Als leider, wat vind je belangrijker: het welzijn van je team, of het effectief behalen van bedrijfsdoelstellingen?
Hoewel de meesten zullen opmerken dat beide vitale onderdelen zijn van effectief management, kan veel over je leiderschapsstijl worden bepaald door welke je meer belang toekent.
Leiders die de nadruk leggen op het welzijn van hun team worden beschouwd als mensgerichte leiders, en dit heeft een groot aantal implicaties op de werkplek.
In deze blogpost gaan we in op de voor- en nadelen van een mensgerichte leiderschapsstijl, en op de situaties waarin deze leiderschapsstijl kan gedijen.
Wat is een mensgerichte leiderschapsstijl?
Misschien vraagt u zich af wat de eigenschappen, vaardigheden en kwaliteiten van een mensgerichte leiderschapsstijl zijn?
Om deze vraag te beantwoorden, moet u het onderscheid begrijpen tussen taakgericht en mensgericht leiderschap.
Waar taakgerichte leiders sterk gericht zijn op het klaren van een klus, leggen mensgerichte leiders meer nadruk op de ontwikkeling en betrokkenheid van hun team.
Democratische en participatieve besluitvormingsprocessen worden gebruikt om bijdragen van personeelsleden uit te nodigen, en hun persoonlijke ontwikkeling – evenals organisatorisch succes – is een belangrijke overweging bij alle activiteiten.
Woorden als motiverend, transformerend en moraliserend worden met deze stijl van leiderschap geassocieerd.
Waarom is mensgericht leiderschap belangrijk?
Omdat relaties voorrang krijgen, staat mensgericht leiderschap in een organisatie vaak hoog in het vaandel. Leidinggevenden zijn zich steeds meer bewust van het belang van een werkcultuur waarin mensen zich betrokken en gerespecteerd voelen, en zij streven naar leiderschapsstijlen die dit bevorderen.
In taakgerichte werkomgevingen kan een sterke focus op het behalen van resultaten soms ten koste gaan van persoonlijke overwegingen. Als mensen het gevoel hebben dat ze worden achtergelaten, kan de kwaliteit van hun werk, en zelfs hun loyaliteit aan het bedrijf, daaronder gaan lijden.
Dit kan een kettingreactie in gang zetten waarbij de leiding het respect en de betrokkenheid van hun team verliest, en de productiviteit keldert.
Voordelen en nadelen van mensgericht leiderschap
De beste manier om de bijdrage van mensgericht leiderschap aan een werkplek te begrijpen, is te kijken naar de tastbare resultaten waartoe het kan leiden.
Laten we beginnen met de voordelen:
Teamleden hebben het gevoel dat zij en hun bijdragen worden gewaardeerd, en voelen zich als gevolg daarvan waarschijnlijk meer afgestemd op de doelstellingen van de organisatie. Deze harmonie is een zegen voor elke werkplek.
Deze dialoog strekt zich ook uit tot andere gebieden. Als een teamlid het gevoel heeft dat er naar hem wordt geluisterd, is de kans groter dat hij open is over moeilijkheden die hij elders in zijn rol tegenkomt, waardoor problemen in de kiem kunnen worden gesmoord.
Werknemers die onder deze managementstijl werken, voelen zich waarschijnlijk gemotiveerder en energieker, wat zich kan vertalen in minder personeelsverloop en burn-out.
Persoon-georiënteerd leiderschap nodigt uit tot creativiteit, innovatie en fris denken: Vitale aspecten van een soepele en wendbare werkplek. Door nieuwe ideeën in procedures en organisatiedoelen op te nemen, is een bedrijf in staat snel te reageren en met zijn tijd mee te gaan.
Maar we zouden liegen als we zouden doen alsof er geen nadelen kleven aan mensgericht leiderschap. Hier zijn enkele zaken die problematisch kunnen zijn:
Er is een steeds vagere grens tussen leiders en hun ondergeschikten. Wanneer een belangrijke beslissing moet worden genomen en de leider gezag moet uitoefenen, kunnen teamleden die gewend zijn dat hun bijdragen worden gewaardeerd, zich afgescheept voelen als deze mogelijkheid niet aanwezig is.
Om het risico van deze uitkomst te verkleinen, moeten stevige grenzen worden vastgesteld en nageleefd. Teamleden die weten dat hun stem zal worden gehoord, maar dat er uitzonderingen op deze regel zijn, zullen zich minder afkerig voelen.
Een andere beperking is de aard van het werk dat een organisatie uitvoert. Bepaalde werkritmes lenen zich helaas gewoon niet voor mensgericht leiderschap. Als dit het geval is, zorg er dan voor dat teamleden op een andere manier hun waarde inzien, anders riskeer je vervreemding en burn-out.
En tot slot kunnen mensen zich meer onder druk gezet voelen als de verwachting bestaat – reëel of vermeend – dat bijdragen moeten worden geleverd, en dat dit negatief zal worden beoordeeld. Effectieve mensgerichte leiders moeten hun team duidelijk maken dat deelname optioneel is, of als dat niet het geval is, moeten ze doen wat ze kunnen om bijdragen mogelijk te maken zonder druk te creëren.
Mensgericht vs. Taakgericht Leiderschap
Ultimo zou de situatie moeten dicteren welke leiderschapsstijl wordt gebruikt, in plaats van een gebrek aan bereidheid of vermogen van een leider om zich aan te passen.
Het verschil tussen een algemene en taakgerichte omgeving zal ook bepalen of mensgericht of taakgericht leiderschap het meest geschikt is.
Hier volgen enkele punten om het verschil tussen de stijlen samen te vatten:
- Taakgericht legt de nadruk op de taak die voorhanden is, terwijl mensgericht de prioriteit legt bij de individuen die de taak uitvoeren.
- Taakgerichte leiders zullen eerder een methode opleggen aan hun team, terwijl mensgerichte leiders met hen zullen samenwerken om te beslissen hoe dingen moeten worden gedaan.
- Mensgerichte werkomgevingen zijn geneigd te profiteren van nieuwe en geïnspireerde ideeën van mensen met andere ervaringen dan de traditionele besluitvormers in een organisatie. Een taakgerichte werkplek is hier minder bevorderlijk voor.
- Mensgericht leiderschap beschouwt relaties en verstandhouding als vitale en integrale onderdelen van leidinggevende ervaring.
- De grenzen tussen een leider en ondergeschikten zijn duidelijker gedefinieerd en gecommuniceerd bij taakgericht leiderschap, wat leidt tot minder ambiguïteit in verwachtingen. Deze ambiguïteit kan echter negatief zijn: als iemand ondubbelzinnig het gevoel heeft dat zijn bijdragen zullen worden genegeerd, zal hij zich rechteloos gaan voelen.
Bedenk wel dat dit een beeld op topniveau is van de fijne kneepjes van deze twee leiderschapsstijlen, en dat het er in de praktijk minder zwart-wit aan toe zal gaan.
Tot besluit…
Deze blogpost moet enige duidelijkheid verschaffen over de sterke en zwakke punten van de mensgerichte leiderschapsstijl, wanneer deze wordt beschouwd in relatie tot taakgericht leiderschap.
Geen enkele leider zal voor de duur van zijn of haar carrière netjes in één leiderschapsstijl passen, en het is onwaarschijnlijk dat hij of zij, het team of de organisatie daar baat bij heeft.
Als u meer inzicht krijgt in de verschillende leiderschapsstijlen en de situaties die daarvoor in aanmerking komen, kunt u een effectievere leider worden.
Als u nieuwsgierig bent naar hoe uw vaardigheden in mensgericht leiderschap kunnen worden verbeterd, neem dan contact met ons op.
Alle succes,
Graham