Woede is al mijn hele leven een probleem. Het heeft bijgedragen aan het einde van mijn twee huwelijken en bijna de ondergang van mijn derde veroorzaakt.
Wanneer ik op mijn woedeprobleem werd gewezen, meestal door mijn vrouw, werd ik onmiddellijk defensief en drong ik luidkeels aan: “Ik ben niet boos. Godverdomme!”
Binnenin voelde ik me verward, onbeheerst en rechtvaardig. In gedachten zei ik tegen mezelf: “Wie zou er niet boos worden als iemand je zo aanvalt als zij?”
Toen ik mijn gevoelens aan mijn vrouw probeerde uit te leggen, was ze verbijsterd. Niets van wat ze deed leek haar een aanval en ik kon niet verwoorden wat het was aan wat ze zei dat mijn defensieve woede uitlokte.
Het was duidelijk dat mijn woede niet over “niets” ging, maar wat mijn woede werkelijk uitlokte, bleef lange tijd verborgen.
Ik had nooit stilgestaan bij de vraag: “Waarom word ik zo gemakkelijk boos?” omdat die woede gerechtvaardigd voelde.
Ook al was het dat niet.
Het kostte me jaren om te beginnen te begrijpen waarom mijn vrouw bang voor me was. Ik heb haar nooit geslagen. Dus zei ik tegen mezelf: “Ze is gewoon overgevoelig.”
Ik wuifde mijn woede-uitbarstingen weg en was me niet bewust van de blikken die ik haar toewierp.
“Als je boos wordt, zelfs als je probeert je in te houden,” zei mijn vrouw tegen me. “
Mijn vrouw, Carlin, en ik zijn nu 38 jaar getrouwd. Het is voor ons beiden het derde huwelijk en we hebben veel geleerd over waarom we zijn zoals we zijn en hoe ik met mijn woede moet omgaan.
Schrijfster Margaret Atwood biedt een inzichtelijk begrip van een man/vrouw-dynamiek die ons jaren heeft gekost om te begrijpen.
Atwood zegt: “Mannen zijn bang dat vrouwen hen zullen uitlachen. Vrouwen zijn bang dat mannen hen zullen vermoorden.”
Weet je hoe je soms iets leest en bij jezelf denkt: “Ik weet dat wat ze zegt juist is, maar ik kan mezelf niet goed uitleggen waarom het juist is”?
Op het eerste gezicht zijn deze twee uitspraken niet logisch. Ze lijken niet even zwaar te wegen. Hoe kun je angst om uitgelachen te worden vergelijken met angst om gedood te worden? Toch suggereert Atwood dat angst voor de dood en angst om uitgelachen te worden vergelijkbaar zijn.
Het is veel gemakkelijker om de angst van vrouwen om door een man gedood te worden te begrijpen, dan de angst van mannen om door een vrouw uitgelachen te worden.
Mannen zijn over het algemeen groter, sterker en agressiever. Elke dag zien we in het nieuws voorbeelden van mannelijk geweld. Er zijn massa-schietpartijen, mannen die hun vrouwen en vriendinnen vermoorden in vlagen van jaloerse woede, verkrachtingen en seksuele intimidatie.
Om te begrijpen waarom mannen bang zijn om door vrouwen te worden uitgelachen, moeten we een reis maken in de wereld van mannen en proberen de dingen door hun ogen te zien.
Hier zijn een paar hoogtepunten die ik in de loop der jaren ben gaan begrijpen over waarom mannen zo snel boos worden:
1. Uit een vrouw geboren worden heeft voor mannen een andere betekenis dan voor vrouwen.
Alle vrouwtjes leren snel dat ze van hetzelfde geslacht zijn als de moeder en er is een oeridentificatie: “Ik ben een vrouwtje, net als mama, en ik kan opgroeien om net als zij te zijn.”
Alle mannetjes leren dat ze het andere geslacht zijn en er is een oerontgoocheling als ze beseffen dat ze nooit zullen opgroeien om net als moeder te zijn.
2. Mannen zijn afhankelijk van vrouwen, maar bang en ambivalent over hun afhankelijkheid.
In zijn boek, Misogyny: The Male Malady, beschrijft de antropoloog David Gilmore de bijna universele afkeer van, minachting voor, of ingebakken vooroordeel tegen vrouwen die in de mannelijke psyche is ingebouwd.
Hij zegt dat het voortkomt uit onopgeloste conflicten tussen de intense behoefte van mannen aan en afhankelijkheid van vrouwen en hun even intense angst voor die afhankelijkheid, en de onderliggende reden voor onze woede is bijna volledig onbewust
Hier zijn de onbewuste behoeften die meestal zo ongemakkelijk zijn om te erkennen dat mannen ze blokkeren:
- Onbewuste wensen om terug te keren naar de kindertijd
- Verlangen om aan de borst te zogen
- Terug te keren naar de baarmoeder
- De krachtige verleiding om je mannelijke autonomie over te geven aan de almachtige moeder van de kinderfantasie.
“Al deze geheime verlangens,” zegt Gilmore, “vonken onbewuste oppositie, interne conflicten, en bijgevolg psychische onrust in mannen.”
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief.
De ambivalentie van mannen ten opzichte van vrouwen creëert een ongemakkelijke en eindeloze spanning op elk psychisch niveau die leidt tot een poging om de bron van de onrust te verminderen door de bron aan te vallen: vrouwen. Mannen kunnen openlijk boos zijn of ze kunnen heimelijk zijn. Hun woede kan agressief en explosief zijn of passief en “aardig”.
In de meeste gevallen was ik de aardige man, maar mijn woede kwam op subtiele manieren naar buiten. Ik vergat een verjaardag. Ik flirtte met de beste vriendin van mijn vrouw. Ik luisterde naar haar, maar niet volledig. Ik vergat iets wat ze me vroeg voor haar te halen. Klinkt dat bekend?
3. Mannen voelen zich onbewust gebonden aan vrouwen.
In zijn boek, Fire in the Belly: On Being a Man, biedt Sam Keen een perspectief dat diep bij mij resoneert.
“Het drong langzaam tot me door dat vrouwen een overweldigende invloed hadden op mijn leven en op het leven van alle mannen die ik kende,” zegt Keen. Hij vervolgt: “Ik heb het niet over vrouwen, de werkelijke wezens van vlees en bloed, maar over ‘vrouwen’, die meer dan levensechte schimmige vrouwelijke figuren die onze verbeelding bevolken, onze emoties beïnvloeden en indirect vorm geven aan veel van onze handelingen.”
Keen zegt: “Een van de belangrijkste taken van de mannelijkheid is het onderzoeken van de onbewuste gevoelens die onze verschillende beelden van ‘vrouw’ omgeven, het verdrijven van valse mystificatie, het oplossen van het vage gevoel van bedreiging en angst, en ten slotte het leren respecteren en liefhebben van de vreemdheid van de vrouwheid.”
Samenvattend zegt hij: “Het kan nuttig zijn om na te denken over seksueel-spirituele rijping – de reis naar mannelijkheid – als een proces van het veranderen van ‘vrouw’ in vrouw, in Jane (of één bepaalde vrouw), van het leren zien van leden van het andere geslacht, niet als archetypen of leden van een klasse, maar als individuen.”
“Het is de ‘vrouw’ in ons hoofd, meer dan de vrouwen in ons bed of in onze directiekamers, die de meeste van onze problemen veroorzaken,” concludeert Keen. “En deze archetypische wezens – godinnen, b*tches, engelen, Madonnas, castrators, heksen, zigeunermeisjes, aardmoeders – moeten uit onze geesten en harten worden verbannen voordat we kunnen leren van vrouwen te houden.”
Trending op YourTango:
4. De grootste angst van mannen is belachelijk gemaakt en niet gerespecteerd te worden.
Ik herinner me nog dat ik in een kamer zat met mijn moeder en een aantal buurvrienden. Ze spraken over hun echtgenoten te midden van spottend gelach over de verschillende tekortkomingen van de mannen.
Ik was zes jaar oud. Ik kan me de details van hun klachten niet meer herinneren, maar de gevoelens van medelijden, minachting en gebrek aan respect staan bijna zeventig jaar later nog steeds in mijn psyche gebrand.
Ik schaamde me diep voor mijn vader omdat hij niet aan mijn moeders verwachtingen voldeed, en ik zwoer als zesjarige dat ik zou sterven voordat ik ooit een vrouw op die manier over me zou laten praten.
James Gilligan, M.D., een van ’s werelds experts op het gebied van geweld door mannen en auteur van het boek, Violence: Our Deadly Epidemic and Its Cause zegt: “Ik heb nog geen serieuze daad van geweld gezien die niet werd uitgelokt door de ervaring van het gevoel te worden beschaamd en vernederd, niet gerespecteerd en belachelijk gemaakt.”
Vaak keren mannen de schaamte naar binnen, worden depressief en suïcidaal, maar de woede die bij vrouwen naar buiten komt is vaak gebaseerd op schaamte en gerelateerd aan het gevoel overweldigd te worden door vrouwelijke macht.
5. De meeste mannen hebben een gat in hun ziel als gevolg van een vaderwond.
Toen ik vijf jaar oud was, werd mijn vader halverwege zijn leven steeds bozer en depressiever omdat hij niet kon rondkomen om zijn gezin te onderhouden. Omdat hij niet kon voldoen aan de eisen van de enige kostwinner in het gezin, nam hij een overdosis slaappillen en werd opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis.
Als een jongen niet opgroeit met een vader die lichamelijk en emotioneel aanwezig is, klampt hij zich meer vast aan zijn moeder, wat zijn angst en woede vergroot. Dit gold voor mij en voor veel mannen die ik ken.
Toen mijn vader weg was, had ik mijn moeder nog meer nodig. Ik was boos dat mijn vader weg was en boos op mijn moeder omdat ik me nog meer overspoeld voelde door haar energie.
Richard Rohr stichtte de internationale beweging die bekend staat als Men As Learners & Elders (M.A.L.E.s), die zich richt op rituelen en overgangsrituelen om mannen aan te moedigen tot een groter spiritueel bewustzijn.
Hij zegt: “In het hart van iedere man zit een honger naar zijn vader. Het is een van die onvermijdelijke dingen. Het gebeurt eigenlijk bij zowel jongens als meisjes, maar de essentie van deze honger is wezenlijk verschillend. Er is iets met de band tussen het kind en de ouder van hetzelfde geslacht dat, wanneer het niet wordt vervuld, een gapend gat in hun ziel creëert.”
In de kern is de reden waarom mannen zo boos zijn op vrouwen en zo gekwetst door hun gelach, dat we ons onbemand en beschaamd voelen. Zo velen van ons hebben een gat in onze ziel, dat een beetje lachen voelt als een enorme aanval. Om echt van onszelf en de vrouwen in ons leven te kunnen houden, moeten we de vaderwond helen.
Jed Diamond is een gediplomeerd psychotherapeut met een Ph.D. in International Health en een Licensed Clinical Social Worker. Hij is de auteur van Return of the Puppet Man: Healing a Man’s Anger and His Father Wound, later dit jaar verkrijgbaar. Voor een gratis exemplaar van het eerste hoofdstuk, stuur hem een e-mail, met “vader wond” in de onderwerpregel.