We noemen zelfingenomen mensen onder verschillende namen: narcistisch, egocentrisch, zelfingenomen, ijdel, genotzuchtig of verwaand. Zulke mensen hebben bijkomende karaktertrekken die, samen, een aparte persoonlijkheidsstijl vormen. Persoonlijkheid omvat je blijvende manieren van denken, je gedrag, en het tonen van emoties.
Bij het bestuderen van egocentrische mensen gedurende veertig jaar, ontdekten Homer B. Martin, M.D. en ik details van hun unieke manieren van denken, zich gedragen, en emoties die hun persoonlijkheid vormen. We ontdekten dat ze door hun leven gaan in de onbewuste overtuiging dat ze inert en hulpeloos zijn. In ons boek, Leven op automatisch, noemen we dit de “impotente persoonlijkheid.”
We gebruiken het woord impotent voor hulpeloos, ineffectief, zwak, gebrek aan kracht, en niet in staat om effectieve actie te ondernemen. We ontdekten dat kenmerken van de impotente persoonlijkheid zijn: veeleisend, wispelturig, onverantwoordelijk, arrogant, grillig en onverzadigbaar. Zulke mensen hebben een opgeblazen eigenwaarde. Ze geven anderen de schuld van hun eigen tekortkomingen en hebben een tunnelvisie. Hun toewijding aan relaties is voorwaardelijk, niet standvastig.
Wat is de kern van het probleem in de persoonlijkheid van de zelfingenomenen? Wat is de bron van dit probleem? Laten we eens kijken.
Het creëren van de impotente persoonlijkheid
Toen we de kindertijd van mensen met impotente persoonlijkheden onderzochten, ontdekten we dat onbewuste training, emotionele conditionering, het kind leert om inert te zijn. Ouders leren deze kinderen om veel hulp van anderen te verwachten. Ouders verwennen hen op verschillende manieren. Ouders geloven dat het kind onbekwaam en kwetsbaar is. Ze baby’en, voeden en kleden het veel langer dan nodig is. Ouders stellen geen grenzen of verwachtingen voor persoonlijke prestaties – tanden poetsen, huiswerk maken of klusjes opknappen, zich aan regels houden, het goed doen op school, en delen met anderen.
Deze kinderen maken emotionele en gedragsassociaties door hoe ouders zich met hen gedragen. Binnen een paar jaar zijn ze emotioneel geconditioneerd. Als ze iets verlangen, krijgen ze het. Ouders voldoen aan elk verzoek. Zij conditioneren hun kinderen emotioneel, zodat de kinderen verwachten dat de taak van het vervullen van hun verlangens door andere mensen zal worden gedaan, niet door henzelf. Het enige wat de kinderen in het scenario moeten doen is huilen, vragen of eisen. Dit emotionele conditioneringsproces is vergelijkbaar met hoe je je hond traint om te zitten, om te rollen, of te bedelen. Het is associatief leren.
Weg in de tijd naar de volwassenheid en we zien het resultaat van deze emotionele conditionering in de kindertijd. Het veroorzaakt impotente persoonlijkheden met de volgende kenmerken. Ik zal ze stuk voor stuk beschrijven en beschrijven hoe ze verband houden met het kernprobleem van hulpeloosheid.
Eisen om emotionele steun. Impotente persoonlijkheden eisen dat anderen hun verlangens vervullen. Dit is de enige manier waarop zij niet hulpeloos zijn. Zij maken gemakkelijk herrie, hebben driftbuien, dreigen en kunnen gewelddadig worden. Anderen werken ijverig om aan hun verzoeken en eisen te voldoen, terwijl de impotente inert blijft en weinig of niets doet. Wanneer ze worden gedwarsboomd, eisen impotente persoonlijkheden meer en doen ze dat luider. Deze manier van omgaan met relaties is de enige manier die een impotente kent, omdat het de enige manier was die hem als kind is aangeleerd.
Wispelturige Kwaliteit van Denken. Degenen met impotente persoonlijkheden veranderen hun eisen naar gelang hun grillen. Zij willen iets en het volgende moment eisen zij het tegenovergestelde. Zij zien geen inconsistentie in de nieuwe verwachting. Zij rechtvaardigen wispelturige eisen door te zeggen: “Ik ben van gedachten veranderd. Ik wil nu dit.” Ze hebben dit grillige gedrag in hun kindertijd meegekregen. Het wordt een deel van hun onmachtig geconditioneerde rol en hun hulpeloosheid. Ze geloven dat ze niet in staat zijn om standvastig te zijn of vast te houden aan één idee of één verlangen.
Irresponsible Actions. Een persoon kan hulpeloos en inert blijven wanneer anderen de verantwoordelijkheid nemen om dingen gedaan te krijgen. Impotente persoonlijkheden kunnen gemakkelijk onverantwoordelijk zijn omdat zij de verantwoordelijkheid om dingen gedaan te krijgen afschuiven op anderen.
Arrogante houding. Impotente persoonlijkheden nemen een hooghartige houding aan. Dit kan worden teruggevoerd op het feit dat ze als kind onophoudelijk worden vertroeteld. Ook in het volwassen leven worden ze gepaterd. Wanneer zij verwachten en eisen dat anderen doen wat zij willen, gedragen zij zich dominant en arrogant. Ze gaan geloven dat ze worden aanbeden en aanbeden omdat ze dat als baby en kind waren.
Standaard van het zoeken naar de weg van de minste weerstand. Omdat impotente mensen weinig van zichzelf verwachten en veel van anderen, doen ze minimale inspanningen. Zij zoeken de gemakkelijkste weg als zij anderen niet zover kunnen krijgen iets voor hen te regelen. Zij zullen minimale moeite doen. Zij volgen de gemakkelijkste weg.
Waardesysteem van opgeblazen eigenwaarde. Als ouders je in hun kindertijd overdreven adoreren en al je wensen in vervulling laten gaan, zodat je er geen vinger naar hoeft uit te steken, zul je al snel een overdreven gevoel hebben van wie je bent. Je zult jezelf gaan zien als overgewaardeerd, ook al doe je zelf geen enkele moeite. Dit blaast je concept van jezelf op, zelfs als je niets van echte inhoud of verdienste hebt gedaan.
Insatiable Demands for Emotional Support. Impotente persoonlijkheden zijn geconditioneerd door interacties waarbij ze veel aandacht krijgen. Ze verwachten van nature meer en meer aandacht omdat het hun enige bekende manier van interactie met andere mensen is. Dit maakt hen onverzadigbaar in het hunkeren naar aandacht en het handhaven van de status quo die zij verwachten. Ze voelen zich hulpeloos, vooral wanneer ze worden gedwarsboomd. Op die momenten worden ze boos en eisen ze meer. Het is het enige hulpmiddel dat ze zich hebben eigen gemaakt.
Tunnelvisie Reikwijdte van interesse. We ontdekten dat impotente persoonlijkheden zich alleen fixeren op activiteiten of gedachten die hen interesseren. Ze hebben geen brede interesses. Noch willen zij aandacht besteden aan activiteiten die hun horizon verbreden. Zij concentreren zich alleen op persoonlijke genoegens in een baan, thuis, of in een hobby.
Projecties om anderen de schuld te geven. Als zij zich inert en onbekwaam voelen en er gaat iets mis met wat impotente persoonlijkheden wensen, geven zij anderen de schuld. Zij zien zichzelf niet als iemand met een krachtige persoonlijke macht. Zij verwachten vooral dat anderen de teugels in handen nemen en de dingen laten gebeuren. Als anderen dit niet doen of hen onwelgevallig zijn, dan zijn anderen de schuldigen. Het is een projectie van de eigen tekortkomingen van impotenten en hun onvermogen om verantwoordelijkheid voor zichzelf en hun daden te aanvaarden.
Het is leuk om afhankelijk te zijn. Als ik in therapie werk met mensen met een impotente persoonlijkheid, richten we ons op hun egocentrische kijk in relaties, die hen belemmert zorg te dragen voor anderen. Dit is een lastig probleem vanwege hun emotionele conditionering. Ze zien zichzelf als iemand die alle zorg in de relatie nodig heeft.
Zij beschrijven een gevoel van tegen een muur oplopen bij de gedachte aan steun voor een echtgenoot, kind of vriend. Wanneer emotionele conditionering resulteert in een onvermogen om zorg te geven aan degenen van wie ze houden, zijn impotenten incapabel, zowel thuis als op het werk.
In psychotherapie werken we samen aan het deconditioneren van hen door hen bewust te maken van een deel van het leven waarvan ze nooit wisten dat het bestond – de standpunten en behoeften van anderen.
Conditional Way of Commiting in Relationships. Wanneer je een impotente persoonlijkheid ontstemt, zal de impotente de relatie abrupt beëindigen. Ze doen dit zelfs bij lichte teleurstellingen. Impotente persoonlijkheden zijn gewend om bevrediging te ontvangen. Wanneer zij niet bevredigd worden, willen zij de persoon die hen dwarsboomde weggooien. Zij kunnen niet omgaan met ongemak of teleurstelling.
Willekeurig Geweten. Impotente persoonlijkheden hebben geen vast, onwrikbaar geweten van wat goed en fout is. Zij bepalen goed en kwaad op een vloeiende manier, afhankelijk van wat zij op dat moment denken of voelen. Vaak is iets wat ze willen goed. Iets wat zij niet willen is verkeerd. Maar ze hebben geen consequente regel waar ze zich aan houden. Hun geweten fluctueert afhankelijk van hun laatste gril.
Als we deze eigenschappen samen zien, krijgen we een compleet beeld van een persoon met een impotente persoonlijkheid. We begrijpen ook hoe de emotionele conditionering in de kindertijd om inert en hulpeloos te zijn, een kind programmeert om een zich herhalend en automatisch leven te leiden waarin het de problemen van het leven niet aanpakt en in plaats daarvan verwacht dat anderen dat voor hem doen.
Facebook afbeelding: novak.elcic/