Bangwekkende wezens
Ze zijn griezelig en ze zijn griezelig, mysterieus en spookachtig. Maar de griezeligste gewoonten van Halloween-wezens zijn niet zomaar uit de lucht komen vallen, zelfs de spoken niet. Velen van hen boezemden ooit echte angst in in middeleeuwse steden, toen folklore hoogtij vierde en griezelen heel gewoon was. Hier bieden we wat echte wetenschap en geschiedenis van de enge sterren van 31 oktober.
Jack-o’-Lantaarns
De voedzame pompoen, een opvallende verschijning onder freaks en monsters, is misschien wel het beroemdste symbool van Halloween. Het snijden en aansteken van de pompoen is een Keltisch gebruik dat naar Amerika werd gebracht door Ierse immigranten, die in hun thuisland de overvloedigere raap gebruikten. De gloeiende, angstaanjagende gezichten die uit de pompoenen kwamen, waren bedoeld om de boze geesten af te schrikken die op 31 oktober, de Keltische oudejaarsavond, door de straten zouden zwerven.
Vleermuizen
Ze zijn blind, ze hangen rond in grotten en ze inspireren gemaskerde kruisvaarders. Maar hoe werden vleermuizen met Halloween geassocieerd? Dat hebben de gevleugelde zoogdieren aan vampiers te danken. Net als hun Draculische tegenhangers leeft een klein aantal vleermuissoorten van dierenbloed – vampiervleermuizen vallen soms mensen aan – waarbij ze scherpe tanden gebruiken om in het slapende slachtoffer te snijden. Hun nachtelijke gedrag en hun connectie met Ozzy Osbourne helpen waarschijnlijk ook niet.
Gargoyles
Ze zijn een manier om een beetje freaky je ne sais quoi toe te voegen aan anders zo mooie architectuur. Maar waterspuwers, die angstaanjagende stenen monsters die overal ter wereld uit kathedralen steken, hebben wel degelijk een functie. Al in de 13e eeuw werden ze in gotisch steenhouwwerk verwerkt om regenwater van kathedrale daken af te houden, waarbij hun mond als uitlooppijpje diende. Meer spiritueel werden waterspuwers verondersteld om de congregatie te beschermen tegen de altijd aanwezige kwade krachten die buiten op de loer lagen. Twee vliegen in een klap, zogezegd.
Goblins
Bekend geworden in sprookjes, is de kleine en harige kobold meer ondeugend dan bedreigend. Volgens de legende verschuilen kobolden zich in bossen, halen ze streken uit en verwisselen ze soms mensenbaby’s voor hun eigen wisselkindgebroed. In tegenstelling tot sommige van de andere hier genoemde wezens, en waarschijnlijk omdat ze los staan van religie, hebben kobolden nooit de drempel overschreden van het denkbeeldige om echte paniek te veroorzaken in middeleeuwse steden.
Heksen
Vertel de puntige zwarte hoed en de wrattenneus maar. Deze populaire associaties zijn relatief recent in vergelijking met de lange en vaak tragische geschiedenis van heksen over de hele wereld. In het verleden werd gedacht dat heksen magische krachten bezaten die verband hielden met de natuurlijke wereld. Zoals alle heidenen werden ze door de christelijke kerk als ketters gedemoniseerd, een jacht die een hoogtepunt bereikte in het middeleeuwse Europa en het 17e-eeuwse Amerika. Veel succes bij het uitzoeken van hen uit een menigte vandaag: heks kostuums vaak bovenaan de lijst met Halloween.
Zombies
Koningen van de b-filmindustrie, zombies zijn individuen die ofwel hun ziel uit hun lichaam hebben laten zuigen ofwel door zwarte magie uit de dood zijn herrezen. De zombiecultuur vindt zijn oorsprong in de voodoo-religie van Haïti, waar men nog steeds gelooft dat mensen in hersenloze trances kunnen raken, net als de wandelende doden die we in films hebben gezien (zonder de ontbrekende ledematen en het snoepen van mensenvlees). Een etnobotanicus die de beweringen in Haïti onderzocht, vond een giftige drug die daadwerkelijk een zombieachtige catatonische toestand kan opwekken.
Geesten
Steken twee ooggaten in een laken en je hebt het makkelijkste Halloweenkostuum dat er is. Een echte geest worden is iets gecompliceerder. Eerst moet je sterven, misschien op tragische wijze, en dan laat je een deel van je ziel op aarde rondhangen om familieleden bang te maken en in huizen rond te spoken. Vanuit een zogenaamd wetenschappelijke invalshoek beweren parapsychologen dat energie – ook wat zich in het lichaam bevindt – nooit volledig kan worden vernietigd. De samenleving lijkt het daarmee eens te zijn: verschillende studies schatten het geloof in geesten op ongeveer 50 procent.
Weerwolven
Typisch normaal en welgemanierd totdat het volle maan wordt, zijn weerwolven vervloekte gedaanteverwisselaars die in bijna elke cultuur sinds de Griekse oudheid in de legenden voorkomen. Net als heksen werden ze in de middeleeuwen opgejaagd en beschuldigd van moorden in de gemeenschap die niet anders konden worden verklaard. Hoewel de gewelddadige weerwolfverhalen van vroeger van de radar lijken te zijn verdwenen, behalve in Hollywood, blijft er een buitensporige lichaamshaaraandoening bestaan die liefkozend de bijnaam “de weerwolfziekte” heeft gekregen.”
Vampieren
Ze willen je bloed zuigen, en dat doen ze al een hele tijd. Vampieren komen al duizenden jaren voor in de folklore, maar de versie met de giftige tanden en het kuifje die wij kennen, stamt uit de 18e- en 19e-eeuwse mythen van Oost-Europa. Daar geloofde men dat iemand die met misvormingen was geboren of een onregelmatige dood was gestorven, na zijn begrafenis weer kon opstaan om de levenden te terroriseren. Vampieren werden beschouwd als “ondoden” en moesten zich voeden met menselijk bloed om dat te blijven.
Demonen
Een van die allesomvattende termen voor een “boze geest”, een demon kan van alles zijn, van een kwaadwillende geest of gevallen engel tot een marionet van Satan. Net als het begrip “kwaad” hebben ze een oeroude oorsprong en komen ze voor in folklore en literatuur over de hele wereld. De demon die Linda Blair bezat in “The Exorcist” is waarschijnlijk de beroemdste en meest getalenteerde van de popcultuur, met levitatievermogen, draaiend hoofd en verbazingwekkende, levensechte spuwende actie!
Recent nieuws