Systemische lupus erythematosus (“lupus” of “SLE”) en andere auto-immuunziekten worden in verband gebracht met een verhoogd risico op bepaalde vormen van kanker. Meer bepaald kunnen lupus patiënten een verhoogd risico lopen op lymfomen en andere kankers, zoals baarmoederhalskanker. Onderzoekers hebben bepaalde verbanden tussen lupus en kanker opgehelderd. Zo wordt algemeen aangenomen dat immunosuppressieve geneesmiddelen, zoals azathioprine (Imuran) en mycofenolaat mofetil (Cellcept), bijdragen tot een verhoogd kankerrisico. Eén van de grootste studies die dit verband onderzocht, suggereert echter dat het risico op kanker in feite het grootst is tijdens de vroegere stadia van lupus, wat erop wijst dat blootstelling aan immunosuppressieve therapie niet het enige verband tussen lupus en kanker is. Artsen begrijpen het precieze verband tussen lupus en kanker nog niet.
Lupus en lymfoom
Studies tonen een verhoogd risico aan van zowel Hodgkin als non-Hodgkin lymfoom bij lupuspatiënten. Aangenomen wordt dat het verhoogde risico op lymfomen het gevolg is van het ziekteproces van lupus – met name de overstimulatie van B-cellen in combinatie met defecten in het bewakingssysteem van het immuunsysteem – en niet alleen van medicatie of andere geassocieerde risicofactoren. Sommigen suggereren dat immunosuppressieve medicatie ook het risico op lymfomen en andere bloedkankers verhoogt, vooral 5 jaar of meer na het nemen van het medicijn. Bovendien ondervinden mensen met het syndroom van Sjogren, dat relatief vaak voorkomt bij lupus, een nog groter verhoogd risico op lymfeklierkanker, wat suggereert dat lymfeklierkanker bij lupuspatiënten ook met deze aandoening in verband kan worden gebracht.
Lupus en borstkanker
Enkele gegevens wijzen erop dat vrouwen met lupus een verhoogd risico op borstkanker hebben. Verhoogde oestrogeenspiegels zouden kunnen bijdragen aan een hoger risico op borstkanker bij vrouwen met lupus.
Lupus en longkanker
Longkanker komt ongeveer 1,4 keer vaker voor bij mensen met lupus dan in de algemene bevolking. Interessant is dat mensen met lupus en longkanker een grotere kans hebben op zeldzame vormen van longkanker. Maar net als de algemene bevolking zijn veel van de mensen met lupus die longkanker ontwikkelen rokers. In feite wordt 85% van de longkanker veroorzaakt door tabak. Het is zeer belangrijk dat mensen met lupus niet roken. Roken verhoogt niet alleen de kans op het ontwikkelen van longkanker, het verhoogt ook het risico op hart- en vaatziekten (dat ook duidelijk verhoogd is bij mensen met lupus), en voorkomt dat lupusmedicijnen zoals Plaquenil goed werken. Als u hulp nodig hebt bij het stoppen, praat dan met uw arts. Hij/zij kan u helpen de meest effectieve strategie te vinden om uw rookgewoonte te beteugelen.
Lupus en baarmoederhalskanker
Enkele studies hebben een verhoogd risico op baarmoederhalskanker en abnormale PAP-tests aangetoond bij vrouwen met lupus. Eén studie legde een verband tussen de verhoogde incidentie van abnormale PAP-tests en de voorgeschiedenis van seksueel overdraagbare aandoeningen, anticonceptief gebruik en immunosuppressieve medicatie. Sommige artsen suggereren dat ofwel het gebruik van immunosuppressiva ofwel een gebrekkige inherente immuniteit leidt tot een verminderd vermogen van lupus-patiënten om het humaan papillomavirus (HPV) te bestrijden, een virus dat in verband wordt gebracht met baarmoederhalskanker. Maar zoals veel van onze kennis over kanker bij lupus, zijn deze verbanden niet volledig bekend of begrepen.
Lupus en endometriumkanker
Nieuw bewijs suggereert dat lupuspatiënten ook een verhoogde incidentie van endometriumkanker ervaren, hoewel de oorzaak voor dit risico onbekend is.
NSAID’s en kanker
Het is gebleken dat mensen met reumatoïde artritis, een andere auto-immuunziekte, een lagere incidentie van colorectale kanker hebben dan de algemene bevolking. Hoewel de precieze oorzaak van dit verschijnsel onbekend is, wordt het toegeschreven aan het langdurig (10 jaar of langer) gebruik van niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAIDS) en aspirine. Er zijn ook aanwijzingen gevonden dat langdurig gebruik van aspirine en NSAID’s ook het risico van colorectale, borst- en prostaatkanker in de algemene bevolking kan verminderen. Het is waarschijnlijk dat dit voordeel ook geldt voor mensen met lupus, maar dat betekent niet dat men om deze reden aspirine en NSAID’s moet gaan gebruiken. Langdurig gebruik van NSAID’s kan namelijk hart- en vaatziekten in de hand werken. Neem daarom alleen medicijnen zoals voorgeschreven door uw arts.
Het belang van regelmatige kankerscreenings
Ondanks het verhoogde risico op kanker bij mensen met lupus, tonen studies aan dat lupuspatiënten eigenlijk evenveel of zelfs minder kans hebben om kankerscreenings te ondergaan dan de algemene bevolking. Het is dus heel belangrijk dat u met uw arts over lupus en kanker praat om ervoor te zorgen dat u de juiste artsen bezoekt voor kankerscreenings, zo vaak als aanbevolen.
Gezonde gewoonten
Zekere risicofactoren, zoals roken, obesitas, hormoonvervangingstherapie en blootstelling aan immunosuppressieve medicijnen, verhogen de kans dat een individu kanker krijgt. Daarom is het ook belangrijk dat u gezonde leefgewoonten aanhoudt. Obesitas verhoogt ook het risico op bepaalde vormen van kanker, dus probeer voedsel te eten dat u helpt een gezond gewicht te behouden.
Zonlicht veroorzaakt lupusopflakkeringen en verhoogt ook het risico op huidkanker. Mensen met lupus moeten de zon zoveel mogelijk vermijden. Als u toch buiten moet zijn, draag dan een zonnebrandcrème met een SPF van 85 of hoger en zorg ervoor dat uw zonnebrandcrème Helioplex bevat om u te beschermen tegen zowel UV-A als UV-B stralen.