De muziek op Chinese Democracy was vaak ook moeilijk om volledig in je op te nemen. “Het eerste Guns N’ Roses album met nieuwe, originele nummers sinds de eerste regering Bush is een geweldige, gewaagde, losbandige en compromisloze hard-rock plaat,” schreef David Fricke in zijn Rolling Stone recensie van het album. “Met andere woorden, het klinkt heel erg als de Guns N’ Roses die je kent.” Maar Guns N’ Roses had sinds Use Your Illusion meerdere line-up veranderingen ondergaan, waardoor Axl het enige originele lid van de band was; en terwijl zijn sardonische grom en politie-siren gejammer direct herkenbaar waren, was de sleazy, straat-geharde rock & roll van GNR’s landmark 1987 album, Appetite for Destruction, nergens te bekennen.
Opgenomen en opnieuw opgenomen in 15 verschillende studio’s met meerdere producers – waaronder Youth, Sean Beavan en Roy Thomas Baker – dicht gelaagde, ambitieus gearrangeerde tracks als “Street of Dreams,” “Madagascar,” “There Was a Time,” “Riad N’ the Bedouins” en “Prostitute” gaven volledige ruimte aan Axl’s grandioze muzikale visie. Zelfs meer rechttoe rechtaan nummers als “Better” en het titelnummer zitten vol met elektronische instrumentatie en 21e-eeuwse productietechnieken. Is Chinese Democracy een meesterwerk? Is het gewoon een belachelijk duur monument voor Axl’s ego? Is het wel een echte Guns N’ Roses plaat? Tien jaar na de release woedt het debat nog steeds voort.
Ter ere van de 10e verjaardag, hier 10 dingen die je misschien niet wist over Chinese Democracy.
1. In september 1998 berichtte Rolling Stone dat Guns N’ Roses Marilyn Manson/Nine Inch Nails producer Sean Beavan in de arm had genomen om hun komende, nog titelloze album te produceren. Hoewel de band officieel was begonnen met het werk aan het album in 1997, was de plaat aanzienlijk vertraagd door line-up veranderingen – het late-’98 model GNR bestond uit Axl, voormalig NIN gitarist Robin Finck, voormalig Replacements bassist Tommy Stinson, Vandals drummer Josh Freese en lange tijd GNR toetsenist Dizzy Reed – en Axl’s onvermogen om een producer te vinden waar hij mee kon vielen (Mike Clink, Moby en Youth waren allemaal in en uit het project gepasseerd), en Geffen Records was duidelijk zijn geduld met de hele zaak aan het verliezen.
Volgens een artikel in de New York Times dat bijna zeven jaar later verscheen, waren de op hit beluste Geffen executives zo wanhopig op zoek naar een nieuw GNR album – “The Hail Mary that’s going to save the game,” zoals een bron uit de industrie het aan de krant beschreef – dat ze Axl een miljoen dollar bonus aanboden als hij in maart 1999 het eindproduct zou inleveren. Het bedrijf hoefde de cheque echter nooit uit te schrijven; hoewel Beavan van vitaal belang zou zijn voor Chinese Democracy, was zijn komst, achteraf gezien, niet de voorbode van een snelle voltooiing. In februari 2004, na naar verluidt al $13 miljoen te hebben uitgegeven aan het project, trok Geffen uiteindelijk alle verdere financiering voor Chinese Democracy in. “Het label schreef in een brief aan het management van Guns N’ Roses: “Het is de plicht van de heer Rose om het album te financieren en af te maken, niet die van Geffen.”
2. Het merendeel van Axls vocalen werd opgenomen negen jaar voordat het album daadwerkelijk werd uitgebracht.
Tijdens zijn periode als producer nam Sean Beavan 35 nummers op voor het album voordat hij in 2000 vriendschappelijk afscheid nam van de band. “Er is een bepaald ding dat je moet hebben met Axl, en ik denk niet dat we ooit de juiste man hadden ,” vertelde Tommy Stinson aan Yahoo! Entertainment in 2017. “Sean Beavan kwam het dichtst in de buurt, en de meeste nummers op die plaat begonnen en eindigden vrij veel met wat hij deed.”
Inderdaad, ondanks de latere betrokkenheid van producer Roy Thomas Baker, die Axl ervan overtuigde om het grootste deel van het album opnieuw op te nemen, besloot Axl blijkbaar om het grootste deel van de vocalen die hij met Beavan had opgenomen te behouden en te gebruiken op het album. In een interview van februari 2018 voor de Guns N’ Roses Central podcast, herinnerde Beavan zich dat hij verrast was om zichzelf gecrediteerd te zien op acht van de 14 albumtracks. “De meeste vocalen die ze op de plaat gebruikten, waren de vocalen die ik in ’99 had gedaan,” zei hij. Ik ben er zeker van dat alles wat ik heb opgenomen door iemand anders is opgenomen, omdat de bandleden zo vaak veranderden – en elke keer als de band veranderde, wilde Axl het opnieuw opnemen met de nieuwe man. Ik denk dat de enige dingen die niet opnieuw werden opgenomen de zang was.”
3. Axl verspilde studiotijd aan het opnieuw opnemen van Appetite for Destruction met nieuwe GNR leden.
De nummers van Chinese Democracy waren niet de enige dingen die steeds opnieuw werden opgenomen als de Guns N’ Roses line-up veranderde. Axl verbrandde ook ontelbare studio-uren aan het opnieuw opnemen van nummers van Appetite for Destruction met zijn nieuwe bandleden. In een interview van november 1999 met Kurt Loder van MTV News, onthulde Axl dat de huidige bezetting de hele plaat opnieuw had opgenomen “met uitzondering van twee nummers, omdat we die vervangen hebben door ‘You Could Be Mine,’ en ‘Patience. “Hij ging verder met het rechtvaardigen van de heropnames door te zeggen: “Nou, we moesten ze toch repeteren om ze weer live te kunnen uitvoeren, en er waren een heleboel opnametechnieken en bepaalde subtiele stijlen en drum fills en dat soort dingen die een soort Eighties signatuur zijn die subtiel een beetje opfleuren konden gebruiken … een beetje minder galm en een beetje minder contrabas en dat soort dingen.”
Axl stond er tegenover Loder op dat deze heropnames gewoon een manier waren om de nieuwe GNR-leden in de juiste sfeer te krijgen. “Het leren van de oude Guns songs en ze op de band zetten, dwong iedereen echt om ze op de kwaliteit te krijgen die ze nodig hadden,” legde hij uit. “Toen de nieuwe jongens eenmaal doorhadden hoeveel energie er nodig was om de nummers goed te krijgen, heeft dat echt geholpen bij het schrijven en opnemen van de nieuwe plaat.”
4. Queen’s Brian May nam een aantal gitaarsolo’s op voor het album, maar die haalden de eindmix niet.
Als fervent en oude Queen-fan nodigde Axl gitarist Brian May uit om een solo te spelen op het nummer “Catcher in the Rye” van Chinese Democracy en op een aantal andere nummers. Maar terwijl May meer dan blij was om mee te werken, had hij een grote hekel aan de manier waarop Axl en Sean Beavan de uiteindelijke “Catcher in the Rye” solo “compileerden” uit verschillende takes.
“Sean en ik uit Brian’s verschillende runs, versies, oefen runs, enz., om ervoor te zorgen dat we die elementen in één versie hadden,” legde Axl uit tijdens een december 2008 chat op het Here Today … Gone to Hell message board. “Het is volledig opgebouwd uit bewerkingen gebaseerd op een specifieke noot die Brian raakte in een wegwerp opname. En hoewel Brian er een beetje warm voor lijkt te zijn gelopen, althans in het openbaar, was hij op dat moment helaas niet zo blij met ons handwerk. Ik herinner me dat ik naar Brian keek die links van me stond en dat hij een beetje verbijsterd naar de grote studioluidsprekers staarde en zei: ‘Maar dat is niet wat ik speelde.’ Sean Beavan en ik probeerden op geen enkele manier met Brian te sollen, we deden gewoon wat we doen en proberen dan ons best te doen om voor onze beslissingen uit te komen.”
Evenals de gentleman, heeft May voortdurend ontkend enige harde gevoelens over de ervaring te koesteren. “Het was leuk, om er iets in te gooien om een vriend te helpen,” vertelde hij Uncut in 2011. “Ik denk dat ik op twee-en-een-half tracks heb gespeeld…. Ik heb ruwe mixen van deze tracks ergens in mijn archief, maar ik laat er niemand naar luisteren, uit loyaliteit aan Axl.”
5. Shaquille O’Neal kwam tijdens een Chinese Democracy-repetitiesessie langs om een freestyle rap op te nemen en de Worm te doen.
Een van de vreemdste momenten in de vreemde en langdurige saga van Chinese Democracy vond plaats in april 1997, toen Shaquille O’Neal opdook bij een Guns N’ Roses-repetitiesessie en jamde met toetsenist Dizzy Reed en gitarist Paul Tobias. O’Neal, die bij een repetitie- en opnamecomplex in Santa Monica was aangekomen om een Taco Bell commercial op te nemen, ontdekte dat Guns N’ Roses ernaast aan het repeteren waren en besloot om hallo te zeggen. “Ik zag Guns N’ Roses vermeld staan op het mededelingenbord in de lobby van de studio,” vertelde hij in 1999 aan Spin, “dus ik stak mijn hoofd naar binnen om te kijken hoe het was. Ze vroegen me om mee te doen, dus ik begon te freestylen over hun track. Het was de eerste keer dat ik met een rockgroep optrad, en het voelde goed.”
“Hij gaat zitten en begint dit poly-synth geluid te spelen, deze riff op mijn keyboards,” herinnerde Reed zich in 2006 in een interview met het My GNR Forum. “Mijn vriend Syd was aan het drummen, en ik vroeg hem om een hip-hop beat te spelen … en Syd gaat in deze groove … en Shaq begon erop te vibreren en Paul begon gitaar te spelen … en Shaq kijkt naar mij … en er gebeurde iets magisch – hij zegt: ‘Neem het over,’ en dus keek ik naar wat hij speelde en ik ging zitten en begon het te spelen. En hij kreeg deze groove, deze vibe gaande, en hij en zijn vrienden pakten de microfoon en begonnen deze rap te doen. En onze technicus was de hele tijd tape aan het draaien.”
Op het moment dat het nog surrealistischer kon, sloot Shaq de geïmproviseerde jamsessie af door op de grond te gaan staan en de Worm te doen. “Ik bedoel, als je ooit een 7 voet, 300-pond kerel de Worm hebt zien doen, het is het meest verbazingwekkende ding,” verwonderde Reed zich. Axl, die de neiging had om pas lang na zonsondergang op GNR-sessies te verschijnen, miste helaas het hele gebeuren. “Ik heb de man nooit ontmoet,” zei hij in een interview in december 2008 op de Chinese Democracy website, toen hem naar Shaq werd gevraagd. “Hij maakte een geintje met Paul en Diz en van daaruit ging het verder.” Onnodig te zeggen dat de Shaq track niet de uiteindelijke cut heeft gehaald.
Buckethead. Photo credit: Tim Mosenfelder/Getty Images
Tim Mosenfelder/Getty Images
6. Buckethead nam gitaarpartijen voor het album op terwijl hij in een speciaal gebouwd kippenhok stond.
Toen gitarist Robin Finck – die in 1997 was ingehuurd om de oorspronkelijke GNR leadgitarist Slash te vervangen – de band in de herfst van 1999 verliet om terug te keren naar Nine Inch Nails, verving Axl hem door Brian Carroll. Carroll, een zeer excentrieke gitarist beter bekend als Buckethead, was aanbevolen door voormalig Primus drummer Bryan “Brain” Mantia, die zich onlangs bij GNR had aangesloten. Op het podium en in de studio speelde Buckethead het liefst met een hoed gemaakt van een KFC emmer en een Michael Myers-achtig gezichtsmasker, en hij communiceerde alleen met de managers van de band via een handpop genaamd Herbie. “De managers uitputten,” vertelde Mantia in 2015 aan de I’d Hit That podcast. “Er staan miljoenen dollars op het spel, en ze praten tegen een verdomde marionet!”
Door te beweren dat hij door kippen was opgevoed, vroeg Buckethead dat er een speciaal kippenhok voor hem in de studio werd gebouwd, en de band verplichtte zich. “Het is als een appartement in de studio dat een kippenhok is,” vertelde A&R-man Tom Zutaut in 2008 aan Classic Rock. “Hij heeft zijn stoel om op te nemen en een kleine mini sofa daar, en er is, zoals, een rubberen kip met zijn hoofd afgesneden hangend aan het plafond en lichaamsdelen. Het is helemaal Buckethead’s wereld. Het is net Halloween in het kippenhok: deels kippenhok, deels horrorfilm. We bouwden het hok en toen bracht hij al zijn rekwisieten en speelgoed en stro op de vloer! Je kon de kippen bijna ruiken. Niemand mocht naar binnen, behalve de assistent-technici om de microfoons af te stellen – je mocht de geest en de karmische sfeer van het hok, zijn persoonlijke toevluchtsoord, niet vernietigen.”
Dus comfortabel gesitueerd, ging Buckethead vrolijk aan de slag met de opnames – tenminste, totdat Axl hem hardhandig uitschold voor het kijken naar hardcore-porno DVD’s in het hok om inspiratie op te doen. “Bucket was behoorlijk wanhopig,” herinnerde Zutaut zich. “Hij verdween voor een paar dagen omdat hij er behoorlijk kapot van was. Niet omdat hij boos was of omdat hij vond dat hij moest kunnen kijken wat hij wilde. Ik denk dat het meer was vanwege de emotionele implicaties die Axl bij hem naar boven bracht: dat het niet juist was om je door zulke shit te laten inspireren.”
7. Axl bezocht tijdens de sessies een helderziende om zichzelf te reinigen van alle negatieve energie die de opname in de weg zou kunnen staan.xl was altijd al gevoelig voor de vibes en energieën om hem heen. Hij consulteerde een helderziende in Sedona, Arizona, genaamd Sharon Maynard, die de geschiktheid van de mensen in Axl’s baan – waaronder bandleden, roadies en leidinggevenden van de platenmaatschappij – beoordeelde aan de hand van de aura’s die ze op hun foto’s zag. In het begin van de jaren 2000, toen het werk aan Chinese Democracy weer eens vastliep, besloot Axl dat hij en Tom Zutaut Maynard een bezoek moesten brengen.
“Axl vond dat het een goed idee zou zijn als we naar Sedona gingen, zodat Sharon onze psychische energiegezondheid kon controleren en ons kon zuiveren van alle onzuiverheden die misschien nog zouden blijven hangen,” vertelde Zutaut aan Classic Rock. “Axl pikte negatieve energie op en dacht dat het zich misschien aan ons zou hechten. Dit was eigenlijk heel opmerkzaam van zijn kant, aangezien de studiocrew hem achter zijn rug uitlachte toen hij er niet was.”
8. Baseball Hall of Famer Mike Piazza lekte het Chinese Democracy nummer “I.R.S.” naar de radio.
Een andere vreemde wending in de Chinese Democracy-saga kwam in september 2003, toen het nummer “I.R.S.” naar de radio werd gelekt door niemand minder dan New York Mets catcher (en groot GNR-fan) Mike Piazza. Tijdens een gastoptreden in WAXQ-FM’s nationaal gesyndiceerde show Friday Night Rocks … With Eddie Trunk, speelde Piazza het nummer van een CD die hem een paar weken eerder anoniem was toegestuurd; simpelweg gelabeld “New GNR,” de CD bevatte naar verluidt ook complete versies van twee andere nummers, hoewel Piazza ze niet draaide tijdens Trunk’s show.
Het station werd onmiddellijk overspoeld met telefoontjes – waaronder een van GNR’s management, die baldadig werd over het gelekte nummer. “We hebben sindsdien honderden, ik durf zelfs te zeggen duizenden e-mails gekregen, waarin er bij ons op werd aangedrongen om het opnieuw te draaien,” vertelde WAXQ programmadirecteur Bob Buchmann aan MTV News. “Maar dat kunnen we niet omdat het management flipte toen ze het in de ether hoorden.”
Hoe (en waarom) kwam deze CD in Piazza’s handen terecht? Buchmann theoretiseerde dat Piazza’s bekende liefde voor alles wat met metal te maken heeft, een GNR-insider had geïnspireerd om hem de tracks te sturen. “Mike is een enorme muziek fan,” vertelde Buchmann aan MTV News. “De waarheid is dat Mike zo gepassioneerd is over bepaalde muziek dat ik zou stellen dat hij in de top-10 lijst staat van echte muziekfans aan wie een band hun onuitgebrachte spullen zou kunnen laten circuleren.”
9. Axl klaagde zijn manager aan voor het opzettelijk verknoeien van de release van Chinese Democracy.
Na nog een aantal bezettingswisselingen, heropnames en ruzies met Geffen, werd Chinese Democracy uiteindelijk op 23 november 2008 aan de wereld vrijgegeven. Maar hoewel het album goed genoeg verkocht om nummer drie te worden op de Billboard 200, was het niet echt de kaskraker waar de industrie op had gerekend. De teleurstellende prestatie van het album werd algemeen geweten aan een aantal factoren – waaronder het ontbreken van een sterke single, de slechte promotie door Best Buy, Axl’s onwil om interviews af te nemen met grote mediakanalen en het ontbreken van een Amerikaanse tournee ter ondersteuning van het album – maar Axl beweerde dat Irving Azoff, zijn manager, de release van het album eigenlijk had “gesaboteerd”.
In mei 2010, rapporteerde Rolling Stone dat Axl Azoff’s Front Line Management had aangeklaagd voor $5 miljoen, bewerende dat Azoff – die hij had ingehuurd om de band te managen in 2008 – “Guns N’ Roses in de steek had gelaten aan de vooravond van een grote tournee,” na “het bedenken en uitvoeren van een geheim plan om Rose en de band voor een mislukking te plaatsen, zodat Rose geen andere keuze zou hebben dan zich te herenigen met de originele Guns N’ Roses’ leden. Axl beweerde ook dat Azoff opzettelijk de Best Buy deal had verknoeid en de tracks van het album had laten uitlekken als onderdeel van zijn complot om de LP te laten mislukken en een lucratieve GNR reünie tour te forceren. De rechtszaak werd uiteindelijk in 2011 geschikt.
10. Een vervolg op het album had inmiddels moeten zijn uitgebracht.
In juni 2014 onthulde Axl dat er in de niet al te verre toekomst twee nieuwe Guns N’ Roses-albums zouden worden uitgebracht: Een Chinese Democracy remix LP, en een daadwerkelijk vervolg op Chinese Democracy. “We hebben een heleboel dingen opgenomen voordat Chinese uit was,” zei hij. “We hebben meer gewerkt aan sommige van die dingen en we hebben een paar nieuwe dingen geschreven. Maar in principe hebben we wat ik noem de tweede helft van Chinese. Dat is al opgenomen. En dan hebben we een remix-album gemaakt van de nummers van Chinees. Daar wordt ook al een tijdje aan gewerkt.”
Het nieuws kwam niet helemaal als een verrassing. In zijn interview met Rolling Stone in februari 2000 had Axl laten doorschemeren dat hij al bezig was met de planning van een vervolg op Chinese Democracy; en in 2007 liet Sebastian Bach – die achtergrondzang had bijgedragen aan het nummer “Sorry” van Chinese Democracy – aan Metal Edge weten dat Axl al genoeg nummers had opgenomen voor vier albums, en dat Chinese Democracy het eerste album van een eventuele trilogie zou moeten zijn.
Ook niet verrassend, helaas, is het feit dat – meer dan vier jaar na Axl’s aankondiging – geen van die beloofde platen is uitgebracht. Nu Slash en originele bassist Duff McKagan sinds 2016 weer terug zijn in GNR, ziet de toekomst van die onuitgebrachte tracks van de Chinese Democracy-sessies er op zijn best troebel uit. Maar alleen Axl weet het zeker …