Als psycholoog met een expertise in klinische hypnose, krijg ik vaak vragen over hoe hypnose werkt, hoe het past in therapie in het algemeen, en angstbehandeling in het bijzonder.
“Wat is hypnose?”: Hypnose is een bewustzijnstoestand die wordt gekenmerkt door enerzijds gerichte aandacht (ook wel ‘absorptie’ genoemd), en anderzijds dissociatie. Wat betekent dat? Het betekent dat elke keer dat je je echt zorgvuldig op iets concentreert, je standaard minder gefocust zult zijn op andere dingen. Ooit echt gefocust geweest op een artikel, video, of tekst op je telefoon terwijl je over straat liep… en recht tegen een straatnaambord aangelopen? Het is moeilijk om je op twee dingen tegelijk te concentreren! Dat is de reden waarom de ‘niet sms’en tijdens het rijden’ wetten bestaan! Of omgekeerd, heeft u ooit in uw auto voor een rood verkeerslicht stilgestaan, in gedachten verzonken… om vervolgens uit uw mijmeringen te worden gehaald door iemand die u van achteren toeterde omdat het licht op groen sprong?
Nu je begrijpt hoe natuurlijk hypnose is, kun je je voorstellen dat je talent kan worden ingezet voor een therapeutische behandeling om je te helpen met een gezondheidsprobleem of een probleem op het gebied van de geestelijke gezondheid. Dit is waar de overkoepelende term ‘klinische hypnose’ om de hoek komt kijken. Klinische hypnose heeft betrekking op het gebruik van hypnose in de gezondheidszorg of in de geestelijke gezondheidszorg door een gediplomeerde professional om een bepaalde kwestie, zorg, stoornis of ziekte te behandelen. Het wordt ook vaak gebruikt bij dergelijke behandelingen om het welzijn en de krachten te verbeteren. De procedure van klinische hypnose houdt in dat uw behandelaar u in een hypnotische toestand brengt (met behulp van een reeks focustechnieken), u in de hypnotische toestand hypnotische suggesties doet die verband houden met uw behandeldoelen, en u door een proces van heropwekking in een normale staat van alertheid begeleidt. Ik zeg vaak tegen mijn patiënten “elke suggestie of techniek die in hypnose wordt gebruikt is iets dat ik ook in traditionele therapie zou kunnen aanbieden”. Als psycholoog geloof ik dat hypnotische suggesties therapeutisch van aard kunnen en moeten zijn. Hypnotische suggesties omvatten het gebruik van taal, tempo, beeldspraak en zintuiglijke betrokkenheid.
“Zal hypnose mij in slaap of bewusteloos maken?” Hypnose is niet iets dat iemand wordt “aangedaan” – het is een participatief en collaboratief proces. In tegenstelling tot de term die vaak in de popcultuur wordt gebruikt, zul je niet “onder hypnose gaan”. In feite melden de meeste patiënten een juxtapositie van verhoogde mentale focus en ontspannen fysiologische ervaringen.
“Ben ik hypnotiseerbaar?” Hypnotiseerbaarheid is een eigenschap die erfelijke (bv. karaktertrek) en omgevingsaspecten (bv. levenservaringen) heeft. Er bestaan formele hypnotiseringsmethodes die door onderzoekers worden gebruikt, zoals het Hypnotic Induction Profile (HIP). Klinici gebruiken ook informele beoordelingen van hypnotische fenomenen, zoals non-verbale markers van hypnotische responsiviteit. De meeste mensen zijn matig hypnotiseerbaar, en dat is alles wat nodig is om baat te hebben bij klinische hypnose.
“Ik heb heel erge angsten. Zal hypnose bij mij werken?” Je hoeft niet ver te zoeken op deze website om de term ‘anticiperende angst’ tegen te komen. Veel mensen met angststoornissen hebben anticiperende angst. Dat wil zeggen, als mensen eenmaal een onverwachte ervaring hebben gehad die een negatieve of ongemakkelijke reactie uitlokte, kunnen ze vaak bezorgd en/of verwachtingsvol worden dat het weer zal gebeuren. Op dezelfde manier zullen mensen soms hun angst veralgemenen van een bepaalde stimulus naar gerelateerde stimuli. Dit is wat ik aan toekomstige patiënten vertel: anticiperende angst en generaliseerbare angst ZIJN negatieve zelf-hypnotische suggesties. Je geeft jezelf letterlijk de suggestie dat je angstig gaat worden… en voila… je wordt angstig. Dus, als je getalenteerd bent om jezelf negatieve hypnotische suggesties te geven, betekent dit dat je hypnotiseerbaar bent en ook in staat bent om te reageren op positieve hypnotische suggesties! Angstige mensen zijn op zijn minst matig hypnotiseerbaar. Zij zijn al bedreven in het zich levendig voorstellen van iets en het ervaren van de realiteit van die voorstelling in een emotionele en of fysiologische reactie.
“Hoe kan hypnose gebruikt worden bij de behandeling van angsten?” Klinische hypnose leent zich goed als een aanvullende behandelingsmodaliteit voor angsten. CGT behandelingstechnieken zoals imaginaire blootstelling, hiërarchische desensitisatie, operante en klassieke conditionering, en schema modificatie kunnen allemaal opgenomen worden in beeldvisualisatie als hypnotische suggesties. Hypnose kan ook geïntegreerd worden met inzicht-georiënteerde angst benaderingen die gebruikt worden om de oorsprong van angstsymptomen te begrijpen en te verwerken. Bijvoorbeeld, hypnotisch dagdromen is een manier om naturalistische en projectieve ideeën en beelden te genereren over de kernbehoeften, wensen, en angsten die aan de basis liggen van angst. Tenslotte is gehechtheidsgerichte hypnose een methode voor het ontwikkelen en cultiveren van positieve interne hulpbronnen om genezing van relationeel gehechtheidstrauma en gerelateerde ontwikkelingswonden te bevorderen.
Benieuwd naar meer informatie over hypnose en hoe je een gediplomeerde professional kunt vinden die is opgeleid in klinische hypnose bij jou in de buurt? De American Society of Clinical Hypnosis (ASCH) is de toonaangevende Noord-Amerikaanse vereniging voor de ethische opleiding en praktijk van klinische hypnose in de gezondheidszorg. De vereniging heeft ongeveer 2000 leden, die allen een vergunning hebben of in aanmerking komen voor een vergunning voor de gezondheidszorg en de geestelijke gezondheidszorg en die zijn opgeleid in klinische hypnose.
Over de auteur: Eric Spiegel, PhD is een gediplomeerd psycholoog en de praktijkdirecteur van Attune Philadelphia Therapy Group. Dr. Spiegel is momenteel voorzitter van de American Society of Clinical Hypnosis (ASCH). Hij is ook co-auteur van het boek ‘Attachment in Group Psychotherapy’, gepubliceerd door de American Psychological Association. Dr. Spiegel heeft klinische specialiteiten op het gebied van angst, trauma, pijnbestrijding en relatieproblemen.