Naast spinnen zijn er maar weinig wezens die van zo’n geringe omvang zoveel angst kunnen inboezemen. Het is waarschijnlijk geen toeval dat ze beide tot de klasse van de spinachtigen behoren, hoewel de schorpioenen een veel oudere tak zijn, die meer dan 400 miljoen jaar oud is. Sommige van deze prehistorische schorpioenen waren reusachtig en meer dan 2 voet (70 cm) lang.

Hoewel de schorpioenen van vandaag iets kleiner zijn, zijn er toch nog enkele soorten die even dodelijk zijn. Alle meer dan 1750 soorten schorpioenen hebben een giftige angel op het puntje van hun staart, maar slechts ongeveer 20 daarvan hebben gif dat krachtig genoeg is om een mens te doden. Op één na behoren al deze “medisch belangrijke” soorten tot de Buthidae familie.

De angel van de schorpioen is ontworpen voor zowel de jacht als bescherming. Toch geven schorpioenen er vaak de voorkeur aan hun prooi zonder gif aan te pakken, met bruut geweld, en dus hun angel te sparen voor de verdediging. De meeste schorpioenen jagen op insecten, hoewel de grootste schorpioenen ook gewervelde dieren zoals muizen te pakken nemen.

Het gif zelf is een snelwerkende combinatie van toxinen zoals neurotoxinen en enzymremmers. Met uitzondering van de top 3 soorten op deze lijst is het onwaarschijnlijk dat een schorpioensteek een gezonde volwassene doodt, maar dat maakt het nog geen prettige ervaring. De symptomen variëren van iets dat lijkt op een bijen- of wespensteek tot stuiptrekkingen, kortademigheid en zelfs de dood.

Er wordt geschat dat er ongeveer 1,2 miljoen schorpioenensteken per jaar zijn, die leiden tot ongeveer 3.250 sterfgevallen – dat is een sterftecijfer van (0,27%). Van deze sterfgevallen vallen er ongeveer 1.000 in Mexico.

De onderstaande lijst van ’s werelds dodelijkste schorpioenen omvat slechts 7 soorten. Dit komt omdat veel van de meer dan 20 gevaarlijke schorpioensoorten nauw verwant zijn; daarom hebben we de lijst omwille van de interesse beperkt.

7. Spuwende Dikstaart Zwarte Schorpioen (Parabuthus transvaalicus)

Ook bekend als de Zuid-Afrikaanse dikstaartschorpioen is dit een van de grootste soorten in de Buthidae-familie met een lengte tot 15 cm.

Van schorpioenen wordt vaak gezegd dat kleine nijptangetjes en een dikke, krachtige staart op een krachtigere angel duiden. De theorie is dat gewapend met een dodelijk gif de schorpioen niet op zijn nijptang hoeft te vertrouwen om zijn prooi te bedwingen.
Dit geldt zeker voor de spugende dikstaart die wordt beschouwd als de gevaarlijkste schorpioen in Zuidelijk Afrika. Met een dodelijke dosis van 4,25 mg/kg, is het gif zelf ongeveer even krachtig als cyanide. De grootte van de schorpioen en het vermogen om een grote dosis toe te dienen dragen bij aan de reputatie van de dikstaart.

Een interessant feit over Parabuthus transvaalicus is dat hij twee soorten gif produceert; het eerste “voorgif” vereist minder middelen om te produceren en wordt gebruikt om kleinere prooien te immobiliseren of een waarschuwende steek toe te dienen. Als er meer gif wordt ingespoten, is het de giftigere variant en die wordt alleen gebruikt bij grotere prooien of in levensbedreigende situaties.

In het algemeen heeft een gezonde volwassene weinig kans om te sterven door de steek van deze schorpioen, want het sterftecijfer is minder dan 1%. Dat betekent echter niet dat het ook maar enigszins een prettige ervaring zal zijn! Naast intense pijn kunnen zweten, kwijlen, stuiptrekkingen van de spieren en hartkloppingen in een derde van de gevallen voorkomen.

Oh, en als extra bonus (u raadt het al!) kan de spuwende dikstaart zijn gif tot 1 meter hoog spuwen, wat tijdelijke blindheid en mogelijk permanente schade aan de ogen van het doelwit kan veroorzaken.

6. Gele dikstaart (Androctonus australis)

De Latijnse naam voor deze groep schorpioenen is Androctonus, wat zich laat vertalen als “mensendoder”. Dit is zeer toepasselijk aangezien ze elk jaar een aantal doden veroorzaken in de droge gebieden van Noord-Afrika en Zuidoost-Azië.
Samen met de keizerschorpioen (Pandinus imperator) is A. australis een van de meest populaire soorten in de exotische huisdierenhandel, een feit dat de kans op contact met mensen nog vergroot.

De algemene naam van deze soort verwijst naar de krachtige staart die als enig doel heeft de angel in prooien of mogelijke aanvallers te drijven. Het gif dat door de angel van de Arabische vetstaartschorpioen wordt geïnjecteerd, is een van de krachtigste neurotoxinen van alle schorpioenen. Dit snelwerkende gif tast het centrale zenuwstelsel aan, met verlamming en, in het ergste geval, ademstilstand tot gevolg.

Zo goed als giftig is Androctonus australis ook een taaie rakker. Hoewel woestijnen niet bekend staan om hun gastvrijheid, zijn er maar weinig dieren die een zandstorm kunnen doorstaan. De meeste zullen zich in het zand ingraven om beschutting te zoeken, maar de vetstaart niet. Deze schorpioenen kunnen zandstralen weerstaan, krachtig genoeg om de verf van staal te halen zonder enige schade. Blijkbaar is dit te danken aan het speciale oppervlak van zijn exoskelet.

Arizona Bastschorpioen (Centruroides exilicauda)

Met een lengte van minder dan 7.5cm) in lengte wordt deze schorsschorpioen Centruroides exilicauda beschouwd als de gevaarlijkste in Noord-Amerika. Zoals de naam al doet vermoeden, komt hij voor in de woestijnen van Arizona (en Californië en Utah).

Het potentieel dodelijke neurotoxische gif staat erom bekend hevige pijn te veroorzaken, die door slachtoffers wordt beschreven als een soort elektrische schokken. In ernstiger gevallen kunnen gevoelloosheid, braken en diarree volgen, en mogelijk de dood.

In de jaren tachtig werden in Mexico meer dan 800 mensen gedood door schorsschorpioenen. Als een steek niet wordt behandeld, ligt het sterftecijfer tussen 1 en 25%, afhankelijk van de leeftijd en de algemene gezondheidstoestand van het slachtoffer. Gelukkig bestaat er tegenwoordig een effectief tegengif, en als gevolg daarvan is er in Arizona al meer dan 40 jaar geen dodelijk slachtoffer meer gevallen.

4. Arabische vetstaartscorpioen (Androctonus crassicauda)

Een verwant van de gele vetstaartschorpioen is de Arabische vetstaartschorpioen. Zoals de naam al doet vermoeden, komt hij voor in de Arabische wereld in landen als Saoedi-Arabië, Iran, Turkije en in Noord-Afrika.

Een middelgrote schorpioen, de Arabische vetstaart, vangt een hele reeks prooien, van insecten en spinnen tot hagedissen en kleine knaagdieren.

Gecombineerd met dit potentieel dodelijke gif is het agressieve temperament van deze vetstaart.

Braziliaanse gele schorpioen (Tityus serrulatus)

U kunt waarschijnlijk wel raden waar de tot de verbeelding sprekende naam Braziliaanse gele schorpioen te vinden is. Wat de naam niet duidelijk maakt, is dat dit de gevaarlijkste schorpioen van Zuid-Amerika is.

Het contact met mensen komt bij deze soort helaas maar al te vaak voor en elk jaar worden duizenden mensen gestoken. In de meest milde gevallen van infectie komt het slachtoffer er gelukkig vanaf met een intens pijnlijke steek en misschien een paar secundaire symptomen zoals misselijkheid en een snelle hartslag. Naarmate het gif zich door het lichaam verspreidt, kan een toestand van hyperesthesie ontstaan, waardoor de patiënt extreem gevoelig wordt voor zelfs de geringste aanraking van het hele lichaam.

Meer ernstige steken kunnen leiden tot buikkrampen, braken en ademhalingsmoeilijkheden. Voor ouderen en jongeren bestaat er een reëel risico op overlijden door hart- en ademhalingsmoeilijkheden.

Ondanks dat de Braziliaanse gele schorpioen zijn gif spaarzaam gebruikt, waardoor het minder dodelijk is, veroorzaakt het nog steeds vele doden per jaar.

Deathstalker (Leiurus quinquestriatus)

Je raadt het waarschijnlijk al: een schorpioen met de naam Deathstalker moet je mijden. Met een lengte van slechts 58 mm (2,5 inch) is dit een schorpioen die je niet in je kofferbak wilt aantreffen. Verspreid over Noord-Afrika en het Midden-Oosten maakt de doodskopschorpioen zijn kleine formaat en nietige nijptang meer dan goed met een buitengewoon pijnlijke steek, doorspekt met een cocktail van krachtige neurotoxinen (chlorotoxine) en cardiotoxinen.

De doodskopschorpioen is een van de weinige schorpioenen die een ernstig gevaar vormen voor gezonde volwassenen. Hoewel de meeste volwassen mannen die gestoken worden door een doodshoofd het overleven, is dit ook deels te wijten aan aangeboren tolerantie voor het gif. Hoe dan ook, het zal geen prettige ervaring zijn.

Indiase Rode Schorpioen (Hottentotta Tamulus)

In de regel is rood een van de waarschuwingskleuren van de natuur en de Indiase rode schorpioen vormt hierop zeker geen uitzondering. Deze schorpioen is waarschijnlijk de gevaarlijkste ter wereld en het is de moeite waard om deze spin te mijden.

Voorkomen in Oost-India, Pakistan, Sri Lanka en Nepal jaagt deze schorpioen ’s nachts en voedt zich met insecten en zelfs af en toe een kleine hagedis of muis. Met een lengte tot bijna 9 cm is dit een vrij grote schorpioen, maar zoals we weten, is grootte niet alles in de schorpioenenwereld. Wat wel telt is hoe krachtig het gif is en hoeveel het afgeeft. De Indische rode schorpioen scoort hoog op beide punten met een dodelijkheidspercentage van de steek tussen 8% en 40%. Zoals bij alle schorpioenen stijgt dit percentage bij de zeer oude en de jonge dieren.

Hoewel we geen cijfers hebben voor de dodelijke dosis (LD50) voor de Hottentotta Tamulus, is het cijfer voor de naaste verwant Hottentotta saulcyi 1.1 mg/kg, ongeveer hetzelfde als het gif strychnine. De resultaten zijn ook tamelijk onaangenaam: hevige pijn, braken, zweten en stuiptrekkingen. De echt gevaarlijke symptomen treffen echter het hart en de longen, waarbij longoedeem (vocht in de longen) de belangrijkste doodsoorzaak is. Dit gebeurt binnen 24 uur na de steek.