Global Volcanism Program | Wat is ’s werelds hoogste vulkaan?

De vulkaan Nevados Ojos del Salado op de grens tussen Chili en Argentinië is ’s werelds hoogste vulkaan boven zeeniveau, maar hij steekt slechts zo’n 2.000 m boven zijn basis uit. De brede top van de Mauna Loa schildvulkaan ligt 2.700 m lager dan Nevados Ojos del Salado, maar de hoogte boven de basis is bijna 10 keer zo hoog als die van de vulkaan in de Andes.

De toppen van ’s werelds twintig hoogste Holocene vulkanen (hierboven) zijn alle gebouwd boven de structurele hoogten van het Andesgebergte. De hoogste vulkaan met gedocumenteerde historische uitbarstingen is Llullaillaco, die er drie had in de 2e helft van de 19e eeuw. Actieve fumarolen markeren echter de topkrater van Nevados Ojos del Salado, 267 km naar het zuiden en 148 m hoger dan Llullaillaco. Het jeugdige karakter van de Nevados Ojos del Salado doet vermoeden dat het gebrek aan historische uitbarstingen alleen te wijten is aan zijn afgelegen ligging, en het is met recht ’s werelds hoogste vulkaan. De enige hogere berg in de Amerika’s, de Argentijnse Aconcagua op 6.962 m, werd door Darwin tijdens de reis van de Beagle als actief aangemerkt, maar Chileense collega’s vertellen ons dat de berg geen vulkaan is en dat zijn hoogte het gevolg is van imbricate thrust faulting.

Een heel ander beeld ontstaat als we kijken naar de hoogte van vulkanische bouwwerken zelf, gemeten vanaf hun constructieve bases in plaats van het zeeniveau. De enorme oceanische schildvulkanen van Hawaii, zoals Mauna Loa (4.170 m hoogte) en Mauna Kea (4.205 m hoogte), rijzen tot 9.000 m boven de zeebodem uit. Qua volume zijn deze vulkanen veruit de grootste ter wereld en zij doen de stratovulkanen van de Andes met hun continentale rand in de schaduw staan. Bovendien drukt het gewicht van de ontelbare elkaar overlappende lavastromen die deze schildvulkanen vormen, aanzienlijk op de oceaankorst eronder. Geofysisch bewijs geeft aan dat de volledige hoogte van Mauna Loa boven zijn basis een verbazingwekkende 19 kilometer is, meer dan twee keer de hoogte van Mount Everest boven de zeespiegel.

Helaas is het vaak moeilijk om de werkelijke basis van een vulkaan te bepalen, en we hebben geen nauwkeurige hoogte-boven-basis gegevens voor genoeg vulkanen om een zinvolle lijst te maken.

Global Volcanism Program, 2013. Vulkanen van de Wereld, v. 4.9.4 (17 mrt 2021). Venzke, E (ed.). Smithsonian Institution. Gedownload 25 mrt 2021. https://doi.org/10.5479/si.GVP.VOTW4-2013.