Wat zoeken beleggers als ze aandelen in een beursgenoteerde onderneming kopen? In één woord: groei. Ze willen groei zien in omzet en inkomen, groei in winst, groei in marktaandeel, en als gevolg daarvan groei in aandelenkoers.
Bedrijven gebruiken veel verschillende strategieën om te groeien, maar ze worden voornamelijk onderverdeeld in twee categorieën: organisch en anorganisch.
Wanneer bedrijven organische groei rapporteren, betekent dit dat ze hun omvang, omzet of marktpenetratie hebben vergroot door hun eigen bedrijven te laten groeien en nieuwe bedrijven te ontwikkelen. Anorganische groei daarentegen is het gevolg van de overname van andere bedrijven. De meeste bedrijven proberen te groeien door een combinatie van beide benaderingen.
Organische groei: Voors en tegens
Wanneer mensen het hebben over organische groei, bedoelen ze in wezen groei die voortkomt uit de eigen activiteiten van een bedrijf. Als een bedrijf bijvoorbeeld frisdranken maakt en verkoopt en de verkoop van die dranken met 10% ziet groeien, wordt dat beschouwd als autonome groei.
Als bedrijven winstcijfers rapporteren, splitsen ze vaak stukjes informatie op om de groei van de interne verkoop en omzet te laten zien. Het is bijvoorbeeld gebruikelijk dat een detailhandelaar als Walmart de omzet van het ene kwartaal of jaar op jaarbasis rapporteert en wijst op de inkomsten uit de opening van nieuwe winkels.
De uitdaging van het bereiken van snelle groei
Als je een bedrijf ziet met een consistent sterke autonome groei, is dat over het algemeen een teken dat het bedrijf een solide businessplan heeft en dit goed uitvoert. Het is echter vaak moeilijk voor een bedrijf om een snelle algehele groei te bereiken door middel van interne activiteiten alleen. Het is ook moeilijk voor bedrijven om snel in te spelen op veranderingen in marktomstandigheden en consumentenvoorkeuren.
Kijk eens naar het voorbeeld van het frisdrankbedrijf. Zolang mensen frisdranken blijven kopen en ervan blijven genieten, kan de organische verkoop blijven groeien. Maar wat als klanten de voorkeur gaan geven aan ijsthee met een smaakje in plaats van frisdrank? Dan staat het bedrijf voor een keuze. Het bedrijf kan een lijn ijstheeproducten ontwikkelen en op de markt brengen, maar dat kan tijd kosten en veel geld kosten. Daarom zullen bedrijven hun toevlucht nemen tot overnames – anorganische groei – om hun concurrentievoordeel te behouden en aandeelhouders tevreden te houden.
Anorganische groei: Voor- en nadelen
Stel dat het frisdrankbedrijf hierboven zijn marktaandeel in de drankensector verliest omdat klanten overstappen op ijsthee met een smaakje. De CEO van het frisdrankbedrijf zou kunnen besluiten een nieuwe productlijn te lanceren, maar in plaats daarvan geeft hij het bedrijf de opdracht $1 miljard uit te geven om ’s werelds grootste ijstheefabrikant over te nemen. Bijna van de ene op de andere dag is het marktaandeel van het bedrijf hersteld.
Dit gebeurt voortdurend in het bedrijfsleven van Amerika, waar bedrijven andere bedrijven overnemen om zich op andere productlijnen te richten en op marktomstandigheden in te spelen.
Overnames brengen risico’s met zich mee
Maar overnames zijn niet zonder risico. Het kost veel werk en geld om een bedrijf in een ander bedrijf te integreren, en de bedrijven passen vaak niet perfect bij elkaar. Er doen verhalen de ronde over spraakmakende overnames die ertoe leiden dat het overgenomen bedrijf wordt opgesplitst of helemaal verdwijnt.
In het geval van de frisdrankfabrikant: wat gebeurt er als de smaak van de consument weer verandert, van ijsthee naar energiedrankjes? Plotseling kan het frisdrankbedrijf tot de ontdekking komen dat de inkomsten uit ijsthee lager zijn dan verwacht, en uiteindelijk kan het een enorm verlies uit de overname rapporteren.
De mening van de belegger
Een belegger zou kunnen aanvoeren dat groei groei is. Wat maakt het uit of de groei organisch of anorganisch tot stand komt, zolang de onderneming maar aandeelhouderswaarde creëert?
Dit is een verdedigbaar standpunt, maar beleggers moeten wel de tijd nemen om de risico’s en potentiële beloningen van elke benadering te begrijpen en aandacht besteden aan bredere trends op de balans van de onderneming.
Stelt u zich ter illustratie voor dat u een belegger bent in het frisdrankbedrijf hierboven en u ziet dat de omzet in het laatste jaarverslag met 25% is gestegen. Dat is geweldig, toch? Dat zou het zeker kunnen zijn. Maar wat als al die omzetgroei kwam doordat het bedrijf het ijstheebedrijf overnam? Wat als de kernactiviteit van het bedrijf, frisdranken, een omzetdaling van 15% heeft laten zien, zonder duidelijke hoop op herstel?
Inorganische groei en acquisities zijn niet per definitie slechte zaken, maar ze kunnen problemen met de interne groei van het bedrijf maskeren.
Beleggers moeten ook letten op het soort acquisities dat een bedrijf mogelijk doet. Het is zeker logisch dat een frisdrankbedrijf een producent van ijsthee koopt. Maar wat als het bedrijf een grote brouwerij koopt? Kunnen beleggers erop vertrouwen dat het bedrijf klaar is om de markt van de alcoholische dranken te betreden? En wat als het bedrijf een ander bedrijf overneemt dat helemaal niet in de drankensector zit?
Business consulting firma McKinsey & Co. beveelt aan dat bedrijven een gezonde combinatie van organische en anorganische groei nastreven, en dat beleggers de logica achter de besluitvorming moeten zien.
Eigenlijk zou een investeerder op zoek moeten gaan naar bedrijven die op alle gebieden succesvol zijn, sterke groei genereren uit hun kernactiviteiten en de omzet stimuleren en uitbreiden door slimme overnames die de organische groei aanvullen.