Behandeling

Hondsdolheid is een dodelijke ziekte, waarvan slechts enkele overlevenden zijn gedocumenteerd. Er bestaat geen effectieve curatieve behandeling voor rabiës als de klinische verschijnselen zich eenmaal hebben voorgedaan.

Alle gevallen van vermoedelijke blootstelling aan rabiës moeten onmiddellijk worden behandeld om het optreden van klinische symptomen en de dood te voorkomen. Post-exposure prophylaxis (PEP) bestaat uit wondbehandeling, de toediening van rabiësvaccins op basis van de aanbevelingen van de WHO, en indien geïndiceerd, de toediening van rabiës immunoglobuline (zie onderstaande tabel).

Categorie III – enkele of meervoudige transdermale beten of schrammen, likken aan kapotte huid; besmetting van slijmvlies met speeksel van likken, blootstelling aan vleermuizen.

Aanbevolen post-prophylaxis voor rabiësinfectie
Categorie van blootstelling aan vermoedelijk hondsdol dier	Post-blootstellingsmaatregelen
Categorie I – aanraken of voederen van dieren, likken van intacte huid (d.e. geen blootstelling)	Geen
Categorie II – knabbelen aan onbedekte huid, kleine schrammen of schaafwonden zonder bloeding	Onmiddellijke vaccinatie en plaatselijke behandeling van de wond
Onmiddellijke vaccinatie en toediening van rabiës immunoglobuline; lokale behandeling van de wond

De WHO beveelt met klem aan de productie en het gebruik van zenuwweefselvaccins stop te zetten en deze te vervangen door moderne celcultuurvaccins. Intradermale vaccinatie wordt aanbevolen als alternatief voor intramusculaire vaccinatie omdat het veilig, immunogeen en dosis- en kostenbesparend is.

Er zijn geen contra-indicaties voor PEP; het kan veilig worden gegeven aan zuigelingen, zwangere vrouwen en immuungecompromitteerde personen. Levensreddende PEP mag deze mensen niet worden onthouden.

Voor zover mogelijk moeten dieren die voldoen aan de definitie van een vermoedelijk of waarschijnlijk geval van rabiës op humane wijze worden geëuthanaseerd en opgestuurd voor laboratoriumdiagnostiek. Dieren die door een opgeleide deskundige gezond worden geacht, moeten gedurende 10 dagen nauwlettend in de gaten worden gehouden. In gebieden waar rabiës endemisch is, mag de beschikbaarheid van het dier voor observatie het slachtoffer er echter niet van weerhouden PEP aan te vragen.

Directe toediening van rabiësvaccin na blootstelling, gecombineerd met een goede wondverzorging en toediening van rabiës immunoglobulinen waar geïndiceerd, is bijna altijd effectief in het voorkomen van rabiës, zelfs na blootstelling met een hoog risico.