Veel mensen verdelen hun leven in voor en na. Een groot verlies, een medische ingreep, een gebeurtenis die je leven zo ingrijpend verstoort dat het in twee verschillende hoofdstukken uiteenvalt. Ik ben niet anders. De tijdlijn van mijn leven wordt onderbroken door de eerste keer dat ik schizofreniesymptomen begon te vertonen.
Voordat ik op mijn 27e aan mijn eerste psychose leed, was ik afgestudeerd aan de universiteit, werkte ik als professioneel maatschappelijk werker, was ik huiseigenaar en doorliep ik het proces van een scheiding van mijn eerste echtgenoot. Ik was extravert, ik lachte makkelijk, ik had een goed gevoel voor humor, ik ging naar feestjes, ik maakte snel vrienden, ik was zeer onafhankelijk en bekwaam. Ik nam in mijn eentje vluchten naar Zuid-Amerika, het Midden-Oosten en vele landen in Europa om mijn ouders te ontmoeten die sinds mijn eerste jaar op de middelbare school in het buitenland werkten.
Mijn eerste breuk met de werkelijkheid sloop langzaam mijn leven binnen, leek aanvankelijk banaal – ik huilde veel en kreeg symptomen van een zware depressie. Ik begon me af te zonderen van andere mensen. Maar toen begon ik te geloven dat een therapeut waar ik ooit mee gewerkt had, samenspande met een bekende rechter en andere provincie- en gemeenteambtenaren om mij erin te luizen. Ik werd pijnlijk paranoïde.
Tegen de tijd dat mijn moeder en tante probeerden me in een ziekenhuis op te laten nemen, was ik al drie weken actief psychotisch. Ik kon niet stilzitten, ijsberend door de kamers waar ik was. Ik barricadeerde mijn moeder in een slaapkamer omdat ik dacht dat mensen achter ons aan zaten, en ik probeerde uit een raam op de tweede verdieping te springen om weg te rennen. Mijn geest raasde in cirkels en probeerde de verwrongen ervaringen te begrijpen.
Het is moeilijk om iemand onvrijwillig in een ziekenhuis te laten opnemen. Als de persoon geen tekenen vertoont dat hij een gevaar is voor zichzelf of anderen, moet hij zichzelf vrijwillig aanmelden voor behandeling. Als een maatschappelijk werker, kende ik het systeem. Ik was op de hoogte van de wetten betreffende gedwongen opname, dus als mij gevraagd werd, “Denkt u eraan uzelf iets aan te doen?” antwoordde ik: “Nee.”
Dat was waar, maar dat betekende niet dat ik oké was. De paranoia die ik ervoer was zo groot en overweldigend dat ik ervan overtuigd was dat ik, eenmaal in het ziekenhuis, zou worden gedrogeerd, gemarteld en gedwongen zou worden om te getuigen dat mensen die ik kende criminelen waren.
Na een paar dagen met mijn moeder en tante van het ene ziekenhuis naar het andere te zijn gegaan, stemde ik er uiteindelijk mee in om mezelf aan te geven. Het was niet dat ik minder paranoïde was, maar ik had me erbij neergelegd dat wie of wat me ook te pakken wilde nemen, te machtig was – ik kon het net zo goed opgeven. Ik had me erbij neergelegd dat ik moest ondergaan wat voor vreselijke dingen ze ook met me van plan waren, in de hoop dat ik het zou overleven.
In mijn nieuwe realiteit moest ik accepteren dat ik leefde met een ernstige psychische aandoening en een geest die me ernstig en op elk moment kon verraden.
In de gesloten afdeling van het ziekenhuis voerden de verpleegsters drugstests en bloedonderzoek uit. Ik was clean, dus een door drugs veroorzaakte psychose was uitgesloten. Maar dat betekende dat er een andere oorzaak moest zijn. De eerste vijf dagen van de behandeling, werd ik weggehouden van andere bewoners. In mijn paranoia stripte ik de lakens van mijn bed in een poging mijn angsten te kalmeren. Ik was ervan overtuigd dat ik vergiftigd werd door het laken. Mijn ongehoorzaam gedrag betekende dat ik niet te vertrouwen was bij de andere patiënten. Ik had me nog nooit zo alleen gevoeld.
Na een week in het ziekenhuis bereikte de medicatie die door mijn systeem stroomde eindelijk een therapeutisch niveau in mijn bloed – de paranoia en waanideeën begonnen snel af te nemen. Ik kreeg weer greep op de realiteit, maar na alles wat ik had meegemaakt, was de “realiteit” niet meer dezelfde als die van voor mijn aanval. In mijn nieuwe realiteit moest ik accepteren dat ik leefde met een ernstige psychische aandoening en een geest die me serieus en op elk moment kon verraden.
Het “erna” in dit verhaal gaat gepaard met enige rouw over wat er is veranderd. Ik kan me niet voorstellen ooit nog alleen een vlucht te nemen, bang voor wat er alleen in de lucht zou kunnen gebeuren. Activiteiten die vroeger zorgeloos en leuk waren – zoiets simpels als uit eten gaan met vrienden – zijn nu beladen. Ik heb regelmatig last van paranoia, bijvoorbeeld omdat ik denk dat iemand vergif in mijn eten of drinken heeft gedaan. Er zijn ook hallucinaties, meestal olfactorische hallucinaties waarbij ik iets branderigs ruik of een chemische stof die gevaarlijk ruikt. En soms heb ik zelfs stemmen gehoord, een veel voorkomend symptoom van schizofrenie. Maar deze gebeurtenissen zijn niet het meest storend in mijn gewone leven – het zijn de angst en het gebrek aan motivatie die het moeilijkst zijn om mee te worstelen.
.JPG)
Met dank aan de auteur.
Ik werk samen met mijn psychiater om mijn psychische aandoening onder controle te houden. Ik neem twee keer per dag antipsychotische medicijnen en ook medicijnen tegen angst. Ik probeer mijn gewicht op een gezond niveau te houden (gewichtstoename is een bijwerking van antipsychotica), en ik eet goed en beweeg regelmatig. Ik doe wat ik kan om een zo goed mogelijk leven te leiden, maar symptomen doorbreken-er is geen genezing voor schizofrenie.
Het meest schokkende aan leven met schizofrenie is misschien wel dat het leven gewoon doorgaat. Het is meer dan twee decennia geleden dat ik de diagnose schizofrenie kreeg, en het is niet allemaal tragisch. Ik ben opnieuw getrouwd, en we hebben onlangs ons 21-jarig jubileum gevierd. Ik heb vrienden, ik schrijf bijna dagelijks, en ik breng graag tijd door met mijn familie. Ik weet niet of het komt doordat het geheugen met de tijd vervaagt, of door het cliché dat tijd alle wonden heelt, maar de afgelopen 21 jaar – zelfs met de ziekenhuisopnames, het verminderde niveau van functioneren en de periodieke episodes van psychose – behoren tot de beste van mijn leven. Schizofrenie heeft mijn leven veranderd, maar niet verwoest.
Rebecca Chamaa is een schrijfster in San Diego die schrijft over geestelijke gezondheid, financiën, relaties en lifestyle. Je kunt haar blog over leven met schizofrenie volgen op ajourneywithyou.com of volg haar @wr8ter op Twitter.