Vertigo is niet alleen een aanstekelijk liedje van de band U2, maar is ook een veelvoorkomend symptoom dat meerdere mogelijke oorzaken heeft. Hoewel de meeste mensen denken dat hoogtevrees gepaard moet gaan met een ronddraaiend gevoel, is hoogtevrees eigenlijk het gevoel dat iemand beweegt of dat zijn omgeving beweegt zonder dat er echt sprake is van beweging. Om duizeligheid te begrijpen, moet men begrijpen dat ons evenwichtsgevoel afkomstig is van verschillende systemen in het lichaam.
Een evenwichtsoefening: het verwerken van systeeminput
Er is uw visuele systeem, dat u vertelt waar uw lichaam zich in ruimte en tijd bevindt in relatie tot uw omgeving. Er is het zintuiglijke systeem, dat uw voeten in staat stelt informatie naar uw hersenen te sturen over het terrein waarop u loopt. Een derde systeem, het vestibulaire systeem, wordt in het dagelijks leven vaak niet gewaardeerd, maar kan een ravage aanrichten als het niet goed werkt. Het vestibulaire systeem bestaat uit structuren in uw binnenoor die functioneren als een waterpas.
Net als een waterpas beweegt de bel wanneer het apparaat in de ene of andere richting wordt gekanteld, wat wijst op onbalans. Op dezelfde manier zendt het binnenoor tijdens hoofd- en lichaamsbewegingen informatie over beweging of evenwicht naar de hersenen. Wanneer er een wanverhouding is tussen het visuele, het zintuiglijke of het vestibulaire systeem, kunnen mensen soms evenwichtsproblemen hebben. Deze evenwichtsproblemen kunnen leiden tot duizeligheid.
Medicijnen voor de behandeling van duizeligheid worden gebruikt om structuren in de hersenen aan te pakken die deze soms tegenstrijdige signalen verwerken. Antihistaminica zoals dimenhydrinaat (Dramamine), difenhydramine (Benadryl) en meclizine (Antivert) kunnen nuttig zijn bij de behandeling van duizeligheid. Anticholinerge medicijnen zoals scopolamine kunnen bijzonder nuttig zijn, omdat ze in een pleistervorm worden geleverd, die kan worden aangebracht vlak voordat men zich in een situatie begeeft waarin bewegingsziekte kan worden verwacht.
Schipbreuk
Een van de meest voorkomende manifestaties van vertigo treedt op wanneer iemand op een boot reist. Op een boot, vooral als je niet op het dek staat, geeft je visuele systeem aan dat er niet veel beweging is, en dat je omgeving stil lijkt te liggen. Het vestibulaire systeem (binnenoor) daarentegen vertelt uw hersenen dat er een heen en weer schommelende beweging is, die natuurlijk optreedt bij reizen op zee. Het resultaat is dat het ene deel van de hersenen beweging registreert, terwijl het andere deel van de hersenen geen beweging registreert. Deze wanverhouding leidt tot duizeligheid, misselijkheid en soms braken, wat algemeen bekend staat als zeeziekte.
Gelukkig genoeg gaan veel mensen die zeeziek zijn benedendeks liggen, wat het probleem verergert. De beste remedie tegen zeeziekte is eigenlijk om bovendeks te gaan en te kijken naar de beweging van het water of naar de horizon. Door dit te doen, neemt het visuele systeem de beweging waar die het vestibulaire systeem waarneemt, wat het gevoel van onevenwichtigheid kan verlichten. Bij velen die zeeziekte hebben gehad, kunnen de symptomen nog uren tot dagen aanhouden nadat zij van boord zijn gegaan. Een andere plaats waar zo’n evenwichtsverstoring vaak optreedt, is bij de overgang op of van een roltrap.
Ik legde dit concept uit aan een van mijn patiënten die een fervent visser is, toen hij klaagde over zijn vrouw, die vaak zeeziek wordt. Nadat hij het advies had gegeven, zei hij: “Dr. Mathew, uw zorg is levensveranderend geweest. Als dank moet u een keer met me mee op mijn boot.” Ik antwoordde: “Dank u voor het aanbod, maar ik ben vreselijk in vissen.” Hij zei, “Oh echt, waarom is dat?” Ik antwoordde: “Omdat het moeilijk is vis te vangen als je twee cocktails vasthoudt.” Hij grinnikte en vertelde me hoe hij vaak makreel vangt, die andere vissers oneetbaar noemen en hem aanraden hem terug te gooien in het water. Hij negeert hun advies en houdt de makreel, met de opmerking: “Mijn vrouw is dol op die vette vis.” Toen vroeg ik hem: “Is vissen een religieuze ervaring voor u?” Hij zei: “Nee dokter, waarom vraagt u dat?” Ik haalde mijn schouders op en zei: “Heilige makreel?” Terwijl hij een glimlach probeerde te verbergen, gaf hij aan dat hij not amused was. Ik zei toen: “Net als de makreel, denk ik dat ik die slechte grap overboord had moeten gooien”, waarop hij hardop moest lachen. Blijkbaar was de post-punch line een grotere hit dan de eigenlijke punch line.