Discussie
Voorheen gezonde kinderen met acute buikpijn, peritoneale irritatie, koorts en leukocytose wordt vaak gedacht dat ze een acute appendicitis hebben. Dit is de meest voorkomende reden voor een spoedoperatie van de buik bij kinderen. Aanvankelijk dachten wij ook dat acute appendicitis de oorzaak was van de klachten van onze patiënt. Pas na laparascopische chirurgie werd deze diagnose verworpen vanwege een appendix sana en fibrine coating van de rechter eileider. Fibrinelaag op een eileider is een karakteristiek verschijnsel van salpingitis.
Infertiliteit en een verhoogde kans op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap zijn de belangrijkste lange termijn complicaties van salpingitis. De kans op onvruchtbaarheid is ongeveer 15% na een eerste episode van salpingitis en loopt op tot 50% na een derde episode. De meest voorkomende oorzaak van salpingitis bij seksueel actieve vrouwen is vaginale flora, binnengebracht tijdens geslachtsgemeenschap, of een seksueel overdraagbaar micro-organisme van een sekspartner, meestal Chlamydia trachomatis en Neisseria gonorroea. Bij jonge meisjes zonder een geschiedenis van consensueel seksueel contact moet altijd rekening worden gehouden met de mogelijkheid van seksueel misbruik. Bij premenarchale en seksueel niet-actieve vrouwen zijn andere micro-organismen aangetroffen als oorzaak van bekkenontstekingsziekten (PID). In case studies van premenarchale meisjes zijn Neisseria gonorroea, Streptococcus pyogenes, Streptococcus pneumoniae, Escherichia coli en beta-hemolytische streptokokken van groep F beschreven als oorzaken van PID. Een gekweekt micro-organisme in geval van salpingitis kan onthullen op welke wijze salpingitis is verkregen. Salpingitis veroorzaakt door Streptococcus pneumoniae ontwikkelt zich na hematogene of lymfatische verspreiding vanuit een primair infectiepunt zoals de bovenste luchtwegen, maar kan ook het gevolg zijn van transmurale migratie door een intacte darmwand vanuit het darmlumen. De infectie kan ook opstijgen vanuit de vagina via de eileiders. Streptococcus pneumoniae behoort niet tot de commensale vaginale flora. Kolonisatie kan optreden post partum, na een abortus, of na gynaecologische ingrepen. Bij kinderen kan kolonisatie optreden door onvoldoende handhygiëne, waarbij micro-organismen worden overgebracht van de bovenste luchtwegen naar de urogenitale tractus. Daarnaast moet ook rekening worden gehouden met orogenitaal seksueel contact bij seksueel misbruik. In 1993 beschreven Meis et al. een 4-jarig meisje met salpingitis na een abdominaal trauma met retroperitoneaal hematoom.
Hematogene verspreiding lijkt de oorzaak te zijn van salpingitis bij onze patiënte, vanwege de positieve bloedkweek met hetzelfde micro-organisme dat werd aangetroffen in de fibrinelaag van de rechter eileider. De dagen voorafgaand aan haar ziekte had onze patiënte echter geen symptomen van infectie van de bovenste luchtwegen of koorts, wat wijst op bacteriëmie. In ons geval vonden we geen aanwijzingen voor seksueel misbruik.