Als je denkt aan het ontstaan van stenen in het lichaam, denk je misschien in eerste instantie aan de galblaas of de nieren. Er is echter nog een ander orgaan dat ook stenen kan ontwikkelen: de amandelen.
Tonsilstenen, ook wel “tonsillolieten” genoemd, zijn verkalkingen gemaakt van verhard slijm, bacteriën en andere deeltjes die zich diep in de spleten van de amandelen vormen. Foto’s van amandelstenen laten zien dat ze onregelmatig gevormd zijn, witachtig van kleur en meestal kleiner dan een erwt. Het ergste is misschien nog wel dat ze bijna altijd vies ruiken en vaak halitose, of slechte adem, veroorzaken.
De amandelen zijn klieren achter in de keel, en maken deel uit van het lymfestelsel, waartoe ook de lymfeklieren en de milt behoren. De keelamandelen hebben kleine zakjes, of “crypten”, waarin voedsel, slijm en dode cellen kunnen vastzitten. Uiteindelijk verhardt en verkalkt dit ingesloten materiaal en worden amandelstenen of tonsillolieten gevormd.
Hoewel het mogelijk is dat amandelstenen geen symptomen geven, is het meest voorkomende symptoom een uitzonderlijk slechte adem. Andere symptomen, zoals keelpijn, slikproblemen, hoestbuien en verstikking, komen ook vaak voor.
Soms, maar niet altijd, kunnen de stenen zichtbaar zijn als u achter in uw keel kijkt, en u kunt zelfs ontdekken dat u een steen hebt opgehoest. U kunt ook het gevoel hebben dat u een stukje voedsel of iets dergelijks achter in uw keel hebt vastzitten.
Het is niet ongewoon dat mensen met tonsillolieten secundaire infecties ontwikkelen, zoals tonsillitis, waarbij de amandelen ontstoken en gevoelig worden (andere symptomen zijn onder meer lichaamspijn, koorts, enz.). Als u vermoedt dat u amandelontsteking hebt, moet u uw arts raadplegen voor de juiste diagnose en behandeling.
De behandeling van amandelstenen omvat diverse opties en is doorgaans afhankelijk van de grootte van de steen(fen) en de mate van ongemak die u ervaart. Als de stenen relatief klein zijn en weinig of geen symptomen veroorzaken, kunt u ervoor kiezen om helemaal geen behandeling te ondergaan. De stenen kunnen ook uit zichzelf loskomen en het probleem oplossen zonder extra tussenkomst. Het is belangrijk om een effectief mondspoelmiddel te gebruiken om de slechte adem als gevolg van amandelstenen te behandelen. U kunt er ook voor kiezen om te proberen de steen heel voorzichtig los te maken met behulp van een pincet of wattenstaafje.
In bepaalde gevallen kan uw arts kiezen voor een antibioticum bij de behandeling van uw amandelstenen. Het is echter belangrijk om in gedachten te houden dat antibiotica wel of niet kunnen helpen, en dat ze het onderliggende probleem dat de amandelstenen veroorzaakt niet kunnen aanpakken, maar alleen bepaalde symptomen kunnen bestrijden.
Een wat extremere (maar soms noodzakelijke) optie is meestal alleen nodig als de amandelstenen erg groot zijn en veel ongemak veroorzaken. Uw arts kan ervoor kiezen de stenen operatief te verwijderen. Dit is een relatief eenvoudige ingreep waarvoor vaak alleen plaatselijke verdoving nodig is, en die vaak in de spreekkamer van de arts kan worden uitgevoerd.