Rectum- en anusprolaps bij katten
Een rectumprolaps of prolaps van het rectum is een aandoening waarbij een of meer lagen van het rectum van de kat door de anus worden gedrukt, de opening waardoor spijsverteringsafval het lichaam kan verlaten. Het kan worden veroorzaakt door een verscheidenheid van factoren, waaronder aandoeningen van de spijsvertering, urinewegen, of genitale systemen.
Hoewel katten van elk geslacht, leeftijd, of ras kunnen worden getroffen door deze aandoening, lijkt de Manx kat meer vatbaar te zijn voor de aandoeningen. Als u wilt weten hoe deze aandoeningen bij honden voorkomen, bezoek dan deze pagina in de PetMD gezondheidsbibliotheek.
Symptomen en typen
Rectale prolaps treedt op wanneer alle lagen van het anale/rectale weefsel, samen met het rectale slijmvlies, door de uitwendige anale opening uitsteken. Het uitsteken van de bekleding van het rectum door de uitwendige anale opening wordt alleen anale prolaps genoemd.
Katten met een rectale prolaps vertonen een aanhoudend persen tijdens het poepen. Bij een onvolledige prolaps is tijdens de ontlasting een klein deel van de endeldarmwand zichtbaar, waarna dit weer verdwijnt. Bij een volledige prolaps blijft er een massa weefsel uit de anus van de kat steken. In de chronische stadia van een volledige prolaps kan dit weefsel er zwart of blauw uitzien.
Oorzaken
Een kat kan een rectale of anale prolaps krijgen als hij zich inspant tijdens het poepen, of als hij een operatie aan de lagere spijsverteringsorganen ondergaat. Andere factoren die bijdragen aan deze twee aandoeningen zijn:
- Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel die diarree veroorzaken, zich inspannen tijdens het passeren van de ontlasting, aanwezigheid van wormen of andere parasieten in het spijsverteringsstelsel, en ontsteking van de dunne of dikke darm
- Aandoeningen van het urineweg- en genitale systeem, zoals ontsteking of vergroting van de prostaat, ontsteking van de blaas, urinestenen, en abnormale bevalling
- Chronische constipatie, aanwezigheid van zakvormige uitsteeksels in de darm, rectale of anale tumoren, of afwijking van het rectum van zijn gebruikelijke positie
Diagnose
Uw dierenarts zal een volledig lichamelijk onderzoek van uw kat uitvoeren, inclusief een chemisch bloedprofiel en een volledig bloedbeeld. De resultaten zullen meestal normaal zijn, hoewel er hoge niveaus van witte bloedcellen kunnen zijn, vergelijkbaar met die welke gezien worden wanneer er een infectie aanwezig is. Een test van ontlastingmonsters kan de aanwezigheid van parasieten aantonen.
Verder diagnostische procedures omvatten röntgenfoto’s of echo’s van de buikstreek, die een grote prostaat, vreemde lichamen, verdikkingen van de blaaswanden of nierstenen kunnen aantonen.
Uw arts zal ook een manueel rectaal onderzoek uitvoeren om te voelen of er zich weefselmassa’s hebben verplaatst. Bij pathologisch onderzoek van het weefsel (voor biopsie) kan het weefsel gezwollen lijken en rood bloed afscheiden als er in wordt gesneden. Als het weefsel dood is, ziet het er donkerpaars of zwart uit en sijpelt het blauwachtig bloed als het wordt ingesneden.
Behandeling
Als uw kat tegelijkertijd een bacteriële of virale infectie heeft, of een parasitaire besmetting, zal uw dierenarts dit eerst moeten behandelen met een geschikt antibioticum of een anti-parasitair middel. Zodra de onderliggende oorzaak van de prolaps is vastgesteld en behandeld, zal uw dierenarts eerst de zwelling moeten verminderen en het ontheemde weefsel terug moeten brengen naar de juiste plaats in de anus van de kat.
Dit kan handmatig worden gedaan door het gebied zachtjes te masseren, of door gebruik te maken van smerende gels of lokale middelen (bijv. een 50% dextrose oplossing), wat helpt bij het verminderen van de zwelling. Een verdovend middel kan worden toegediend om pijn en ongemak te verlichten. De meest gebruikte verdoving is een epiduraal middel; uw dierenarts zal zijn beslissing echter baseren op de individuele behoeften van uw kat.
Daarna kan uw dierenarts ervoor kiezen om het uitstekende weefsel op de juiste plaats te hechten om het weefsel op zijn plaats te houden en om een herhaling van een prolaps te voorkomen. De hechtingen worden losgelaten om de uitscheiding mogelijk te maken.
In het geval dat er een hechting wordt geplaatst, moet u uw kat een dieet met weinig reststoffen geven totdat de hechtingen zijn verwijderd, om het persen en het ongemak tijdens het uitscheiden van de ontlasting te verminderen. Uw arts kan ook ontlastingverzachters voorschrijven, om hetzelfde resultaat te bereiken.
Als de aandoening dieper in het rectale kanaal van de kat blijkt te zitten, moet de darm mogelijk chirurgisch worden hersteld.
Leven en beheer
Er moet worden gelet op recidieven van verzakt weefsel, vooral als de onderliggende oorzaak niet werd weggenomen. Houd de plaats waar de kat is geopereerd de eerste vijf tot zeven dagen in de gaten, omdat er een kans bestaat op splijten en heropening, vooral wanneer de kat poept.
Na de operatie bestaat er ook een kans dat uw kat de controle over zijn blaas en darm verliest en onwillekeurige “ongelukjes” krijgt. Uw huisdier kan net zo verontrust zijn als u wanneer er een “ongelukje” gebeurt. Door de kattenbak dicht bij de rustplaats van uw kat te plaatsen, kunt u ongelukjes en de daarmee gepaard gaande stress voorkomen.