Rabiës is een van de meest angstaanjagende virussen om te krijgen. Volgens de Centers for Disease Control is “zodra klinische tekenen van rabiës verschijnen, de ziekte bijna altijd dodelijk.” (Echt waar: er zijn minder dan 10 gedocumenteerde gevallen van overleving na het verschijnen van de symptomen). Gelukkig voor ons – en onze huisdieren – ontwikkelde Louis Pasteur een vaccin dat kan voorkomen dat het zover komt.
De eerste keer dat het vaccin ooit aan een mens werd toegediend – op deze dag in 1885 – was door Pasteur zelf. Omdat hij wist dat de ziekte anders fataal zou zijn, waren zowel de arts als de patiënt (of beter gezegd, de moeder van de patiënt) bereid het risico te nemen dat de injectie, die alleen op honden was getest, kwaad zou kunnen aanrichten.
Zo vertelde TIME in 1939:
Op een hete julimorgen in 1885 werd de koortsige kleine Joseph Meister door zijn verwoede moeder door de straten van Parijs gesleept, op zoek naar een onbekende wetenschapper die, volgens de geruchten, hondsdolheid kon voorkomen. De negenjarige Joseph was namelijk op 14 plaatsen gebeten door een enorme, dolle hond en in een wanhopige poging de dood te ontlopen, was zijn moeder van hun woonplaats in de Elzas naar Parijs gevlucht. Vroeg in de middag ontmoette Mme Meister een jonge arts in een ziekenhuis. “U bedoelt Pasteur,” zei hij. “Ik zal u erheen brengen.”
Bacterioloog Louis Pasteur, die kennels met dolle honden hield in een overvol klein laboratorium en werd opgejaagd door medische kritiek, had zijn vaccin tegen hondsdolheid nog nooit op een mens uitgeprobeerd. Maar ontroerd door de tranen van mevrouw Meister nam hij de jongen uiteindelijk mee naar Hotel-Dieu en liet hem injecteren met materiaal uit het ruggenmerg van een konijn dat was gestorven aan hondsdolheid. Drie weken lang keek Pasteur angstig toe bij het bed van de jongen. Tot zijn overweldigende vreugde herstelde de jongen.
Tegen de herfst, toen de Academie van Wetenschappen van zijn land het succes erkende, “haastten honderden mensen die door dolle honden waren gebeten zich naar zijn laboratorium.”
En Meister? Hij eindigde als conciërge bij het Pasteur Instituut. Daar, zo meldde TIME, verblijdde Meister bezoekers met verhalen over zijn tijd als patiënt van de pionierende dokter: “Ik zal altijd Pasteur’s goede gezicht op mij gericht zien,” vertelde hij hen. Hij pleegde zelfmoord in 1940, kort nadat Duitsland Frankrijk was binnengevallen – hoewel, in tegenstelling tot een heersende mythe, er geen bewijs is dat hij dit deed omdat hij liever wilde sterven dan de nazi’s in het Instituut toe te laten.
Schrijven naar Lily Rothman op [email protected].