Geschreven als selfmade miljonair en huidig levenscoach, Tony Robbins is een van de langstlopende pleitbezorgers van motiverend spreken en zelfbewustzijn. Hij is 59 jaar oud en heeft door de jaren heen voor- en tegenstanders gehad, waardoor hij enigszins een controversieel figuur is geworden. Recente gebeurtenissen hebben hem tot doelwit gemaakt van vrouwenrechtengroeperingen en de #metoo-beweging nadat beschuldigingen van herhaald seksueel wangedrag van vrouwen aan het licht zijn gekomen. Gezien het huidige culturele klimaat zal dit waarschijnlijk het einde betekenen van zijn boekverkoop en toespraken, die hem een aardige som geld opleveren.
Als je iemand beschuldigt van oplichterij (artiest), moet je daar wel substantieel bewijs voor hebben, zeker als je bedenkt dat Robbins een paar miljoen dollar heeft om advocaten (of schikkingen) te betalen. Deze realiteit kan in de nabije toekomst heel belangrijk worden, aangezien hij in sommige van de recente beschuldigingen vrouwen uit het publiek heeft geselecteerd die worden uitgenodigd om hem persoonlijk te ontmoeten na zijn motivatiegesprekken. De tijd zal leren hoeveel invloed deze recente gebeurtenissen zullen hebben op zijn verkoopbaarheid, dus voor nu moeten we gewoon slapende honden laten liggen.
Maar Robbins problemen zijn niet van recente datum. Mensen noemden hem tientallen jaren geleden al een oplichter, en om verschillende redenen. Het kan zijn dat mensen geen baat hebben bij deze motiverende sprekers, levenscoaches en anderen in de ontluikende persoonlijke ontwikkelingsindustrie. In de overgrote meerderheid van de gevallen wordt u echter gezien als het probleem achter het niet-succesvol zijn. Vaak word je aangemoedigd om een ander boek te kopen (waarvan Robbins er vele heeft) of meer geld uit te geven om een ander seminar bij te wonen. Het onderliggende idee achter Robbins’ oplichterij van “Als ik het kan, kan jij het ook” is dat als jij het niet redt, jij het probleem bent.
Hierbij moet worden opgemerkt dat zelfs grote, gerenommeerde publicaties zich in de strijd hebben gemengd en Robbins’ benadering van succes en rijkdom ondersteunen. Forbes, die hem “een grote eikel” noemt, blijft erbij dat mensen nog steeds naar hem moeten luisteren. Dit artikel werd vorig jaar gepubliceerd, en begint met de lezer te vertellen dat ze naar YouTube kunnen gaan en “clips zullen ontdekken van hem die zijn fans de ‘waarheid’ spreekt over al hun negatieve eigenschappen – degenen die hen single, arm en gewoon houden”. Vergeet niet dat dit het tijdschrift Forbes is, een mediapublicatie met vermeende financiële inhoud. In het artikel wordt opgemerkt dat mensen in het publiek bereid zijn $400 te betalen om de huid van zijn voetzolen te branden.
In het rijk van de oplichterskunst is de eerste vraag die bij me opkomt: waarom zou iemand denken dat het verbranden van de huid van iemands voetzool hem op de een of andere manier voordeel oplevert? De tweede vraag is, wie zou er 400 dollar betalen voor de “eer”? Het kan zijn dat de lange geschiedenis van Robbins financiële succes hem tot goeroe heeft verheven, ondanks het feit dat hij een spoor van onsuccesvolle mensen heeft achtergelaten. Voordat “Het ligt niet aan jou, het ligt aan mij” de standaardhumor werd, deed Robbins al aan “Het ligt vast aan jou”.
Als je iemand ervan wilt beschuldigen een oplichter te zijn, moet je wel weten hoe de oplichterij werkt. Meningen en mislukkingen zijn geen echt bewijs, aangezien het echt aan de persoon zelf kan liggen. Hier kunnen we kijken naar een persoon die daadwerkelijk die Tony Robbins boeken en seminars ter harte nam en zichzelf voor schut zette – voor zichzelf. Wat blijkt, de persoon is zelf een ervaren Professionele Ontwikkelaar. We zullen later andere voorbeelden gebruiken, maar voor nu kunnen we een basis leggen om die andere beweringen van Robbins als oplichterij te onderzoeken.
Jason, vermoedelijk niet zijn echte naam om verdere verlegenheid te vermijden, schreef een blog waarin hij zijn persoonlijke ervaringen met de Tony Robbins benadering van succes uiteenzet. Hij somt beknopt drie niveaus op die persoonlijke ontwikkelaars nemen om hun volgelingen op te stellen voor de zwendel die komen gaat. Vergeet niet dat deze niveaus niet van toepassing zijn op elke levenscoach of persoonlijke ontwikkelingsgoeroe, maar ze zijn de moeite waard om over te lezen, zodat je tenminste weet waar je in de toekomst op moet letten. De basis van de niveaus is volgens Jason persoonlijk en emotioneel bedrog.
Het eerste niveau is wat Jason noemt “de flagrante leugens.” Als u zich afvraagt hoe mensen in zo’n duidelijke tactiek kunnen trappen en zich totaal niet bewust zijn van wat er op hun pad komt, lees dan verder. Een deel van de opzet vindt plaats op het Internet. In de begindagen van Robbins was hij beperkt tot boeken en gratis seminars om de basis te leggen, maar de moderne technologie heeft zijn taak nog eenvoudiger gemaakt. Als je ooit een .pdf bestand hebt gezien dat je gratis een geheime truc wil vertellen, dan heb je niveau één in het echt gezien. De oplichters zullen gewoon liegen tegen hun publiek, en brengen iemand die bereid is om een persoonlijke getuigenis te geven om de schaamteloze leugen te ondersteunen.
Als de oplichter je eenmaal aan het begin heeft om hen te geloven, ben je al klaar voor de volgende stap. Immers, waarom zou iemand tegen mij liegen? Wanneer u in de meest voor de hand liggende leugens bent getrapt, wordt alles daarna gemakkelijker voor mensen als Robbins. Maar het slachtoffer is psychologisch voorbij het point of no return, dat is: als het te mooi klinkt om waar te zijn, dan is het dat ook. Nu is er niets meer dat te mooi klinkt om waar te zijn als het uit de geest van de oplichter komt.
Level twee is subtieler. Terwijl het slachtoffer nu gelooft dat alles wat de goeroe zegt waar is, moet de oplichter zijn voet van het gaspedaal halen om niet te veel aandacht op zijn wilde beweringen te vestigen. Dus niveau twee omvat het mengen van de waarheid met de fundamentele leugens. Dit geeft het slachtoffer de ruimte om vragen te stellen en feedback te krijgen van vrienden en familie, en hun toegewijde aanhang van de oplichter te verdedigen door waarheden te zeggen. Hoewel Jason een aantal van deze waarheid-leugen combinaties opsomt, zullen alleen de kritieke hier worden genoemd.
Leren om je comfort zone te verlaten – Hoe vaak heb je deze zin niet gehoord? Het voor de hand liggende probleem hierbij is of je wel goed kijkt voordat je uit je comfortzone springt. Het idee is misschien geen complete sprong in het duister, maar welk pad je ook inslaat, het zal evenveel tijd kosten – of langer – om terug te keren als de nieuwe zone niet zo mooi is als je denkt. Maar begrijp de onderliggende toon hier: vertrouw me.
Je acties afstemmen op je verlangens – De suggestie hier is dat je huidige levensstijl je acties niet afstemt op je verlangens. Als je veel geld wilt verdienen, een wens die veel mensen hebben die naar professionele levenscoaches luisteren, zou het wel eens verkeerd kunnen zijn om dit te doen. Het is alleen de oplichter die wil dat u zijn instructies opvolgt omdat hun egomanie eist dat u kunt doen wat ik doe als u doet wat ik u zeg. Als u zich afvraagt of ze echt geloven wat ze zeggen, is dat een terechte vraag.
Verbeter uw sociale vaardigheden – Het vermoeden hier is dat u misschien niet met de juiste mensen afspreekt of netwerkt. Het verbeteren van je sociale vaardigheden zal je uit het “lagere” bedrijf waar je bent geweest en krijgen verheven tot de mensen die het geld en de macht om dingen te laten gebeuren voor je hebben. Natuurlijk is de vraag waarom deze mensen om te beginnen met mij willen omgaan een terechte vraag. Vraag jezelf af of miljonairs en miljardairs tijd besteden aan het aanscherpen van hun sociale vaardigheden.
De waarheid is dat al deze gebieden en de gebieden die niet zijn genoemd waar zijn – tot op zekere hoogte. We kunnen ons op veel gebieden van ons leven verbeteren en we hebben niemand nodig om ons iets te vertellen dat voor de hand ligt. Maar zoals eerder gezegd, het gaat allemaal om de combinatie die u ertoe brengt uw goeroe te verdedigen omdat wat hij u vertelt voor de hand ligt. Nu is de richting van de dingen veranderd van luisteren naar wat ze zeggen naar hoe je over jezelf denkt. Van naar buiten naar binnen, en eens je deze stap gezet hebt, zal je focus meer liggen op het toepassen van wat gezegd wordt dan op wat er gezegd wordt. Er is geen reden om iets in twijfel te trekken omdat je hen vertrouwt.
Op het derde en laatste niveau is er de manipulatie die je geld, tijd, en nog veel meer zal kosten. Je bent op het punt aangekomen waar je hoopvol bent, en terwijl de goeroe assertiever wordt in zijn spreken en handelen (het idee van impliciet vertrouwen) komt er nu een techniek die je onmiddellijk zou moeten herkennen. De goeroe stelt een vraag die je aandacht van jezelf afleidt. Dit is een set-up. Jason gebruikt het voorbeeld van “van wie hou je het meest?” met als antwoord waarschijnlijk “iedereen behalve mezelf.” Deel twee is om je terug te laten wijzen naar jezelf door jezelf te vertellen dat je het meest van jezelf moet houden. Wat volgt is een van die verhalen die je aan het hart gaan, ontworpen om je te laten stoppen met denken en je weer naar binnen te keren, naar jezelf. Wanneer de oorspronkelijke vraag opnieuw wordt gesteld, is het antwoord duidelijk.
Nu gebruikt Jason verschillende specifieke voorbeelden van hoe gebiologeerd zijn door deze benadering iemands gedrag kan beïnvloeden. Aan de hand van Robbins eigen documentaire video, gebruikt Jason het voorbeeld van hoe hij een vrouw zover kreeg om het podium op te gaan voor 2.500 mensen, haar huidige vriendje op te bellen, en het uit te maken met hem. De eerlijke vraag die men zich hier moet stellen is, welk weldenkend mens zou luisteren naar het advies van iemand die zij nauwelijks of helemaal niet kennen? De vervolgvraag is: heeft het überhaupt zin om in te gaan op de wensen van een ander die je leven negatief kunnen beïnvloeden?
Als je beste vriend je zou vertellen dat je je huidige echtgenoot moet dumpen, zou je dat dan gewoon doen? Zou je het doen in het bijzijn van 2.500 volslagen vreemden? De meeste mensen zouden “nee” roepen, maar toch heeft deze gebeurtenis daadwerkelijk plaatsgevonden. Als iemand zoveel controle over een ander kan uitoefenen, is het tijd om hem te noemen voor wat hij is – een oplichter.
terugkomend op het Forbes-artikel: “De meest succesvolle sekteleiders, opwekkers, revolutionairen en zakelijke goeroes in de geschiedenis gebruiken het al eeuwen.” Wat je in geen geval kunt missen is het soort mensen in die lijst: sekteleiders? Revolutionairen? De sekteleider eruit lichten is een makkelijke, maar “revolutionairen” verdienen aparte aandacht.
Over het algemeen waren niet alle revoluties, of revolutionairen, goede revoluties. In feite staat de geschiedenis bol van voorbeelden van hoe hele naties op een dwaalspoor werden gebracht door de manipulatie van anderen. Ik denk aan Adolf Hitler. Om Hitler succesvol te noemen in welke zin van het woord dan ook, is op het randje van waanzin. Toch ontkent niemand de macht en invloed die hij had over een hele natie. Om de gedachte nog wat verder uit te breiden, is het de moeite waard op te merken dat de mensen die niet in zijn manipulatie trapten – de naties die hij binnenviel – hem alleen zagen voor wat hij was. Interessant is dat er vandaag de dag mensen zijn die zijn daden verdedigen, net als velen die Robbins verdedigen.
Voor de goede orde, we stellen Robbins niet gelijk aan Hitler. Wat hier wordt gezegd is dat de drie niveaus van techniek die werden gebruikt om een onwrikbare steun voor Hitler’s poging tot wereldverovering te creëren, dezelfde zijn als die welke door Robbins worden toegepast. Bij de activiteiten van een oplichter is het enige dat telt of hij anderen zover kan krijgen om (financieel of anderszins) in te kopen wat hij verkoopt.