Alles op een rijtje zetten: Het zenuwstelsel en het endocriene stelsel

De chemische stoffen in het lichaam helpen het gedrag te beheersen: Het endocriene systeem

Het zenuwstelsel is ontworpen om ons tegen gevaar te beschermen door prikkels te interpreteren en erop te reageren. Maar een primaire functie van het sympathische en parasympathische zenuwstelsel is de interactie met het endocriene stelsel om chemische stoffen op te wekken die een ander systeem vormen voor het beïnvloeden van onze gevoelens en ons gedrag.

Een klierEen groep cellen die functioneert om hormonen af te scheiden. in het endocriene stelsel bestaat uit groepen cellen die functioneren om hormonen af te scheiden. Een hormoonEen chemische stof die door het hele lichaam beweegt om emoties en gedrag te helpen reguleren. is een chemische stof die door het hele lichaam beweegt om emoties en gedrag te helpen reguleren. Wanneer de hormonen die door een klier worden afgegeven, bij receptorweefsels of andere klieren terechtkomen, kunnen deze receptoren de afgifte van andere hormonen in gang zetten, wat resulteert in een reeks complexe chemische kettingreacties. Het endocriene systeem werkt samen met het zenuwstelsel om vele aspecten van het menselijk gedrag te beïnvloeden, waaronder groei, voortplanting en metabolisme. En het endocriene systeem speelt een vitale rol bij emoties. Omdat de klieren bij mannen en vrouwen verschillen, helpen hormonen ook sommige van de waargenomen gedragsverschillen tussen mannen en vrouwen te verklaren. De belangrijkste klieren in het endocriene systeem zijn weergegeven in Figuur 3.20 “De belangrijkste klieren van het endocriene systeem”.

De hypofyseEen kleine klier ter grootte van een erwt, gelegen nabij het centrum van de hersenen, die verantwoordelijk is voor de controle van de groei van het lichaam.., een kleine klier ter grootte van een erwt, gelegen nabij het centrum van de hersenen, is verantwoordelijk voor het regelen van de groei van het lichaam, maar heeft ook vele andere invloeden waardoor hij van primair belang is voor het reguleren van gedrag. De hypofyse scheidt hormonen af die onze reacties op pijn beïnvloeden, alsook hormonen die de eierstokken en de teelballen het signaal geven geslachtshormonen aan te maken. De hypofyse regelt ook de ovulatie en de menstruatiecyclus bij vrouwen. Omdat de hypofyse zo’n belangrijke invloed heeft op andere klieren, wordt hij ook wel de “hoofdklier” genoemd.”

Andere klieren in het endocriene systeem zijn de alvleesklier, die hormonen afscheidt die het lichaam van brandstof moeten voorzien om energievoorraden aan te maken en te behouden; de pijnappelklier, midden in de hersenen, die melatonine afscheidt, een hormoon dat de waak-slaapcyclus helpt regelen; en de schildklier en de bijschildklier, die bepalen hoe snel het lichaam energie en hormonen verbruikt, en die de hoeveelheid calcium in het bloed en de botten regelen.

Het lichaam heeft twee driehoekige bijnieren, één boven op elke nier. De bijnieren produceren hormonen die de zout- en waterhuishouding in het lichaam regelen en zijn betrokken bij de stofwisseling, het immuunsysteem en de seksuele ontwikkeling en functie. produceren hormonen die de zout- en waterhuishouding in het lichaam regelen en zijn betrokken bij de stofwisseling, het immuunsysteem en de seksuele ontwikkeling en functie. De belangrijkste functie van de bijnieren is het afscheiden van de hormonen epinefrine (ook bekend als adrenaline) en norepinefrine (ook bekend als noradrenaline) wanneer we opgewonden, bedreigd of gestrest zijn. Epinefrine en noradrenaline stimuleren de sympatische afdeling van het ANS, wat leidt tot verhoogde hart- en longactiviteit, verwijding van de pupillen en verhoging van de bloedsuikerspiegel, waardoor het lichaam een golf van energie krijgt om op een bedreiging te reageren. De activiteit en de rol van de bijnieren in reactie op stress is een uitstekend voorbeeld van de nauwe relatie en onderlinge afhankelijkheid van het zenuwstelsel en het endocriene systeem. Een snelwerkend zenuwstelsel is essentieel voor de onmiddellijke activering van de bijnieren, terwijl het endocriene systeem het lichaam mobiliseert voor actie.

De mannelijke geslachtsklieren, bekend als de testikels, scheiden een aantal hormonen af, waarvan testosteron het belangrijkste is, het mannelijk geslachtshormoon. Testosteron regelt de veranderingen in het lichaam die verband houden met de seksuele ontwikkeling, waaronder de vergroting van de penis, het dieper worden van de stem, de groei van gezichts- en schaamhaar, en de toename van spiergroei en spierkracht. De eierstokkenDe vrouwelijke geslachtsklieren bevinden zich in het bekken. Ze produceren eicellen en scheiden de vrouwelijke hormonen oestrogeen en progesteron af. Oestrogeen is betrokken bij de ontwikkeling van vrouwelijke geslachtskenmerken, waaronder de groei van borsten, de ophoping van lichaamsvet rond de heupen en dijen, en de groeispurt die tijdens de puberteit optreedt. Zowel oestrogeen als progesteron zijn ook betrokken bij zwangerschap en de regulering van de menstruatiecyclus.

Recent onderzoek heeft een aantal belangrijke rollen van de geslachtshormonen in sociaal gedrag duidelijk gemaakt. Dabbs, Hargrove, and Heusel (1996)Dabbs, J. M., Jr., Hargrove, M. F., & Heusel, C. (1996). Verschillen in testosteron bij studentenverenigingen: Welopgevoed vs. onstuimig. Personality and Individual Differences, 20(2), 157-161. Heusel, C. (1996). heeft de testosteronspiegel gemeten van 240 mannen die lid waren van 12 studentenclubs aan twee universiteiten. Zij verkregen ook beschrijvingen van de broederschappen van universiteitsambtenaren, broederschapsofficieren, jaarboek- en chapterhuisfoto’s, en veldnotities van onderzoekers. De onderzoekers legden een verband tussen de testosteronniveaus en de beschrijvingen van elke broederschap. Zij stelden vast dat de broederschappen met de hoogste gemiddelde testosteronniveaus ook wilder en onhandelbaarder waren, en één van deze broederschappen stond op de hele campus bekend om zijn onbehouwen gedrag. Aan de andere kant waren de studentenverenigingen met de laagste gemiddelde testosteronspiegel meer opgevoed, vriendelijk en aangenaam, academisch succesvol en sociaal verantwoordelijk. Banks en Dabbs (1996)Banks, T., & Dabbs, J. M., Jr. (1996). Salivary testosterone and cortisol in delinquent and violent urban subculture. Journal of Social Psychology, 136(1), 49-56. gevonden dat jeugddelinquenten en gevangenen die hoge testosteronniveaus hadden, zich ook gewelddadiger gedroegen, en Tremblay et al. (1998) Tremblay, R. E., Schaal, B., Boulerice, B., Arseneault, L., Soussignan, R. G., Paquette, D., & Laurent, D. (1998). Testosteron, fysieke agressie, dominantie, en lichamelijke ontwikkeling in de vroege adolescentie. International Journal of Behavioral Development, 22(4), 753-777. vond dat testosteron gerelateerd was aan stoerheid en leiderschapsgedrag bij adolescente jongens. Hoewel het testosterongehalte bij mannen hoger is dan bij vrouwen, is het verband tussen testosteron en agressie niet beperkt tot mannen. Studies hebben ook een positieve relatie aangetoond tussen testosteron en agressie en daaraan gerelateerd gedrag (zoals competitiviteit) bij vrouwen (Cashdan, 2003).Cashdan, E. (2003). Hormonen en competitieve agressie bij vrouwen. Aggressive Behavior, 29(2), 107-115.

Het moet in gedachten worden gehouden dat de waargenomen relaties tussen testosteronniveaus en agressief gedrag die in deze studies zijn gevonden, niet bewijzen dat testosteron agressie veroorzaakt – de relaties zijn slechts correlationeel. In feite zijn er aanwijzingen dat de relatie tussen geweld en testosteron ook in de andere richting gaat: Het spelen van een agressief spel, zoals tennis of zelfs schaken, verhoogt de testosteronspiegel van de winnaars en verlaagt de testosteronspiegel van de verliezers (Gladue, Boechler, & McCaul, 1989; Mazur, Booth, & Dabbs, 1992),Gladue, B. A., Boechler, M., & McCaul, K. D. (1989). Hormonale reactie op competitie bij menselijke mannen. Aggressive Behavior, 15(6), 409-422; Mazur, A., Booth, A., & Dabbs, J. M. (1992). Testosteron en schaakcompetitie. Social Psychology Quarterly, 55(1), 70-77. en misschien is dit de reden waarom opgewonden voetbalfans soms rellen maken als hun team wint.

Recent onderzoek is ook begonnen met het documenteren van de rol die vrouwelijke geslachtshormonen kunnen spelen in reacties op anderen. Een studie over hormonale invloeden op sociaal-cognitief functioneren (Macrae, Alnwick, Milne, & Schloerscheidt, 2002)Macrae, C. N., Alnwick, K. A., Milne, A. B., & Schloerscheidt, A. M. (2002). Persoonsperceptie doorheen de menstruele cyclus: Hormonale invloeden op sociaal-cognitief functioneren. Psychological Science, 13(6), 532-536. ontdekten dat vrouwen gemakkelijker mannelijke gezichten konden waarnemen en categoriseren tijdens de vruchtbaardere fasen van hun menstruatiecyclus. Hoewel de onderzoekers de aanwezigheid van hormonen niet rechtstreeks hebben gemeten, is het waarschijnlijk dat fase-specifieke hormonale verschillen de waarnemingen van de vrouwen hebben beïnvloed.

Op dit punt kunt u de belangrijke rol van de hormonen in het gedrag beginnen te zien. Maar de hormonen die we in dit hoofdstuk hebben besproken, vormen slechts een deelverzameling van de vele invloeden die hormonen op ons gedrag hebben. In de volgende hoofdstukken zullen we ingaan op de belangrijke rol die hormonen spelen bij veel andere gedragingen, waaronder slapen, seksuele activiteit, en anderen helpen en schaden.