Kalium is een essentieel mineraal voor het goed functioneren van het zenuwstelsel, de spieren, het hart en voor de pH-balans in het bloed. Veranderde kaliumgehaltes in het bloed kunnen verschillende gezondheidsproblemen veroorzaken, zoals vermoeidheid, hartritmestoornissen en flauwvallen. Dit gebeurt omdat kalium een van de belangrijkste mineralen in het lichaam is, dat aanwezig is in de cellen en in het bloed.
Een kaliumrijk dieet wordt in verband gebracht met verschillende gezondheidsvoordelen, zoals het verminderen van vochtophoping, het reguleren van de bloeddruk en het voorkomen van hartaanvallen. Dit mineraal wordt verkregen door de inname van voedingsmiddelen zoals vlees, granen en noten.
Waarvoor dient kalium
Kalium wordt beschouwd als een elektrolyt dat zich in de cellen bevindt. Daarom speelt het een fundamentele rol in het water- en elektrolytenevenwicht van het lichaam, waardoor uitdroging wordt voorkomen, evenals in het evenwicht van de pH-waarde van het bloed.
Daarnaast is het noodzakelijk voor de afgifte van zenuwsignalen die de spiersamentrekking en het hart regelen, alsmede de reflexen van het lichaam. Het bevordert ook de ontwikkeling van de spieren, omdat een deel van dit mineraal in hun cellen wordt opgeslagen, hetgeen essentieel is in perioden van groei en ontwikkeling.
Afwijkingen van kalium in het bloed
De referentiewaarde van kalium in het bloed ligt tussen 3,5 mEq/L en 5,5 mEq/L. Wanneer dit mineraal zich boven of onder dit bereik bevindt, kan dit leiden tot de ontwikkeling van bepaalde gezondheidsproblemen, als volgt:
Hoog kalium
Extra kalium in het bloed wordt hyperkaliëmie, hyperkaliëmie of hyperkaliëmie genoemd, en heeft de volgende kenmerken:
- Symptomen: als het kaliumoverschot mild is, zijn er meestal geen symptomen, maar als de concentratie van dit mineraal erg hoog is, kunnen symptomen optreden als een verminderde hartslag, hartritmestoornissen, spierzwakte, een gevoel van gevoelloosheid en overgeven. Leer meer over hyperkaliëmie.
- Oorzaken: meestal wordt een teveel aan kalium veroorzaakt door nierfalen, diabetes type I, gebruik van diuretica en grote bloedingen.
- Diagnose: de diagnose wordt gesteld door bloedonderzoek, arteriële bloedgassen of tijdens het elektrocardiogram, wanneer de arts veranderingen in de werking van het hart vaststelt.
De behandeling van hyperkaliëmie gebeurt door het elimineren van kaliumrijke voedingsmiddelen uit het dieet en, in ernstige gevallen, kan ook het gebruik van geneesmiddelen in tabletten of intraveneus nodig zijn, waarbij verblijf in het ziekenhuis noodzakelijk is totdat de toestand verbetert. Kijk hoe je een hoog kaliumgehalte in het bloed kunt verlagen.
Kaliumgebrek
Kaliumgebrek, bekend als hypokaliëmie, hypokaliëmie of hypokaliëmie, is een water-elektrolytenstoornis die vooral voorkomt bij gehospitaliseerde personen, als gevolg van een verminderde kaliuminname of overmatige verliezen via de urine of het maagdarmkanaal. Hypokaliëmie wordt gekenmerkt door:
- Symptomen: voortdurende zwakte, vermoeidheid, spierkrampen, tintelingen, gevoelloosheid, hartritmestoornissen en abdominale distensie.
- Oorzaken: gebruik van geneesmiddelen zoals insuline, salbutamol en theofylline, langdurig braken en diarree, hyperthyreoïdie en hyperaldosteronisme, chronisch en overmatig gebruik van laxeermiddelen, syndroom van Cushing en, zeer zelden, wordt het in verband gebracht met dieet.
- Diagnose: deze wordt gesteld door middel van bloed- en urineonderzoek, elektrocardiogram of arteriële bloedgasmeting.
De behandeling van een laag kaliumgehalte hangt af van de oorzaak van hypokaliëmie, de symptomen die de persoon vertoont en de concentratie in het bloed, meestal geeft de arts aan dat er orale kaliumsupplementen moeten worden ingenomen en dat er voedsel moet worden geconsumeerd dat rijk is aan dit mineraal, maar in de ernstigste gevallen kan het nodig zijn kalium rechtstreeks intraveneus toe te dienen.
Als iemand symptomen vertoont die met hypokaliëmie of hyperkaliëmie in verband kunnen worden gebracht, moet hij/zij naar de huisarts gaan om een bloedonderzoek te laten verrichten om na te gaan of er al dan niet een tekort aan dit mineraal is en, als het resultaat een verandering aantoont, moet de door de arts aangegeven behandeling worden gevolgd om complicaties te voorkomen.
Voedingsmiddelen rijk aan kalium
Een aantal van de meest kaliumrijke voedingsmiddelen zijn banaan, papaja, tomaat, spinazie, bonen, snijbiet, rozijnen, noten, kiwi, erwten, linzen, vlees en vis. Zie een meer complete lijst van kaliumrijke voedingsmiddelen en hoeveel ze bevatten.