Zware infecties met zandvlooien – parasieten die zich ingraven in de huid van mensen – zijn zeldzaam en zijn de laatste 50 jaar niet veel gedocumenteerd. Maar nu beschrijft een nieuw rapport vijf gevallen van “extreme” zandvlooieninfecties in Colombia, waaruit blijkt dat levensbedreigende ziekten met deze parasiet nog steeds voorkomen.
De vijf patiënten hadden elk honderden tot duizenden zandvlooien ingebed in hun huid, en de meeste van de patiënten waren niet in staat om te bewegen als gevolg van hun aandoening, volgens het rapport, vandaag (7 februari) gepubliceerd in het tijdschrift PLOS Neglected Tropical Diseases. Eén patiënt had zelfs een bloedtransfusie nodig vanwege ernstige bloedarmoede – waarschijnlijk het gevolg van de bloedzuigende vlooien.
Zulke extreme gevallen worden vaak niet opgemerkt door zorgverleners, omdat de patiënten met deze infecties in afgelegen gebieden wonen en geen toegang hebben tot gezondheidszorg, aldus het rapport.
“De werkelijke frequentie van deze verwoestende aandoening wordt waarschijnlijk onderschat,” schreven de auteurs van de studie.
Gravende vlooien
Zandvlooien, of Tunga penetrans, zijn inheems in bepaalde tropische gebieden, waaronder delen van Zuid-Amerika, het Caribisch gebied, Afrika ten zuiden van de Sahara en Madagaskar. Bij mensen veroorzaken de insecten een ziekte die tungiasis wordt genoemd, waarbij de vlooien zich ingraven in de huid – meestal in delen van de tenen, de voetzool of de hiel van de voet.
De vlooien zuigen voortdurend het bloed van hun gastheren en kunnen hun lichaamsomvang binnen enkele weken met een factor 2.000 vergroten, aldus de Wereldgezondheidsorganisatie. Ingegroeide vlooien kunnen intense ontstekingen, pijn en jeuk veroorzaken, en in ernstige gevallen kan de ingroei meerdere laesies op de voeten van de persoon veroorzaken, waardoor het moeilijk wordt om te lopen.
De vlooien leggen eitjes door een gat in de huid, en de eitjes vallen op de grond waar ze uitkomen. Na ongeveer drie weken sterft de ingegraven parasiet en veroorzaakt geen symptomen meer. Dit betekent dat de ziekte in theorie “self-limiting” is, oftewel dat de ziekte na verloop van tijd vanzelf overgaat, aldus de auteurs van het rapport. In endemische en door armoede geteisterde gebieden komt herinfectie met de vlooien echter vaak voor en de “parasietenlast” van een persoon kan na verloop van tijd geleidelijk toenemen, aldus de auteurs.
In het nieuwe rapport beschreven de onderzoekers vijf patiënten met tungiasis die leefden in inheemse gemeenschappen in een regio in het zuidoosten van Colombia, het Vaupés-departement, dat deel uitmaakt van het Amazonegebied. De patiënten werden over een periode van 12 weken gezien in een ziekenhuis in de stad Mitú, het enige ziekenhuis in de regio.
De meeste patiënten waren bejaard (leeftijd 69 tot 94); leefden in extreme armoede; en hadden onderliggende aandoeningen, zoals osteoartritis, waardoor ze niet veel konden bewegen.
De patiënten hadden elk 400 tot 1300 zandvlooien ingebed in hun huid. De vlooien zaten niet alleen in de voeten van de mensen, maar ook in hun knieën, ellebogen, handen en vingers. Alle patiënten hadden moeite met lopen of waren volledig immobiel toen ze naar de eerste hulp werden gebracht. De meesten hadden gewicht en spieren verloren, en wogen minder dan 80 pond. (36 kilo). Alle patiënten hadden ook bacteriële infecties in hun laesies.
Risicofactoren
Een aantal factoren bleek de patiënten een risico te geven op ernstige zandvlooieninfecties. De mensen waren bejaard, waardoor ze vaak slecht konden zien en niet in staat waren om de eerste zandvlooien met scherpe instrumenten te verwijderen, zoals in dit gebied gebruikelijk is. Door mobiliteitsproblemen bleven ze urenlang op dezelfde plek – vaak in een hangmat dicht bij de grond – waar ze in contact konden komen met aarde en opnieuw besmet konden raken met vlooien. En door extreme armoede hadden de familieleden van de patiënten moeite om voor hen te zorgen.
Hoewel het nieuwe rapport klein is, met slechts vijf gevallen, “identificeerde het een patroon van kenmerken die samen bepalen dat een zelflimiterende huidinfectie zich ontwikkelt tot een levensbedreigende ziekte,” schreven de auteurs van de studie, van het Vaupés Health Department.
De patiënten werden behandeld met een medicijn dat bekend staat als dimeticone, een olie die eerder is gebruikt om hoofdluis te behandelen. Het rapport toont aan dat deze behandeling effectief is in het doden van honderden zandvlooien, zeiden de auteurs. Na de behandeling in de recente gevallen herstelden de patiënten snel en konden ze weer proberen te lopen.
“Dimeticone moet beschikbaar worden gesteld om patiënten in een vroeg stadium van de ziekte te behandelen om levensbedreigende gevolgen te voorkomen,” concludeerden de auteurs.
- 27 Verwoestende Infectieziekten
- 7 Vreemde Feiten over de ‘Mind-Control’ Parasiet Toxoplasma Gondii
- 10 Bizarre Ziekten die je buiten kunt oplopen
Orspronkelijk gepubliceerd op Live Science.
Recent nieuws