Dit is het tweede deel in een vierdelige serieserie waarin de grote ideeën uit Ray Kurzweil’s boek The Singularity Is Near worden behandeld. Lees ook de andere artikelen:
- Wil het einde van de Wet van Moore de exponentiële groei van computers een halt toeroepen?
- Hoe exponentieel te denken en de toekomst beter te voorspellen
- Ray Kurzweil voorspelt dat drie technologieën onze toekomst zullen bepalen
“Technologie gaat verder dan alleen het maken van gereedschappen; het is een proces van het creëren van steeds krachtigere technologie met behulp van de gereedschappen van de vorige innovatieronde.” -Ray Kurzweil
Een decennium geleden bestonden er nog geen smartphones (zoals we die vandaag de dag kennen). Drie decennia eerder bezat niemand zelfs maar een computer. Denk daar maar eens over na: de eerste personal computers kwamen ongeveer 40 jaar geleden. Vandaag de dag lijkt bijna iedereen naar een gloeiende, handheld computer te staren. (Volgens een Pew-rapport heeft zelfs tweederde van de Amerikanen er een.)
Intuïtief voelt het alsof de technologie sneller vooruitgaat dan ooit. Maar is dat ook zo? Volgens Ray Kurzweil-ja, dat is het absoluut. In zijn boek The Singularity Is Near laat Kurzweil het steeds snellere tempo van de technologie zien en legt hij de kracht achter dit alles uit.
Dit artikel gaat in op Kurzweils uitleg van deze drijvende kracht, die hij de wet van de versnellende meeropbrengst heeft genoemd, en op de verrassende implicaties van de versnelling van de technologie.
De Wet van Moore is beroemd, maar niet bijzonder
Computerchips zijn steeds krachtiger geworden terwijl ze steeds minder kosten. Dat komt doordat in de afgelopen vijf decennia het aantal transistors – de minuscule elektrische componenten die basisbewerkingen op een chip uitvoeren – regelmatig is verdubbeld.
Deze exponentiële verdubbeling, bekend als de Wet van Moore, is de reden dat een moderne smartphone zo veel duizelingwekkende mogelijkheden in zo’n klein pakketje kan stoppen.
De technologische vooruitgang in computerchips is bekend, maar verrassend genoeg is het geen speciaal geval. Een reeks andere technologieën vertoont een soortgelijke exponentiële groei, of het nu gaat om bits aan opgeslagen gegevens of DNA-basenparen die worden vastgelegd. Het resultaat is hetzelfde: de mogelijkheden zijn in slechts enkele decennia met duizenden, miljoenen en miljarden toegenomen tegen lagere kosten.
De bovenstaande grafieken tonen enkele voorbeelden van versnellende technologieën, maar er zijn meer voorbeelden te over. Deze zijn niet direct afhankelijk van de verdubbeling van het aantal transistors – en toch beweegt elke transistor zich langs zijn eigen exponentiële curve, net als computerchips.
Dus, wat is er aan de hand?
Volgens de wet van de versnellende meeropbrengst gaat het tempo van de technologische vooruitgang – vooral van de informatietechnologie – in de loop der tijd exponentieel omhoog omdat er een gemeenschappelijke kracht is die deze vooruitgang stimuleert. Exponentieel zijn, zo blijkt, heeft alles te maken met evolutie.
Technologie is een evolutionair proces
Laten we beginnen met biologie, een bekend evolutionair proces.
Biologie scherpt als het ware natuurlijke “technologieën” aan. In het DNA van levende wezens liggen blauwdrukken opgeslagen van nuttige gereedschappen, genen genaamd. Als gevolg van selectieve druk – oftewel “survival of the fittest” – worden voordelige innovaties doorgegeven aan het nageslacht.
Terwijl dit proces zich generatie na generatie over geologische tijdschalen afspeelt, vindt er chaotisch maar stapsgewijs een ongelooflijke groei plaats. Door voort te bouwen op genetische vooruitgang in plaats van opnieuw te beginnen, zijn organismen in de loop der tijd complexer en capabeler geworden. Deze innovatiekracht is bijna overal op aarde te zien.
“Evolutie past positieve terugkoppeling toe,” schrijft Kurzweil. “De meer capabele methoden die het resultaat zijn van één fase van evolutionaire vooruitgang worden gebruikt om de volgende fase te creëren.”
De vele innovaties van de biologie omvatten cellen, botten, ogen, duimen, hersenen, en uit duimen en hersenen, technologie. Volgens Kurzweil is technologie ook een evolutionair proces, net als biologie, alleen gaat het veel sneller van de ene uitvinding naar de volgende.
Beschavingen gaan vooruit door de ideeën en doorbraken van hun voorgangers te “hergebruiken”. Op dezelfde manier bouwt elke generatie technologie voort op de vooruitgang van voorgaande generaties, en dit creëert een positieve terugkoppelingslus van verbeteringen.
Kurzweils grote idee is dat elke nieuwe generatie technologie voortbouwt op de schouders van haar voorgangers – op deze manier maken verbeteringen in technologie de volgende generatie met nog betere technologie mogelijk.
Technologische evolutie versnelt exponentieel
Omdat elke generatie technologie beter wordt dan de vorige, versnelt de vooruitgang van versie tot versie.
Om dit te zien, stel je voor dat je een stoel maakt met handgereedschap, elektrisch gereedschap, en uiteindelijk assemblagelijnen. De productie wordt na elke stap sneller. Stel je nu voor dat elke generatie van deze gereedschappen ook wordt gebruikt om betere gereedschappen te ontwerpen en te bouwen. Kurzweil suggereert dat een dergelijk proces een rol speelt bij het ontwerp van steeds snellere computerchips met de software en computers die door ingenieurs worden gebruikt.
“De eerste computers werden op papier ontworpen en met de hand in elkaar gezet. Tegenwoordig worden ze ontworpen op computerwerkstations, waarbij de computers zelf veel details van het ontwerp van de volgende generatie uitwerken, en worden ze vervolgens geproduceerd in volledig geautomatiseerde fabrieken met slechts beperkte menselijke tussenkomst.” – Ray Kurzweil, The Singularity Is Near
Deze versnelling kan worden gemeten in de “opbrengsten” van de technologie – zoals snelheid, efficiëntie, prijs-prestatie, en algehele “kracht”- die ook exponentieel verbeteren.
Verder, naarmate een technologie effectiever wordt, trekt ze meer aandacht. Het resultaat is een vloedgolf van nieuwe middelen – zoals verhoogde R&D budgetten, het werven van toptalent, etc. – die worden ingezet om de technologie verder te verbeteren.
Deze golf van nieuwe middelen veroorzaakt een “tweede niveau” van exponentiële groei, waarbij de exponentiële groeisnelheid (de exponent) ook begint te versnellen.
Echter, specifieke paradigma’s (bijv, geïntegreerde schakelingen) blijven niet eeuwig exponentieel groeien. Ze groeien tot ze hun potentieel hebben uitgeput, op welk moment een nieuw paradigma het oude vervangt.
De verrassende implicaties van de wet van de versnellende meeropbrengst
Kurzweil schreef in 2001 dat elke tien jaar onze totale snelheid van vooruitgang verdubbelde, “We zullen in de 21e eeuw geen 100 jaar vooruitgang meemaken – het zal meer lijken op 20.000 jaar vooruitgang (in het tempo van vandaag).”
Dit suggereert dat de horizonten voor verbazingwekkend krachtige technologieën dichterbij zijn dan we ons realiseren. Sommige voorspellingen van Ray Kurzweil van de afgelopen 25 jaar leken op dat moment misschien vergezocht, maar veel ervan klopten.
Zo voorspelde hij in 1990 dat een computer in 1998 een profschaker zou verslaan, wat in 1997 uitkwam toen Garry Kasparov verloor van IBM’s Deep Blue. (Nu, in 2016, heeft een computer het nog complexere spel Go onder de knie – een prestatie die sommige deskundigen pas over tien jaar verwachten.)
We zijn nog maar 15 jaar in de 21e eeuw en de vooruitgang is verbluffend: wereldwijde invoering van internet, smartphones, steeds behendigere robots, AI die leert. We hebben in 2004 de sequentie van het eerste menselijke genoom bepaald, voor honderden miljoenen dollars. Nu kunnen machines er jaarlijks 18.000 sequencen voor 1.000 dollar per genoom.
Dit zijn maar een paar voorbeelden van de wet van de versnellende meeropbrengst die vooruitgang mogelijk maakt. Omdat de toekomst veel sneller nadert dan we ons realiseren, is het van cruciaal belang om exponentieel na te denken over waar we naar toe gaan en hoe we daar zullen komen.
Om meer te weten te komen over het exponentiële tempo van de technologie en de voorspellingen van Ray Kurzweil, lees zijn essay “The Law of Accelerating Returns” uit 2001 en zijn boek, The Singularity Is Near.
Image Credit:
Wij zijn een deelnemer aan het Amazon Services LLC Associates Program, een affiliate advertentieprogramma dat is ontworpen om ons een manier te bieden om vergoedingen te verdienen door naar Amazon.com en aangesloten sites te linken.