Esterificatie
Esterificatie is een condensatiereactie waarbij uit een alcohol en een carboxylzuur een ester wordt gevormd. Esterificatie is een subcategorie van condensatiereacties omdat bij de reactie een watermolecuul ontstaat. De reactie wordt gekatalyseerd door een sterk zuur, meestal zwavelzuur. Wanneer het carbonzuur butaanzuur wordt verwarmd met een overmaat methanol en enkele druppels zwavelzuur, ontstaat de ester methylbutanoaat. Methylbutanoaat heeft de geur van ananas. De reactie is hieronder weergegeven met zowel moleculaire als structuurformules.
De veresteringsreactie is omkeerbaar. Wanneer een ester wordt verhit in aanwezigheid van een sterke base zoals natriumhydroxide, breekt de ester af. De producten zijn een alcohol en de geconjugeerde base van het carbonzuur als een zout.
Het natriumhydroxide werkt niet als katalysator, maar wordt verbruikt in de reactie.
Verzeping beschrijft de alkalische hydrolyse-reactie van een ester. De term verzeping beschreef oorspronkelijk de hydrolyse van lange-keten esters, vetzuuresters genaamd, om zeepmoleculen te produceren, die de zouten van vetzuren zijn. Een dergelijke zeepmolecule is natriumstearaat, gevormd uit de hydrolyse van ethylstearaat.