Maart 10, 2020
Heb jij of iemand die je kent een slachtoffermentaliteit? Het gevoel dat de wereld op je uit is of dat je anderen de schuld geeft van je omstandigheden en emoties zijn een paar van de eerste tekenen van deze mentaliteit. Alles is altijd oneerlijk, en het is nooit de schuld van het slachtoffer. Deze mentaliteit zal de aandacht van de persoon trekken, maar op de lange termijn zal het hem geen goed doen.
Natuurlijk gebeuren er nare dingen in het leven, zoals aanranding of misbruik, en in deze gevallen heeft het slachtoffer het volste recht om de ander de schuld te geven. De slachtoffermentaliteit is echter anders, omdat dit de lens is waardoor de persoon kijkt. Met andere woorden, hun hele leven draait om het idee dat er nooit iets goeds gebeurt, en dat ze geen gelukkig leven verdienen. Ze hebben de neiging om de wereld te zien in een glas-half-leeg soort manier.
De slachtoffermentaliteit gelooft dat niets ooit hun kant op gaat en dat mensen hen sympathie moeten geven. Het is in zekere zin het perfecte excuus om nooit actie te ondernemen of verantwoordelijkheid te nemen voor keuzes, omdat de schuld altijd op iemand anders wordt afgeschoven.
“Vandaag is een nieuwe dag. Laat je verleden je lot niet in de weg staan! Laat vandaag de dag zijn dat je niet langer het slachtoffer bent van je omstandigheden en dat je actie onderneemt om het leven te leiden dat je wilt. Jij hebt de macht en de tijd om je leven vorm te geven. Breek los van de giftige slachtoffermentaliteit en omarm de waarheid van je grootsheid. Je bent niet bestemd voor een alledaags of middelmatig leven!” – Steve Maraboli
Hier zijn zeven belangrijke tekenen van een slachtoffermentaliteit:
1 – Nooit verantwoordelijkheid nemen voor keuzes.
De slachtoffermentaliteit neemt nooit verantwoordelijkheid voor hun leven omdat ze het makkelijker vinden om anderen de schuld te geven van hun slechte keuzes. Of dat nu betekent dat ze blijven hangen in trauma’s uit het verleden om het heden te vermijden of dat ze medelijden met zichzelf hebben vanwege een reeks slechte beslissingen, het slachtoffer zal altijd een manier vinden om verantwoordelijkheid te vermijden. We hebben allemaal een verleden dat ons littekens heeft gegeven, maar om verder te komen in het leven, moeten we onze problemen aanpakken. We kunnen ze niet ontlopen door ons verleden te gebruiken als excuus om niets te doen.
2 – Iedereen behalve zichzelf de schuld geven van tegenslag.
Wanneer een reeks ongelukkige gebeurtenissen plaatsvindt, zal het slachtoffer nooit in zichzelf kijken voor antwoorden. In plaats daarvan geven ze hun verleden, ouders, baan, beurs, economie, slecht weer, financiën, zus, vrienden…noem maar op de schuld. Ze zullen proberen het als een excuus te gebruiken. Als je iemand tegenkomt die nooit zijn fouten toegeeft en in plaats daarvan anderen de schuld geeft, dan heeft hij waarschijnlijk een slachtoffermentaliteit.
3 – Je zoekt aandacht van anderen door te klagen.
Slachtoffers gedijen op aandacht, maar niet de goede soort. In plaats van positieve dingen te doen met hun leven die positieve reacties van anderen zouden bevorderen, gedijen ze op chaos en negativiteit. In hun ogen is elke aandacht beter dan geen aandacht, want dit is de enige manier waarop ze zich kunnen gedragen. Klagen levert je medelijden en misschien advies op, waardoor je je veilig en comfortabel voelt met nooit veranderen. Het slachtoffer zal altijd een excuus vinden om vast te blijven zitten door geen actie te ondernemen, maar wel te klagen over zijn omstandigheden.
4 – Je denkt dat anderen er opzettelijk op uit zijn om jou te pakken.
Slachtoffers hebben het moeilijk om anderen te vertrouwen en denken dat iedereen een of ander plan heeft. Ze spelen deze kaart, zodat de schuld nooit bij hen ligt. De wereld is in hun ogen een vijandige, enge plek, en anderen kunnen onmogelijk goede bedoelingen hebben. Ze zijn voortdurend op hun hoede vanwege hun negatieve denkwijze, die hun beoordelingsvermogen vertroebelt en hen in de vecht-of-vlucht-modus brengt.
5 – Je voelt je op de een of andere manier minderwaardig ten opzichte van anderen.
Dit gevoel gaat meestal terug op het hebben van een laag gevoel van eigenwaarde, omdat het slachtoffer de neiging heeft om een verleden van jeugdproblemen te hebben. Hun ouders hebben hen misschien niet de juiste liefde of aandacht gegeven, of hebben verzuimd om positieve versterking te geven. Als gevolg daarvan voelt het slachtoffer zich nooit goed genoeg en moet het altijd aandacht zoeken op negatieve manieren, omdat het niet weet hoe het positieve relaties moet opbouwen.
6 – De slachtoffermentaliteit overreageert op elk probleem.
Slachtoffers zien elk klein probleem als het einde van de wereld, omdat ze iets willen hebben om over te klagen. De slachtoffer mentaliteit weet niet hoe om te gaan met dingen in een rustige, rationele gedrag, omdat ze gedijen in chaos op jonge leeftijd. Het slachtoffer zal eerst emotioneel reageren voordat hij probeert problemen met logica op te lossen.
7 – Ze voelen zich machteloos om actie te ondernemen.
Zoals we al eerder zeiden, de slachtoffermentaliteit geeft iemand vaak het gevoel vast te zitten en ontevreden te zijn met zijn leven. Ze willen misschien wel verandering, maar weten niet hoe ze die moeten doorvoeren. Als gevolg daarvan nemen ze hun toevlucht tot anderen de schuld geven, klagen, ongezonde gewoonten, en andere negatieve copingvaardigheden.
Hoe iemand met een slachtoffermentaliteit macht opeist
We hebben slachtoffers voor machteloos uitgemaakt, maar ze gebruiken hun macht gewoon op subtiele manieren. Bijvoorbeeld, door anderen medelijden met je te laten hebben kun je ze manipuleren om in een giftige relatie te blijven of boodschappen voor je te doen. Het kan ervoor zorgen dat anderen op eieren lopen om je heen omdat ze je niet van streek willen maken.
Of u kunt uw partner ervan overtuigen om in een codependent relatie te blijven. Het slachtoffer speelt vaak de rol van verzorger in een relatie, omdat ze meestal een laag gevoel van eigenwaarde hebben en denken dat ze geen gezonde relatie verdienen. Het slachtoffer gebruikt zijn slechte relatie echter vaak om zijn partner een schuldgevoel aan te praten of een “arme ik”-houding te hebben.
Dit is ook een tactiek die sociopaten en psychopaten gebruiken in relaties. Ze kunnen bijvoorbeeld voortdurend hun partner naar beneden halen, maar als de partner dit aankaart, proberen ze hem te vergassen. Uiteindelijk weet de andere persoon niet of zijn herinneringen juist waren of niet, omdat het slachtoffer hem de schuld wil geven dat hij gelooft dat hij fout zit. De misbruiker gebruikt zijn slachtoffermentaliteit om vreselijke daden te rechtvaardigen. Als je in een relatie zit met zo iemand, aarzel dan niet om hulp te zoeken. Iedereen verdient het om zich veilig te voelen in hun relatie.
Waarom gedragen slachtoffers zich zo?
De slachtoffermentaliteit begint meestal al in de vroege jeugd. Misschien hebben de ouders hun kinderen geleerd om zich als een slachtoffer te gedragen door de hele tijd te klagen over de wereld of door in het algemeen negatief te denken. Het kind sloeg dit mentaal op als een manier om aandacht van zijn ouders te krijgen.
Of ze hadden een codependent, ongezonde gehechtheid aan hun ouders. Misschien moesten ze geestelijk of lichamelijk voor hen zorgen of geloofden ze dat ze hen gelukkig moesten maken. Dit gebeurt vaak wanneer ouders ernstige depressies of angsten hebben. Bij ongebonden opvoedingsstijlen gelooft het kind dat hij of zij de ouders gelukkig moet maken, en dit betekent vaak aandacht krijgen op ongezonde manieren. Het kind gelooft dat het liefde moet verdienen of zich ziek of zwak moet gedragen om aandacht te krijgen.
Terwijl ervaren sommige kinderen seksueel of verbaal misbruik, waardoor ze zich hulpeloos voelen. Deze aangeleerde hulpeloosheid zet zich voort in de volwassenheid, en zij zullen relaties zoeken met mensen die deze patronen herhalen. Het kost vaak jaren therapie om de geest te hertrainen om deze situaties te vermijden en geloofssystemen te resetten.
Wat moet je doen als jij degene bent met de slachtoffermentaliteit?
Omdat slachtoffermentaliteit een aangeleerd gedrag is, kun je het altijd afleren. Daar is vaak therapie voor nodig, maar positieve affirmaties en journaling kunnen ook helpen. Onthoud dat jij de macht hebt over je leven, en dat niemand anders het schip voor jou kan besturen. Leer de gevoelens te verwerken die je in die slachtofferrol houden, en ga verder, in de wetenschap dat je het beste verdient dat het leven je kan bieden.
Aan de andere kant, als iemand anders in je leven dit gedrag vertoont, kun je misschien beter een stapje terug doen en jullie vriendschap opnieuw evalueren. Het kan zijn dat ze moeten genezen, en zolang ze dat inzien, gaan ze de goede kant op. Maar als ze zelf niet inzien dat er iets mis is met hun gedrag, dan is het waarschijnlijk het beste om de vriendschap voor je eigen bestwil achter je te laten.
Eindgedachten over het herkennen van de slachtoffermentaliteit
Slachtoffer zijn in het leven is als jezelf in brand steken en verwachten dat de ander zich brandt. Het zal je uiteindelijk alleen maar pijn doen, ook al leg je de schuld bij anderen. Neem verantwoordelijkheid voor je leven, want niemand anders zal dat voor je doen. Als je vooruit wilt, verwerk dan alle emoties die je over het verleden zou kunnen hebben, en laat het dan los. Concentreer je op het heden, want dat is tenslotte alles wat we hebben.
Echte problemen moet je misschien in therapie oplossen, maar zelfhulpoefeningen zoals journaling, doelen stellen, positieve affirmaties, en zelfs hypnose kunnen wonderen doen. De geest is soms een slagveld, maar iedereen verdient het om zich goed over zichzelf te voelen. Als je de slachtoffermentaliteit achter je wilt laten, onthoud dan dat je de kracht hebt om dat op elk moment te doen, en je kunt je leven elke richting op sturen die je maar wilt.