar haalbare doelen. Te makkelijke of te moeilijke of onrealistische doelen motiveren ons niet.
• Het stellen van doelen die specifiek en meetbaar zijn. Deze kunnen ons richten op wat we willen en kunnen ons helpen de vooruitgang naar het doel toe te meten.
• Doelverplichting moet worden verkregen. Als we ons niet committeren aan de doelen, dan zullen we ons niet voldoende inspannen om ze te bereiken, ongeacht hoe specifiek of uitdagend ze zijn.
• Strategieën om dit te bereiken kunnen zijn: deelname aan het proces van doelen stellen, het gebruik van extrinsieke beloningen (bonussen), en het aanmoedigen van intrinsieke motivatie door het geven van feedback over het bereiken van doelen. Het is belangrijk hier te vermelden dat druk om doelen te bereiken niet nuttig is, omdat dit kan leiden tot oneerlijkheid en oppervlakkige prestaties.
• Er moeten ondersteunende elementen worden geboden. Bijvoorbeeld aanmoediging, benodigde materialen en middelen, en morele steun.
• Kennis van resultaten is essentieel. Doelen moeten meetbaar zijn, en er moet feedback zijn.

Er zijn verschillende artikelen over effectieve doelen stellen in onze blogreeks die Locke’s theorie en de vele toepassingen ervan behandelen.

Cognitieve theorieën over motivatie

Een aantal cognitieve theorieën informeren ons begrip van motivatie. Ze gaan in op specifieke cognitieve verschijnselen die van invloed kunnen zijn op motivatie, een bepaalde motivatiefactor vertegenwoordigen, een uitingsvorm van motivatie beschrijven, of een proces verklaren waardoor motivatie kan ontstaan of kan worden versterkt.

De lijst van cognitieve verschijnselen is zeker niet volledig, maar geeft ons wel een voorproefje van de complexiteit van menselijke motivatie en bevat verwijzingen voor wie zich verder wil verdiepen in meer genuanceerde onderwerpen:

• Plannen (Carver & Scheier, 1998)
• Goals (Locke & Latham, 2002)
• Implementatie-intenties (Gollwitzer, 1999)
• Deliberatieve versus implementatie mindsets (Gollwitzer & Kinney, 1989)
• Promotie versus preventie oriëntaties (Higgins, 1997)
• Groei versus vaste mindsets (Dweck, 2006)
• Dissonantie (Festinger, 1957; Harmon-Jones & Mills, 1999)
• Zelf-effectiviteit (Bandura, 1986)
• Gepercipieerde controle (Skinner, 1996)
• Reactance theory (Brehm, 1966)
• Learned helplessness theory (Seligman, 1975)
• Mastery beliefs (Diener & Dweck, 1978)
• Attributies (Weiner, 1986)
• Expectancy (Peterson, Maier, & Seligman, 1993)
• Values (Eccles & Wigfield, 2002)
• Zelfconcept (Markus, 1977)
• Mogelijke zelven (Oyserman, Bybee, & Terry, 2006)
• Identiteit (Eccles, 2009)
• Zelfregulering (Zimmerman, 2000)
• Zelfcontrole (Baumeister & Tierney, 2011)

Er zijn ook verschillende benaderingen om menselijke motivatie te begrijpen, die we in meer detail hebben besproken in ons artikel over Voordelen en Belang van Motivatie, die een groot corpus aan motivatiestudies verzamelen en momenteel veel aandacht krijgen in het hedendaagse onderzoek in de motivatiewetenschap, namelijk intrinsieke motivatie (Deci, 1975) en de flowtheorie (Csíkszentmihályi, 1975).

Motivatietheorieën in het bedrijfsleven

Er zijn vele theorieën ontwikkeld met het oog op toepassing in de organisatiesetting en motivatie van werknemers. Naast de twee-factortheorie en de billijkheidstheorie zijn er theorieën die zich richten op autonomie, welzijn en feedback als kernmotiverende aspecten van de prestaties van werknemers; respectievelijk de theorieën X, Y en Z, en het Hawthorne-effect.

Theorie X en Theorie Y

Douglas McGregor stelde twee theorieën voor, Theorie X en Theorie Y, om de motivatie van werknemers en de implicaties daarvan voor het management te verklaren. Hij verdeelde werknemers in Theorie X-werknemers die werk vermijden en een hekel hebben aan verantwoordelijkheid, en Theorie Y-werknemers die graag werken en zich inspannen als ze controle hebben op de werkplek.

Hij stelde dat om werknemers uit Theorie X te motiveren, het bedrijf regels moet handhaven en straffen moet toepassen. Voor werknemers uit Theorie Y moet het management mogelijkheden ontwikkelen voor werknemers om verantwoordelijkheid te dragen en creativiteit te tonen als een manier van motiveren. Theorie X is sterk gebaseerd op wat we weten over intrinsieke motivatie, en de rol die bevrediging van psychologische basisbehoeften speelt bij effectieve werknemersmotivatie.

Theorie Z

In reactie op deze theorie werd een derde theorie, Theorie Z, ontwikkeld door Dr. William Ouchi. De theorie van Ouchi richt zich op het vergroten van de loyaliteit van werknemers aan het bedrijf door een baan voor het leven te bieden en zich te richten op het welzijn van de werknemer. Het moedigt groepswerk en sociale interactie aan om werknemers op de werkplek te motiveren.

Het Hawthorne Effect

Elton Mayo ontwikkelde een verklaring die bekend staat als het Hawthorne Effect dat suggereerde dat werknemers productiever zijn wanneer zij weten dat hun werk wordt gemeten en bestudeerd.

Hij erkende dat werknemers erkenning nodig hebben voor een goed verrichte taak en de geruststelling dat hun mening ertoe doet op de werkplek om gemotiveerd te zijn om te presteren. Mayo merkte dat werknemers productiever waren wanneer ze feedback kregen en input mochten geven in het werkproces.

Motivatietheorieën in de sportpsychologie

Er zijn ook verschillende motivatietheorieën die worden gebruikt in de sport- en prestatiepsychologie. Het kernconcept in het begrijpen van motivatie vanuit het prestatieperspectief is hoe fysiologische en psychologische arousal samengaat met gedrag.

Arousal is in feite een vorm van mobilisatie van energie en activering, hetzij vóór of tijdens het betrokken zijn bij het gedrag. Arousal komt op verschillende manieren voor. Fysiologische arousal verwijst naar de opwinding van het lichaam, terwijl psychologische arousal gaat over hoe subjectief opgewonden een individu zich voelt.

Wanneer we zeggen dat onze handpalmen zweterig zijn of ons hart bonst, impliceert dat fysiologische arousal. Wanneer we ons gespannen en angstig voelen, duidt dat op psychologische arousal.

Robert Thayer (1989) ontwikkelde de theorie van psychologische arousal in twee dimensies: energetische arousal en gespannen arousal, samengesteld uit energetische en gespannen dimensies. Energetische arousal wordt geassocieerd met positief affect, terwijl gespannen arousal wordt geassocieerd met angst en vreesachtigheid.

Geestelijke arousal kan verder worden onderverdeeld in twee soorten angst: trait anxiety en state anxiety. De ene verwijst naar de mate waarin we negatief en bezorgd reageren op de omgeving in het algemeen, terwijl staatsangst verwijst naar gevoelens van ongerustheid die optreden als reactie op een bepaalde situatie.

Angst komt voort uit verschillende bronnen. Het kan worden opgewekt door een stimulus die een opwindingsfunctie en een cue-functie heeft. Maar ook achtergrondstimuli die niet onze aandacht trekken, verhogen de arousal.

Thayer ontdekte dat arousal varieert met het tijdstip van de dag, voor velen van ons het hoogst rond het middaguur en het laagst in de ochtend en avond. Koffie, bijvoorbeeld, kan de arousal verhogen, net als bijvoorbeeld een evaluatie tijdens examens, muziekuitvoeringen of sportwedstrijden.

Arousal hangt ook af van meer complexe variabelen zoals nieuwheid, complexiteit en incongruentie. De interactie van verschillende stimuli verklaart waarom arousal soms gedragsefficiëntie verhoogt en in andere gevallen verlaagt.

Optimaal functioneren hypothese

De zone van optimaal functioneren hypothese in de sportpsychologie identificeert een zone van optimale arousal waar een atleet het beste presteert (Hanin, 1989). Naarmate de arousal toeneemt, neemt de prestatie op een taak toe en vervolgens af, zoals te zien is op het onderstaande omgekeerde-U arousal-prestatie relatie diagram.

Volgens de zone van optimaal functioneren hypothese heeft elk individu haar voorkeurszone van arousal gebaseerd op cognitieve of somatische angst. De wet van Yerkes-Dodson verklaart verder dat het hoogtepunt van de inverted-U of arousal-prestatie relatie afhangt van de complexiteit van de taak die wordt uitgevoerd.

Er zijn verschillende theorieën voorgesteld om het verband tussen de omgekeerd-U aard van de arousal-prestatie relatie te verklaren.

Hull-Spence drive theory

De klassieke Hull-Spence drive theory benadrukt hoe arousal de prestatie beïnvloedt, zonder rekening te houden met enig cognitief bewustzijn van het individu. Deze theorie, ook bekend als de drive reduction theory, stelt dat menselijk gedrag kan worden verklaard door conditionering en bekrachtiging.

Deze oversimplificatie is een deel van de reden waarom meer genuanceerde en complexe cognitieve theorieën de theorie grotendeels hebben vervangen. Het cusp catastrophe model in de sportpsychologie, arousal-biased competition theory, processing efficiency theory, en attentional control theory houden zich meer bezig met de cognitieve aspecten van arousal en hoe dit de gedragsefficiëntie beïnvloedt.

Arousal-biased competition theory

Mather en Sutherland (2011) ontwikkelden een arousal-biased competition theory om de inverted-U arousal-performance relatie te verklaren. Het suggereert dat arousal biases vertoont naar informatie die het middelpunt van onze aandacht is.

Arousal effecten en daarom verhoogt de prioriteit van het verwerken van belangrijke informatie en verlaagt de prioriteit van het verwerken van minder kritische informatie. De aanwezigheid van arousal verbetert de efficiëntie van gedrag dat betrekking heeft op een cruciale stimulus, maar dit gaat ten koste van de achtergrondstimuli.

Twee geheugensystemen theorie

Metcalfe en Jacobs (1998) postuleerden het bestaan van twee geheugensystemen die invloed hebben op het niveau van arousal dat we ervaren: een koel geheugensysteem en een warm geheugensysteem, elk in een ander gebied van het brein. Het koele systeem, gelegen in de hippocampus, dient het geheugen van gebeurtenissen die in ruimte en tijd plaatsvinden en zou ons in staat stellen ons te herinneren waar we vanmorgen onze auto hebben geparkeerd.

Het hete systeem in de amygdala dient het geheugen van gebeurtenissen die plaatsvinden onder hoge opwinding. Metcalfe en Jacobs theoretiseerden dat het hot system zich de details herinnert van stimuli die het begin van zeer stressvolle of opwindende gebeurtenissen voorspellen, zoals gebeurtenissen die gevaar voorspellen en verantwoordelijk is voor de indringende herinneringen van individuen die extreem traumatische gebeurtenissen hebben meegemaakt.

Processing efficiency theory

De processing efficiency theory van Eysenck & Calvo theoretiseerde hoe angst, uitgedrukt als bezorgdheid, de prestaties kan beïnvloeden. Bezorgdheid om geëvalueerd te worden en bezorgdheid over de eigen prestaties leidt tot bezorgdheid, die beslag legt op de capaciteit van het werkgeheugen en de prestaties op cognitieve taken doet afnemen (Eysenck & Calvo, 1992).

Textbooks on Motivation

Hier volgt een suggestie voor boeken over motivatie op tertiair niveau voor wie dieper in sommige van deze onderwerpen wil duiken:

Understanding Motivation and Emotion – Johnmarshall Reeve

Door dieper in te gaan op de wortels van motivatie, de emotionele processen die hierbij een rol spelen, en de gevolgen voor leren, prestaties en welzijn, biedt dit boek een gereedschapskist met praktische interventies en benaderingen voor gebruik in een grote verscheidenheid aan omgevingen.

Beschikbaar op Amazon.

Motivatie: Theories and Principles – Robert C. Beck

Dit experimenteel georiënteerde boek biedt een kritisch onderzoek van onderzoek en theorie met een actuele benadering. Het behandelt een breed scala van motiverende concepten uit zowel menselijke als dierlijke theorie en onderzoek, met de nadruk op de biologische basis van motivatie.

Beschikbaar op Amazon.

Motivatie – Lambert Deckers

Dit leerboek biedt een compleet overzicht van motivatie en emotie, met behulp van een overkoepelend organisatorisch schema van hoe biologische, psychologische en omgevingsbronnen motivatie worden – het induceren van gedrag, gevoelens en cognitie.

Beschikbaar op Amazon.

Motivation and Emotion Evolutionary Physiological, Developmental, and Social Perspectives – Denys A. deCatanzaro

In elk thematisch geordend hoofdstuk, dat begint met een beknopte overzichtsverklaring en eindigt met een persoonlijke samenvatting, belicht de auteur materiaal van speciaal belang en sluit hij belangrijke secties af met een samenvatting.

Beschikbaar op Amazon.

Motivatie: A Biosocial and Cognitive Integration of Motivation and Emotion – Eva Dreikus Ferguson

Een breed scala aan onderwerpen met betrekking tot motivatie en emotie komen aan bod, waaronder honger en dorst, circadiane en andere biologische ritmes, angst en vrees, woede en agressie, prestatie, gehechtheid, en liefde.

Beschikbaar op Amazon.

Menselijke motivatie – Robert E. Franken

Ontdekking van de dagelijkse menselijke motivatie, Franken biedt een actuele organisatie die studenten laat zien hoe biologie, leren, en cognitie samenwerken met individuele verschillen om menselijk gedrag te produceren.

Beschikbaar op Amazon.

De psychologie van actie: Linking Cognition and Motivation to Behavior – Peter M. Gollwitzer and John Bargh

Gerenommeerde sociale en motivationele psychologen presenteren beknopte formuleringen van de nieuwste onderzoeksprogramma’s die effectief het territorium in kaart brengen, nieuwe bevindingen leveren, en innovatieve strategieën voor toekomstig onderzoek voorstellen.

Beschikbaar op Amazon.

Motivation and Self-Regulation ccross the Life Span – Jutta Heckhausen and Carol S. Dweck

Kritische elementen van motivationele systemen kunnen worden gespecificeerd en hun onderlinge relaties begrepen door het in kaart brengen van de oorsprong en het ontwikkelingsverloop van motivationele processen.

Beschikbaar op Amazon.

Reclaiming Cognition: The Primacy of Action, Intention, and Emotion (Journal of Consciousness Studies) – Rafael Nunez and Walter J. Freeman

De traditionele cognitiewetenschap is Cartesiaans in de zin dat zij het onderscheid tussen het mentale en het fysieke, de geest en de wereld, als fundamenteel beschouwt. Dit leidt tot de bewering dat cognitie representatief is en het best verklaard kan worden met modellen die afgeleid zijn van AI en computationele theorie. De auteurs wijken radicaal af van dit model.

Beschikbaar op Amazon.

Motivation: Theory, Research, and Applications – Herbert L. Petri and John M. Govern

Reflects the latest developments from the field in its thorough coverage of the biological, behavioral, and cognitive explanations for human motivation. Het boek presenteert duidelijk de voor- en nadelen van elk van deze verklaringen, zodat lezers hun eigen conclusies kunnen trekken.

Beschikbaar op Amazon.

Intrinsieke en Extrinsieke Motivatie: The Search for Optimal Motivation and Performance – Carol Sansone and Judith M. Harackiewicz

Dit boek geeft een samenvattend beeld van wat onderzoek heeft vastgesteld over zowel extrinsieke als intrinsieke motivatie, en verduidelijkt welke vragen nog onbeantwoord zijn.

Beschikbaar op Amazon.

Current Directions in Motivation and Emotion – Association for Psychological Science and Kennon Sheldon

Beschikbaar op Amazon.

The Psychobiology of Human Motivation (Psychology Focus) – Hugh Wagner

The Psychobiology of Human Motivation onderzoekt wat ons gedrag stuurt, van fysiologische basisbehoeften als honger en dorst tot meer complexe aspecten van sociaal gedrag als altruïsme.

Beschikbaar op Amazon.

Een boodschap voor thuis

Er is geen tekort aan verklaringen voor wat menselijke motivatie is, en het onderzoek over het onderwerp is net zo uitgebreid en dichtbegroeid als het gebied van de psychologie zelf. Misschien is het het beste om het motivatiedilemma dat we proberen op te lossen te identificeren en vervolgens één benadering van motivatie te kiezen, al was het maar om die uit te proberen.

Door verlangens te vernietigen, vernietig je de geest. Ieder mens zonder hartstochten heeft geen beginsel van actie in zich, noch een motief om te handelen.

Claude Adrien Helvetius, 1715-1771

Zoals Dan Kahneman betoogt, is het onderwijzen van psychologie meestal tijdverspilling, tenzij we als studenten kunnen ervaren wat we proberen te leren of onderwijzen over de menselijke natuur en kunnen afleiden of het goed voor ons is.

Dan en alleen dan kunnen we kiezen om er naar te handelen, om in de richting van verandering te bewegen, of om de keuze te maken om hetzelfde te blijven. Het gaat allemaal om ervaringsleren en het verbinden van de kennis die we opdoen met onze eigen ervaring.

Welke motivatietheorie vind jij het meest bruikbaar?

We hopen dat je dit artikel met plezier hebt gelezen. Vergeet niet om onze drie Goal Achievement Exercises gratis te downloaden.

Als je anderen wilt helpen slagen in het leven, onze Motivatie & Goal Achievement Masterclass© is een uitgebreide training template voor beoefenaars die alles bevat wat je nodig hebt om je cliënten te helpen hun doelen te bereiken en motivatieverhogende technieken onder de knie te krijgen.