Toen NFL linebacker Ray Rice in 2014 zijn verloofde Janay Palmer bewusteloos sloeg in een lift, kreeg dat aanvankelijk niet veel aandacht. Hij werd beschuldigd van huiselijk geweld en voor twee wedstrijden geschorst. Na een paar weken werd hij formeel aangeklaagd, maar hij en Palmer waren de volgende dag getrouwd.
Toen echter een beveiligingsvideo van de gebeurtenis opdook, ging deze snel viral. De beelden van Janay Palmer die door Rice uit de lift werd gesleurd en neergeslagen, hadden een sterke uitwerking op de kijkers. De verontwaardiging die volgde, zorgde ervoor dat de NFL de straffen voor Ray Rice verzwaarde en een interne herziening van hun huiselijk geweld beleid uitvoerde.1
De zaken namen een interessante wending toen Janay Palmer zich uitsprak om haar man te verdedigen. Ze verontschuldigde zich op een persconferentie en zei: “Ik heb veel spijt van de rol die ik die avond heb gespeeld,” en later vroeg ze de mensen te stoppen met hun oordelen en beschuldigingen. “Weet alleen dat we zullen blijven groeien & de wereld laten zien wat echte liefde is,” postte ze op Instagram, en vroeg anderen om niets af te nemen van de man van wie ze houdt.
Dit lokte een nieuwe publieke reactie uit. Ongelovige waarnemers konden niet begrijpen hoe Palmer haar man kon bijstaan. De aanvallen richtten zich nu op haar, met commentatoren die haar geestelijke gezondheid, onschuld en motieven in twijfel trokken. Waarom zou iemand bij een man blijven, laat staan hem verdedigen, die haar bewusteloos had geslagen? Wat was er mis met Palmer dat ze dit zou doen?
Deze beschuldigingen en vragen leidden tot een tegenreactie. Slachtoffers en vrouwenactivisten verdedigden Palmer en beschreven de ingewikkelde dilemma’s waar vrouwen in gewelddadige relaties mee te maken hebben. Beverly Gooden, een human resources manager in North Carolina, startte een hashtag op Twitter, #WhyIstayed, waarin ze haar redenen deelde om in een gewelddadig huwelijk te blijven. “Ik heb een keer geprobeerd om het huis te verlaten na een gewelddadige episode, en hij blokkeerde me,” zei Gooden, later toe te voegen: “Ik dacht dat liefde alles zou overwinnen.” Haar hashtag werd een verzamelpunt, met honderden slachtoffers die hun verhalen postten over de factoren die hen in gewelddadige relaties hielden.
Als huiselijk geweld-onderzoekers waren we benieuwd hoe deze posts professionals en publieke waarnemers konden helpen de unieke uitdagingen waarmee slachtoffers van huiselijk geweld worden geconfronteerd, beter te begrijpen. Samen met collega Jaclyn Cravens en doctoraalstudent Rola Aamar onderzocht ik deze stemmen om te zien wat we konden leren. We verzamelden honderden berichten van vrouwen over de hele wereld en lazen, codeerden en sorteerden ze, waarna we deze bevindingen in 2015 publiceerden.2 Door deze analyse identificeerden we acht belangrijke redenen waarom vrouwen in een gewelddadige relatie blijven:
1. Vervormde gedachten. Gecontroleerd en gekwetst worden is traumatiserend, en dit leidt tot verwarring, twijfels, en zelfs zelfverwijt. Daders treiteren en beschuldigen slachtoffers, wat hen verzwakt en wanhoop en schuldgevoelens veroorzaakt.3 Vrouwen vertelden bijvoorbeeld: “Ik schaamde me, schaamde me en gaf mezelf de schuld omdat ik dacht dat ik hem had uitgelokt. Anderen minimaliseerden het misbruik als een manier om ermee om te gaan, en zeiden: “omdat ik niet dacht dat emotioneel en financieel misbruik echt misbruik was. Omdat woorden geen blauwe plekken achterlaten”, en: “Omdat ik niet wist dat wat mijn vriend met me deed, verkrachting was.”
2. Beschadigde eigenwaarde. Verwant was de schade aan het zelf die het gevolg is van vernederende behandeling. Veel vrouwen voelden zich in elkaar geslagen en van nul en generlei waarde: “Hij liet me geloven dat ik waardeloos en alleen was’ en ‘Ik had het gevoel dat ik iets verkeerd had gedaan en dat ik het verdiende’.
3. Angst. De dreiging van lichamelijk en emotioneel letsel is krachtig, en misbruikers gebruiken dit om vrouwen onder controle te houden en gevangen te houden.4 Vrouwelijke slachtoffers van geweld lopen veel meer kans dan mannelijke slachtoffers om te worden geterroriseerd en getraumatiseerd.5 Een van hen zei: “Ik was bang voor hem… Ik wist dat hij van weggaan een lelijke, langdradige nachtmerrie zou maken.” Pogingen om een misbruiker te verlaten zijn gevaarlijk. Een vrouw voelde zich gevangen door de “dreigementen van haar man dat hij me zou opjagen en al mijn dierbaren zou verwonden, inclusief onze kinderen, terwijl ik toekeek, en me dan zou vermoorden.”
4. Een redder willen zijn. Velen beschreven een verlangen om hun partners te helpen, of lief te hebben, in de hoop dat ze hen konden veranderen: “Ik geloofde dat ik het misbruik uit hem kon houden.” Anderen beschreven interne waarden of verplichtingen aan het huwelijk of de partner, met tweets als: “Ik dacht dat ik de sterke zou zijn die hem nooit zou verlaten en hem loyaliteit zou tonen. Ik zou hem oplappen en hem liefde leren.” Anderen hadden medelijden en stelden de behoeften van hun partner boven die van henzelf: “Zijn vader stierf, hij werd alcoholist en zei dat God niet zou willen dat ik hem verliet omdat hij me nodig had om hem beter te maken.”
5. Kinderen. Deze vrouwen zetten ook hun kinderen op de eerste plaats, waarbij ze hun eigen veiligheid opofferden: “Ik was bang dat als hij mij niet sloeg, hij zijn kinderen wel zou slaan. En ik hechtte meer waarde aan hun leven dan aan mijn eigen leven.” En: “Ik ben 20 jaar gebleven om onze kinderen te beschermen, terwijl ik zelf misbruikt werd.” Anderen zeiden dat het voor de kinderen was: “Ik wilde dat mijn zoon een vader had.”
6. Verwachtingen en ervaringen van het gezin. Velen beschreven hoe ervaringen met geweld in het verleden hun gevoel van eigenwaarde of van gezonde relaties verstoorden: “Ik keek toe hoe mijn moeder werd geslagen. Toen vond ik iemand net als papa,” of, “Omdat je door dieren bent opgevoed, ga je met wolven om.” Sommigen noemden familie en religieuze druk: “Mijn moeder zei me dat God me zou verstoten als ik mijn huwelijk zou breken.”
7. Financiële beperkingen. Velen verwezen naar financiële beperkingen, en deze hielden vaak verband met de zorg voor kinderen: “Ik had geen familie, twee jonge kinderen, geen geld, en een schuldgevoel omdat hij hersenletsel had door een auto-ongeluk.” Anderen konden geen baan behouden door de controle van de misbruiker of door hun verwondingen, en weer anderen werden financieel gebruikt door hun misbruiker: “ex heeft duizenden schulden gemaakt op mijn naam.”
8. Isolatie. Een veel voorkomende tactiek van manipulatieve partners is om hun slachtoffer af te zonderen van familie en vrienden. Soms is dit fysiek, zoals een vrouw ondervond: “Ik zat letterlijk gevangen in de achterbuurten van WV, en hij gebruikte mijn zoontje om me dichtbij te houden.” Andere keren is het isolement emotioneel, zoals een vrouw te horen kreeg: “
Hoewel deze acht redenen om te blijven veel voorkomen, beschrijven ze niet elk slachtoffer en elke situatie. Vrouwen kunnen ook dader zijn, en er zijn veel geweldspatronen.6 Toch geven deze berichten een overtuigende kijk van insiders op de moeilijkheden om beslissingen te nemen in een gewelddadige relatie, en dat is nuttig voor buitenstaanders om te begrijpen. Een van de redenen waarom veel slachtoffers aarzelen om zich uit te spreken, is dat ze bang zijn om veroordeeld en onder druk gezet te worden door vrienden en professionals.7 Als meer mensen zouden reageren op de verhalen van slachtoffers over misbruik met bezorgdheid en medeleven, in plaats van met kritiek, zouden meer slachtoffers zich misschien uitspreken en de steun vinden die ze nodig hebben om een leven te leiden dat vrij is van misbruik.
Jason B. Whiting, Ph.D., LMFT is hoogleraar Marriage and Family Therapy aan de Texas Tech University. Hij doet onderzoek naar misleiding, communicatie en misbruik in relaties en is de auteur van het binnenkort te verschijnen boek Love me True: Overcoming the Surprising Ways We Deceive in Relationships (2016). Kijk voor meer informatie op drjasonwhiting.com en volg hem op Twitter: @Jason_Whiting.
1. Kantor, J. (2016). Het zien van misbruik, en een te bekend patroon: Janay Palmer, de vrouw van Ray Rice, impliceerde dat de mishandeling uit zijn verband werd gerukt. New York Times. Opgehaald van: http://www.nytimes.com/2014/09/10/us/seeing-abuse-and-a-pattern-too-familiar.html?_r=0
2. Cravens, J. D., Whiting, J. B., & Aamar, R. (2015). Waarom ik bleef/vertrok: Een analyse van stemmen van intiem partnergeweld op sociale media. Hedendaagse Gezinstherapie. DOI 10.1007/s10591-015-9360-8.
3. Whiting, J. B., Oka, M. & Fife, S. T. (2012). Waarderingsdistorsies en intiem partnergeweld: Gender, macht en interactie. Journal of Marital and Family Therapy. doi: 10.1111/j.1752-0606.2011.00285.x
4. Barnett, O. W., Miller-Perrin, C. L., & Perrin, R. D. (2011). Family violence across the lifespan: an introduction (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
5. Johnson, M. (2008). Een typologie van huiselijk geweld: Intimate terrorism, violent resistance, and situational couple violence. Boston: Northeastern University Press.
6. Johnson, M. (2008). Een typologie van huiselijk geweld: Intimate terrorism, violent resistance, and situational couple violence. Boston: Northeastern University Press.
7. Merchant, L. V., & Whiting, J. B. (in submission) Factors in couples’ desistance from domestic violence.