Disfunctioneren in de koninklijke familie is niets nieuws, zeker niet in de Britse koninklijke familie. Generaties Britse koningen en koninginnen hebben problemen gehad – echt of ingebeeld – met hun nakomelingen. Koningin Elizabeth II is vaak bekritiseerd, ook door sommige van haar eigen kinderen, vanwege haar afstandelijke manier van bemoederen, een eigenschap die terug te voeren is op generaties van haar eigen familie.
Edward VII had een moeilijke jeugd
De oudste zoon van koningin Victoria en prins Albert, Edward VII, werd door zijn ouders bekritiseerd en vaak gekleineerd vanwege zijn vermeende gebrek aan intelligentie en morele scrupules. Hij ontwikkelde een ijzige relatie met hen beiden, die alleen maar verergerde toen zijn vader ziek werd en stierf kort na een ruzie met zijn zoon over een geruchte affaire met een actrice. Een rouwende Victoria vergaf haar zoon nooit, en ze was verbolgen over zijn welverdiende reputatie als een genotzuchtige, decadente playboy. Victoria zou zeer onstuimige relaties hebben met al haar kinderen, die voortdurend vochten om haar liefde en acceptatie.
Ondanks – of misschien dankzij – zijn eigen pijnlijke opvoeding, bleek Edward een meer zorgzame vader te zijn. Hij en zijn mooie vrouw, Alexandra, braken met de conventies van die tijd, vooral onder de hogere klasse, door veel tijd door te brengen met hun vijf overlevende kinderen en vaak te weigeren hen te straffen. De altijd kritische Victoria veroordeelde haar onstuimige kleinkinderen met de woorden: “Het zijn zulke slecht opgevoede, slecht getrainde kinderen”. Edward, die zich zijn eigen jeugd herinnerde, verdedigde het ouderschap van hem en Alexandra door aan zijn moeder te schrijven: “Als kinderen te streng of misschien te streng worden behandeld, worden ze verlegen en zijn ze alleen bang voor degenen van wie ze moeten houden.”
Maar Edwards duidelijke genegenheid voor zijn kinderen werd gecompenseerd door zijn beruchte opvliegendheid, en zelfs degenen die hem het meest nabij stonden, waren huiverig om hem tegen zich in het harnas te jagen. En door zijn voortdurende vreemdgaan en de pijn die hij hun geliefde moeder aandeed, bleven zijn kinderen, vooral zijn tweede zoon George, met tegenstrijdige gevoelens voor hun vader achter.
READ MORE: Inside Queen Victoria’s Troubled Relationship With Her Children
George V bleek heel anders te zijn dan zijn vader
Een inspiratieloze student, volgde George V als jonge tiener zijn geliefde oudere broer, Eddy, naar de marineopleiding, waar het eens “slecht opgeleide” kind al snel uitgroeide tot een liefhebber van de geregimenteerde formaliteit en discipline van het militaire leven. Na de vroegtijdige dood van zijn broer in 1892, trouwde George met Eddy’s verloofde, Mary van Teck, bekend als May.
Het paar was aan elkaar verknocht en ze waren vastbesloten een veel respectabeler leven te leiden dan George’s vader, die koning werd na de dood van koningin Victoria in 1901. Waar Edward minnaressen had, ontwikkelde zijn zoon een passie voor het verzamelen van postzegels. De charmante, beminnelijke koning hield ervan het continent te bezoeken, waar zijn beheersing van verschillende talen hem tot een geliefd figuur maakte. Zijn zwijgzame zoon vond vreemde talen en reizen frivool en verliet slechts zelden Engeland en zijn geliefde jacht.
Een van de opvallendste verschillen tussen Edward VII en George V was hun opvoedingsstijl
Hoewel George was opgegroeid in een toegeeflijk koningshuis, hadden zijn eigen kinderen dat geluk niet. Hij was een veeleisende ouder, met een opvliegend karakter (net als zijn vader) en een strenge militaire opleiding, waardoor hij bijna een martinet was. Zijn vrouw, May, was iets vergevingsgezinder, maar gaf toe dat ze emotioneel niet in staat was om met haar zes kinderen om te gaan. De kinderen zagen hun ouders slechts twee keer per dag en werden voornamelijk opgevoed door kindermeisjes. George en May waren zo weinig betrokken bij het dagelijks leven van hun kinderen dat ze pas na enkele jaren ontdekten dat een kindermeisje de oudste jongens, Edward en Albert (de toekomstige koning George VI), bij familie en vrienden bekend als David en Bertie, emotioneel en soms ook lichamelijk mishandelde.
De zonen van koning George V
Photo: Getty Images
George V was bijzonder hard voor deze twee zonen
Misschien voelde George echo’s van zijn eigen wereldse vader en uitte hij harde kritiek op Edward, die na verloop van tijd een reputatie zou ontwikkelen als een stijlvolle, wispelturige, kosmopolitische figuur – in het geheel niet de solide, respectabele erfgenaam die George en May verwachtten. De verlegen Albert bleek ondertussen niet veelbelovender in de ogen van zijn ouders. Hij leed aan een reeks spijsverteringskwalen en was knokkelig, een afwijking die George herstelde door Albert te dwingen pijnlijke beugels te dragen. De linkshandige jongere zoon moest ook zijn rechterhand gebruiken, en George had weinig geduld voor het uitgesproken gestotter dat Albert als jong kind ontwikkelde, en blafte tegen hem dat hij harder moest praten terwijl het arme kind zich met moeite uit zijn woorden worstelde.
George en May werden ook bekritiseerd over hun behandeling van hun jongste kind, John. John, een epilepticus met waarschijnlijk ook een ontwikkelingsachterstand, werd uiteindelijk naar een eigen gezin gestuurd met een full-time verzorger. Hoewel hij op het landgoed van zijn familie woonde, bezochten zijn ouders hem zelden en spraken nooit in het openbaar over hem, alsof ze hem uit de geschiedenisboeken wilden schrappen. Zijn broer George was een van de weinige familieleden die contact met hem hadden voor zijn dood, slechts 13 jaar oud, in 1919.
In een boek uit 1959 van Randolph Churchill, zoon van Winston Churchill, wordt een berucht citaat aan George V toegeschreven: “Mijn vader was bang voor zijn moeder. Ik was bang voor mijn vader en ik ga er verdomd goed voor zorgen dat mijn kinderen bang voor mij zijn. Hoewel het citaat apocrief is gebleken, geeft het zeker de verdeeldheid weer die er over meerdere generaties in de familie heerste.
Albert en Edward reageerden heel verschillend op hun strenge opvoeding
Een bijna emotioneel in shock verkerende Albert vond bij Elizabeth Bowes-Lyon (de toekomstige koningin-moeder) de stabiliteit en steun waar hij naar hunkerde. Als lid van de Britse adel werden zij en haar negen broers en zussen opgevoed in een warm, plezierig en vaak met grappen gevuld huishouden. Ze was een populaire debutante, maar stond weigerachtig tegenover het koningschap: eerst wees ze Alberts aanzoek af, voor ze het uiteindelijk aanvaardde. Na hun huwelijk in 1923 vestigde het paar zich in de hoop op een leven van rustige huiselijkheid, uiteindelijk vergezeld van twee dochters, de toekomstige koningin Elizabeth II en prinses Margaret. “Wij vieren”, zoals Albert hen zou noemen, waren dol op elkaars gezelschap, en zijn familie bleek voor de rest van zijn leven een troost voor hem te zijn.
Edward weigerde echter zich te settelen. Affaires met een reeks vrouwen uit de society (velen van hen getrouwd) bleven zijn ouders woedend maken. Zijn kieskeurige stijl en knappe uiterlijk maakten van hem een stijlicoon. En hoewel later zou blijken dat hij er verontrustend conservatieve opvattingen over ras en klasse op nahield, was hij een populaire prins van Wales bij het Britse publiek. Hoe populair hij ook was, Edward had moeite met zijn koninklijke plichten, of wat hij noemde, “prins zijn.”
Net als zijn grootvader Edward VII gaf hij de voorkeur aan het nachtleven en de uitbundige feesten in zijn huis in Windsor. Hoewel hij zijn bewonderaars aan het hof had, vonden velen hem wispelturig en zwak van wil, en aanzienlijk kwetsbaar voor de veel dominantere vrouwen in zijn leven, waaronder de Amerikaanse gescheiden Wallis Simpson, die Edward in de vroege jaren 1930 ontmoette. Vrienden, familie en ambtenaren fluisterden ook over Edward’s emotionele intelligentie, met velen overtuigd dat hij niets meer was dan een onvolgroeide volwassene.
READ MORE: Why Edward VIII Abdicated the Throne to Marry Wallis Simpson
George V wanhoopte aan de geschiktheid van zijn oudste kind om te regeren
Overheidsfunctionarissen en koninklijke hovelingen hadden hun twijfels over Engelands erfgenaam, maar slechts weinigen waren zo openlijk afwijzend over zijn geschiktheid voor de troon. George zei naar verluidt dat hij hoopte dat zijn oudste zoon nooit kinderen zou krijgen, zodat de meer plichtsgetrouwe (maar saaie) Albert uiteindelijk zou kunnen regeren. Toen George’s gezondheid achteruit begon te gaan en zijn oudste zoon de 40 naderde, vreesde hij openlijk voor wat er zou volgen. Hij zei tegen premier Stanley Baldwin: “Na mijn dood zal de jongen zichzelf in twaalf maanden ruïneren.”
Eindelijk bleek George natuurlijk gelijk te hebben. Edward besteeg de troon als Edward VIII in januari 1936, na de dood van zijn vader. Zijn wispelturige gedrag leverde hem weinig vrienden op in de regering. Hoewel zijn voortdurende relatie met Simpson grotendeels buiten de Britse pers werd gehouden, besteedden Amerikaanse kranten er uitvoerig aandacht aan. De Church of England, waarvan Edward het hoofd was, weigerde categorisch zijn huwelijk met een inmiddels tweemaal gescheiden vrouw in overweging te nemen. De crisis kwam tot een hoogtepunt in december, wat resulteerde in Edwards troonsafstand, minder dan een jaar nadat hij koning was geworden. De stotterende, verlegen Albert, die ook had geleden onder de controle van zijn wilskrachtige vader, werd met tegenzin de plichtsgetrouwe koning die de familie zich had gewenst en regeerde tot zijn dood in 1952 met de steun van zijn liefhebbende familie.