De principes van Health at Every Size® (HAES) vormen de basis van Curvy Yoga, niet alleen omdat gezondheid als iets individueels gezien moet worden, maar ook omdat het aansluit bij de yogafilosofie. Net als HAES is yoga een praktijk om naar binnen te keren en jezelf te leren kennen.
Het innerlijk luisteren dat yoga faciliteert en aanmoedigt, zorgt ervoor dat ik steeds terugkom op de mat en maakt het voor iedereen in elk lichaam mogelijk om deel te nemen aan de beoefening. Want naarmate je je lichaam leert kennen en hoe je de houdingen erop kunt aanpassen, groeit je vermogen om naar binnen te luisteren.
Zie ookBodysensing: Leer luisteren naar je lichaam in meditatie
Yoga is niet alleen voor slanke, lenige en fitte mensen.
Zoals veel dingen in het leven, worden yogahoudingen vaak aangeleerd (zelfs aan leraren in opleiding) op basis van een verondersteld dun, fit, capabel en redelijk flexibel lichaam. In sommige opzichten maakt dat het leren en onderwijzen van de houdingen als leraar gemakkelijker. In die context is er een “goede” en “foute” manier om een houding aan te nemen, en het is je taak als leraar om je leerlingen te helpen hun lichaam op de “goede” manier te laten bewegen.
Het enige probleem? Veel meer van ons zijn niet al dun, fit, valide en flexibel dan wel. Zelfs als je een, twee of drie van die dingen bent, zijn er maar weinig mensen die ze alle vier hebben. Dus dat betekent dat de overgrote meerderheid van de studenten niet in staat zal zijn om de “juiste” versie van de pose uit te voeren. En dat moedigt veel mensen aan om een van de volgende twee dingen te doen: (1) afhaken (of er in de eerste plaats niet aan beginnen) of (2) je lichaam dwingen tot een versie van een pose die niet goed voor je is.
Natuurlijk is het niet verkeerd om nieuwe dingen te leren, net zomin als het uitdagen van jezelf. En het is logisch dat mensen niet naar yoga kunnen komen, ongeacht hun lichaamsbouw/omvang/vermogen, en elke pose meteen kunnen doen. Maar wat te vaak gebeurt, is dat mensen alles doen om hun lichaam in een houding te dwingen en daarbij hun houding, balans en veiligheid in gevaar brengen, omdat ze geen houdingsopties krijgen die echt voor hen werken.
Het andere dat gebeurt, is dat mensen ontmoedigd raken of afhaken omdat ze het gevoel hebben dat ze alleen kunnen meedoen als ze een nieuw lichaam krijgen. Dus hier is het goede nieuws: Je hebt geen nieuw lichaam nodig om met yoga te beginnen. En dat is geweldig, want weet je wat? Je krijgt er geen.
Maar maak je geen zorgen, want dat krijgt niemand anders.
Het idee van een “nieuw lichaam” is een mythe die ons wordt verkocht. Heel eenvoudig. Het kan nooit iets anders zijn dan dat, omdat we allemaal logischerwijs weten dat we nooit een nieuw lichaam krijgen – dat zelfs als ons lichaam op enigerlei wijze verandert (wat het natuurlijk voortdurend doet), het niet nieuw is.
Afvallen maakt je lichaam niet nieuw. Gewichtstoename ook niet. Spieren krijgen ook niet. Of het oplopen van een blessure. Of het hebben van een ziekte. Of het verven van je haar. Of plastische chirurgie. Of een baby krijgen. Of een bot breken.
Sommige van deze dingen laten je lichaam misschien anders voelen, maar je anders voelen, er anders uitzien, of zelfs anders functioneren maakt nog geen nieuw lichaam.
We zijn allemaal nog steeds onszelf, en dat is beter dan het misschien klinkt. Want de andere kant van deze “nieuw lichaam” mythe is dat het veronderstelt dat nieuw = beter. Niet alleen beledigt dit je “oude” lichaam, het impliceert ook dat alle verandering ten goede is, zodat wanneer er iets aan ons lichaam verandert dat we niet leuk vinden, we dubbel zo hard voor onszelf zijn.
Maar hier is de waarheid – voor jou, mij, en iedereen – het maakt niet uit wat de vorm, grootte, leeftijd of mogelijkheden van je lichaam zijn, het is van jou. En dat betekent dat het bij je is voor de lange termijn – een altijd aanwezige herinnering dat de enige echte mogelijkheid als we ook maar een greintje innerlijke vrede en vrijheid willen, is om te leren hoe we het ene lichaam dat we hebben kunnen accepteren en liefhebben.
Want ook al zal het in de loop van de tijd op verschillende manieren veranderen, niets en niemand is meer bij ons dan ons ene, enige-nieuwe-op-één-dag-lichaam. Het komt meer voor ons op dan wie of wat dan ook ooit zal doen, zelfs als we er niet blij mee zijn, zelfs als we zouden willen dat het anders was, zelfs als we het afkraken.
Dus dat kun je gewoon van tafel halen: Je hoeft niet leniger, dunner, “meer in vorm” (wat dat ook moge betekenen), of wat dan ook te worden om yoga te proberen. Je hoeft alleen maar te komen.
Natuurlijk is dat soms makkelijker gezegd dan gedaan.
Zie ookMy Body Image, My Self: Weighty Stories of Self-Acceptance
Yoga doesn’t care what you look like.
Ik heb mini paniekaanvallen gehad in mijn auto op de parkeerplaats van meer dan één yogastudio en ben omgedraaid en naar huis gegaan.
Ik heb ook wel eens halverwege een yogastudio gestaan, ben in paniek geraakt en in plaats daarvan naar het winkelcentrum gereden.
Soms wogen alle goede bedoelingen van de wereld niet op tegen de zenuwen die opkwamen als ik overwoog om als dik persoon naar een nieuwe yogales te gaan. Zelfs tot op de dag van vandaag, als ik weet dat ik van elke houding een versie kan vinden die voor mij werkt, ongeacht wat de leraar aanbiedt (of niet), voel ik nog steeds mijn zenuwstelsel rondspoken en me afvragen: Is dit wel een goed idee?
Alles proberen wat nieuw is, kan angst opwekken. Ik begrijp heel goed dat het niet alleen om de grootte gaat. Maar als iets als yoga in de mainstream wordt afgeschilderd als het domein van de al slanke, fitte en über-flexibele mensen, en jij bent niet van die dingen, dan is het logisch dat je een extra laag angst voelt. Dat is hoe onze cultuur werkt: Over het geheel genomen zegt het wie er wel en wie er niet bijhoort.
Dit is ook hoe elke vorm van onderdrukking in onze samenleving werkt: Degenen aan wie de samenleving de voorkeur heeft gegeven (lees: blank, dun, fit, valide, man, heteroseksueel, middenklasse) bewegen zich met meer gemak door de wereld dan de rest van ons. Over het geheel genomen krijgt de rest van ons het gevoel dat we op de een of andere manier niet voldoen aan die criteria, hoewel het arbitraire criteria zijn die de westerse samenleving heeft besloten te bevoorrechten. Dus dat is wat voorrecht betekent: Sommige mensen bewegen zich gemakkelijker door onze wereld vanwege bepaalde eigenschappen die de maatschappij “beter” vindt.
Een vorm van privilege is bijvoorbeeld het privilege van dun zijn. Mensen met een dun lichaam worden over het algemeen gezien als mooi, begeerlijk en het ideaal waar we allemaal naar toe zouden moeten werken. Maar natuurlijk zijn alle lichamen verschillend, en kan niet elk lichaam een dun lichaam zijn, om allerlei verschillende redenen.
Dus wat gebeurt er als het voorrecht van dun zijn opduikt in yoga, zoals vaak het geval is? Er ontstaat een zichzelf in stand houdende cyclus. Yoga wordt onderwezen aan dunne studenten, die zich goed voelen over deelname omdat het is afgestemd op hun lichaam, dus dan worden ze dunne leraren die waarschijnlijk alleen hebben geleerd om les te geven aan dunne studenten, die lesgeven aan dunne studenten die dunne leraren worden, enzovoort, enzovoort. En zo gaat het maar door. Al snel kom je op het punt dat wanneer je willekeurige mensen op straat vraagt voor wie yoga bedoeld is, ze hoogstwaarschijnlijk een dun, fit, über-flexibel, valide persoon zullen aanwijzen.
Dit alles om te zeggen dat wanneer dikke mensen naar yogalessen gaan, dat met minder voorrechten is dan dunne mensen. Dit heeft niets te maken met individuen, die al dan niet het ����gevoel” hebben dat ze meer of minder privileges hebben, maar eerder met onze samenleving als geheel. Een mager iemand kan bijvoorbeeld zeggen dat ze niet bevoorrecht is omdat ze arm is opgegroeid. Maar dat is niet juist. Want hoewel dat betekent dat ze niet zo veel klassevoorrecht heeft als iemand die niet arm is opgegroeid, heeft ze nog steeds een dun voorrecht. De ene vorm ontkent de andere niet. We hebben bijna allemaal gebieden waar we privileges hebben en andere waar niet.
Bijvoorbeeld, als dikke vrouw heb ik geen thin privilege. Maar als blanke, heteroseksuele, cisgender, met een hogere opleiding en opgegroeid in de middenklasse, heb ik op die gebieden een overvloed aan privileges. Het is niet of/of.
Als we weten dat in yogalessen over het algemeen het privilege van een slank persoon de boventoon voert (hoewel dat gelukkig langzaam begint te veranderen), dan is het logisch dat naar de les gaan als een rondingend persoon een groot probleem kan zijn, dat zelfs nog groter wordt op de kruispunten van andere identiteiten. Het is ook logisch dat zelfs als je je meer op je gemak voelt met je lichaam, er nog steeds verschillende contexten kunnen zijn die het weer ter sprake brengen.
Zie ook10 manieren om ruimte te maken voor moeilijke emoties in je yogalessen
Maar niet elke les is een Curvy Yogales.
Sommige mensen vinden dat echter geen probleem, of liever gezegd, ze vinden dat het geen probleem zou moeten zijn. De meest gehoorde klacht over Curvy Yoga is dat sommige mensen het niet nodig vinden, omdat ze vinden dat alle studenten in alle lessen comfortabel moeten kunnen oefenen. Deze mensen vrezen dat lessen die expliciet open staan voor mensen met een rond lichaam, stigmatiserend werken en studenten de mogelijkheid ontnemen om nooit ergens anders aan deel te nemen. Maar niets is minder waar. Curvy lessen zijn niet de enige plek om te oefenen; ze zijn gewoon een plek om te oefenen voor mensen die dat willen. Deze lessen zijn niet anders dan lessen voor senioren, zwangere vrouwen, mensen met rugklachten of een ander soort gespecialiseerde les. Mensen komen samen in solidariteit en gemeenschap wanneer ze dat willen om de steun te krijgen die ze willen op een manier die voor hen werkt, of het nu yoga-gerelateerd is of niet, waarschijnlijk al zo lang als wij mensen bestaan. En zelfs als alle yogalessen van de ene dag op de andere curvy-vriendelijk zouden worden, denk ik nog steeds dat er een plaats zou zijn voor Curvy Yoga-lessen vanwege de opzettelijke gemeenschap die ze creëren.
Het volgende dat mensen met me delen, is meestal iets in de trant van dat het yoga niet uitmaakt hoe je eruitziet. Dit is wat ik altijd tegen die mensen zeg: ik ben het met ze eens! Het zou prachtig zijn als alle yogalessen open zouden staan voor alle lichamen! Maar we leven nog niet in die wereld. Want hoewel het de beoefening van yoga niet uitmaakt hoe je eruit ziet, doet een groot deel van de cultuur dat wel, en yogaleraren, yogalessen, yogastudio’s en yogastudenten maken deel uit van die cultuur.
De waarheid is dat niet elke yogales is ontworpen om te voldoen aan de behoeften van rondingen, zelfs niet de lessen die Beginners, Gentle, Hatha, of zelfs Restorative heten. Omdat veel yogaleraren leren les te geven aan studenten die leven in dunne, al flexibele en capabele lichamen, is niet het tempo van de les het meest relevant, maar de instructies en opties die zijn inbegrepen (of niet).
Yoga-instructie die we tegenwoordig in de meeste lessen zien, is tot ons gekomen door een mix van yoga asana, gymnastiek, aerobics, en meer. Net als elk ander facet van de cultuur, wordt het beïnvloed en gevormd door het huidige moment. Daarom zien we vandaag poses die er 20 jaar geleden nog niet waren, laat staan meer. Met dat in het achterhoofd is het nog minder verwonderlijk dat de huidige yogales (en de yogales uit het verleden) vooral gericht zijn op de al slanke mensen – omdat de hele hedendaagse fitnesscultuur (en maatschappij) hetzelfde doet. En de yoga- en fitnessinformatie die dikke mensen meestal krijgen, zoals “Probeer harder”, “Ga sneller”, “Zit deze uit” of zelfs “Gebruik props” (als er geen informatie is over hoe of waarom je ze moet gebruiken) zijn niets anders dan op schaamte gebaseerde zogenaamde motivatoren, niet echt relevante informatie over de behoeften van rondingen.
En dit zijn alleen de technische, op yogahoudingen gebaseerde redenen waarom het belangrijk is ruimte te creëren voor rondingen. De andere redenen zijn gebaseerd op de uitsluiting die veel dikke mensen voelen in yogalessen die geen, of soms zelfs geen pogingen tot, pose-opties bieden die voor hen werken, zelfs in lessen die zogenaamd voor iedereen zijn. Veel van deze yogalessen bieden niet meer dan één pose aan, zelfs als de docent goedbedoeld gastvrij is (en dat zijn er veel). Als er in yogalessen geen sprake is van diversiteit en relevante instructie, is het niet moeilijk om te begrijpen dat mensen met een rondingen het gevoel hebben dat ze aan de zijlijn staan – omdat ze vaak letterlijk te horen krijgen dat ze maar in de houding van het kind moeten blijven hangen (wat niet eens een comfortabele houding is zoals die traditioneel voor veel mensen met een rond lichaam wordt onderwezen) terwijl de rest van de klas de “echte” houdingen doet (of die boodschap nu impliciet of expliciet wordt overgebracht).
Dit wil niet zeggen dat er geen yogadocenten en yogalessen zijn die zich bewust zijn geworden van de dynamiek van het dunne voorrecht en die bewust naar manieren hebben gezocht om niet alleen te zeggen dat hun yoga inclusief is, maar ook om hun vaardigheden te verbeteren om aan de behoeften van een verscheidenheid aan studenten te voldoen.
Ik herinner me nog toen ik voor het eerst yoga ging beoefenen. De leraren gaven keer op keer dezelfde instructies, en iedereen leek gelukzalig met hen mee te gaan (hoewel, achteraf gezien, realiseer ik me dat dat waarschijnlijk niet eens waar was). Ik, echter, bleef denken: “Hoe kan ik hier met mijn voeten tegen elkaar staan? Mijn knieën doen pijn!” of “Mijn buik op mijn dijen leggen?! Het was er al op het moment dat we een centimeter (2,5 cm) naar voren leunden!”
Het onderliggende interne commentaar dat ik hoorde was simpelweg dit: “Wat is er mis met mij?” “Wat is er mis met mij?” “Wat is er mis met mij?”
Het was geen vraag waar ik tijd voor nodig had, want ik wist het antwoord altijd al. Ik wist het antwoord al sinds ik een kind was: te dik, te dik, te dik.
Zie ook10 manieren om (meer) van jezelf te houden in de moderne wereld
Je hoeft niet altijd naar de yogaleraar te luisteren.
Als leraren niet erkennen dat er meer in het lichaam van hun studenten bestaat dan spieren en botten, laten ze de rest aan de verbeelding over. En in een dunbevolkte wereld heeft de “verbeelding” (want het is meer als alle ontvangen boodschappen tot op dat moment) de neiging om de lege plek in te vullen met dit: “Mijn lichaam is verkeerd.”
Want zoals we hebben besproken, is alles wat we in de stilte bewaren een rijpe kandidaat voor schaamte. En als docenten niet erkennen dat je buik samengedrukt kan voelen in een voorwaartse buiging en dat je je voeten gewoon wat wijder kunt zetten of kunt verplaatsen om ruimte te maken, blijf je ofwel zitten en voel je je ongemakkelijk, of, zoals voor veel mensen geldt, neem je aan dat yoga niet goed voor je is en stop je helemaal met de beoefening.
Dit hoeft echter niet te gebeuren. Met de nodige informatie om te oefenen op een manier die werkt voor hun lichaam, kunnen mensen met rondingen vervolgens oefenen in elk type of elke stijl van les die ze kiezen, inclusief lessen in de rondingen-stijl of niet. Dat is het mooie van alle yoga-opties die vandaag de dag beschikbaar zijn: Mensen kunnen kiezen wat voor hen werkt en worden niet gedwongen te kiezen tussen strijd of helemaal niet meedoen.
Ik heb dit als docent al zo vaak gezien. Toen ik met Curvy Yoga begon, ging ik ervan uit dat alleen andere mensen met rondingen zoals ik het leuk zouden vinden. Maar wat had ik het mis.
Vanaf de eerste dag heb ik leerlingen in alle soorten en maten in de klas gehad. In het begin dacht ik: “Zijn die dunne mensen verdwaald?” Maar al snel werden mijn geest en hart geopend voor hoe velen van ons worden beïnvloed door gevoelens van lichamelijke ontkoppeling en gevoelens van niet voldoen, ongeacht onze lichaamsvorm of -grootte. Door met mijn studenten te praten, realiseerde ik me al snel dat het een zeldzaam en krachtig iets is om in een ruimte te zijn waar het lichaam wordt bevestigd en waar iedereen de steun en de hulpmiddelen krijgt die ze nodig hebben om in hun eigen lichaam en ervaring te zijn.
Hier komt het echter op aan: Alleen omdat veel vormen en maten curvy-achtige lessen kunnen bijwonen, betekent dat niet dat we gewoon de naam kunnen schrappen, de les “yoga voor iedereen” of iets dergelijks kunnen noemen, en het een dag kunnen noemen. Want ik denk dat aandacht (en belangrijker nog, kennis) voor het probleem van rondingen in yogalessen essentieel is, net als mensen laten weten dat dit plaatsen zijn die expliciet welkom zijn. Dikke mensen hebben te maken met unieke stigma’s, vooroordelen en discriminatie op basis van hun lengte, die erkend en aangepakt moeten worden. Er zijn echt dingen die studenten en docenten moeten weten om studenten met rondingen te helpen comfortabeler te oefenen. En naarmate meer van ons dit in onze levens, praktijken en gemeenschappen introduceren, denk ik dat we langzaam afstappen van een enge (vaak letterlijke) definitie van yoga en overgaan naar een meer open en geïndividualiseerde praktijk die past bij de behoeften van de gebruiker. Dit betekent dat we rekening moeten houden met de behoeften van zowel rondingen als alle andere lichamen. We hebben er allemaal baat bij als de nadruk ligt op het luisteren naar ons lichaam binnen de parameters van veiligheid, omdat het ons allemaal de toestemming geeft om te vinden wat voor ons werkt. En het is vanuit deze plaats dat het zaadje van lichaamsacceptatie kan groeien.
Zie ook 6 fragmenten over Yoga en Lichaamsbeeld
Met toestemming overgenomen uit Curvy Yoga© 2017 door Anna Guest-Jelley, Sterling Publishing Co., Inc.
Over de auteur
Anna Guest-Jelley is de oprichtster van Curvy Yoga, een online yogastudio en lerarenopleiding die mensen van alle maten helpt ware acceptatie en vrijheid te vinden, zowel op als naast de mat. Anna is ook de auteur van Curvy Yoga: Love Yourself & Your Body a Little More Each Day en de co-editor van Yoga and Body Image: 25 Persoonlijke Verhalen Over Schoonheid, Dapperheid & Van Je Lichaam Houden. Voor meer informatie over Curvy Yoga, bezoek CurvyYoga.com