Dit artikel zal u helpen bij het lezen en begrijpen van uw pathologieverslag voor adenocarcinoom in situ (AIS) van de baarmoederhals.
door Emily Goebel, MD FRCPC, bijgewerkt op 11 maart 2021
Korte feiten:
- Adenocarcinoom in situ (AIS) is een niet-invasieve vorm van baarmoederhalskanker.
- De meeste gevallen worden veroorzaakt door een virus genaamd humaan papillomavirus (HPV).
- Patiënten met AIS lopen een hoog risico op het ontwikkelen van een invasieve kanker van de baarmoederhals genaamd endocervicaal adenocarcinoom.
De baarmoederhals
De baarmoederhals is onderdeel van het vrouwelijk geslachtsorgaan. Hij bevindt zich onderaan de baarmoeder, waar hij een opening en een kanaal vormt naar de endometriumholte van de baarmoeder.
Het buitenoppervlak van de baarmoederhals is bekleed met twee soorten cellen die een barrière vormen die het epitheel wordt genoemd. Het eerste deel van de baarmoederhals wordt de exocervix genoemd en is bekleed met plaveiselcellen. Het tweede deel van de baarmoederhals wordt het endocervicale kanaal genoemd en het is bekleed met rechthoekige cellen die zich met elkaar verbinden tot kleine structuren die klieren worden genoemd. Het weefsel onder het epitheel wordt het stroma genoemd en bestaat uit bindweefsel en bloedvaten.
Wat is endocervicaal adenocarcinoom in situ (AIS)?
Endocervicaal adenocarcinoom in situ (AIS) is een vorm van niet-invasieve baarmoederhalskanker. De ziekte begint in de baarmoederhals vanuit de klieren in het endocervicale kanaal. AIS wordt niet-invasief genoemd omdat de kankercellen alleen in het epitheel te zien zijn. Als AIS niet wordt behandeld, kan het overgaan in een soort invasieve kanker die endocervicaal adenocarcinoom wordt genoemd.
Wat veroorzaakt endocervicaal adenocarcinoom in situ?
De meeste gevallen van AIS en endocervicaal adenocarcinoom in de baarmoederhals zijn het gevolg van het besmet raken van de normale endocervicale cellen in de baarmoederhals met een hoog-risicotype virus dat humaan papillomavirus (HPV) wordt genoemd.
Hoe stellen pathologen deze diagnose?
De diagnose AIS wordt meestal gesteld nadat tijdens een Pap-test een klein stukje weefsel van de baarmoederhals is weggenomen. De diagnose kan ook worden gesteld nadat een groter weefselmonster is weggenomen bij een biopsie of resectie.
Wat is p16?
Cellen die zijn geïnfecteerd met hoogrisicotypen van het humaan papillomavirus (HPV) produceren grote hoeveelheden van een eiwit dat p16 wordt genoemd. Uw patholoog kan een test uitvoeren, immunohistochemie genaamd, om te zoeken naar p16 in de abnormale cellen.
Deze test zal de diagnose AIS bevestigen en andere aandoeningen uitsluiten die onder de microscoop op AIS kunnen lijken. Bijna alle gevallen van AIS zijn positief of reactief voor p16, wat betekent dat uw patholoog het p16-eiwit in de kankercellen heeft gezien.
Waarop moet u letten in uw rapport nadat de tumor is verwijderd
Marges
Een marge is al het weefsel dat door de chirurg moet worden weggesneden om de tumor uit uw lichaam te verwijderen. Pap-uitstrijkjes hebben geen marges.
Als u een chirurgische ingreep hebt ondergaan om de gehele tumor uit uw lichaam te verwijderen, zal uw patholoog de marge nauwkeurig onderzoeken om er zeker van te zijn dat er zich geen kankercellen aan de snijrand van het weefsel bevinden.
Het aantal en het soort marges is afhankelijk van het soort ingreep dat is uitgevoerd om de tumor uit uw lichaam te verwijderen. Typische marges zijn:
- Endocervicale marge – Dit is waar de baarmoederhals en de binnenkant van de baarmoeder bij elkaar komen.
- Ectocervicale marge – Dit is de onderkant van de baarmoederhals, het dichtst bij de vagina.
- Stromale marge – Dit is het weefsel binnen de wand van de baarmoederhals.
Een marge wordt als positief beschouwd wanneer AIS wordt gezien aan de rand van het doorgesneden weefsel.
Het vinden van kankercellen aan de marge verhoogt het risico dat de tumor op die plaats zal teruggroeien.