Wat is de decibelschaal
Het menselijk oor is een uiterst veelzijdig en verbazingwekkend hoorapparaat. Het heeft een slim ingebouwd mechanisme dat de eigen gevoeligheid vermindert naarmate het geluidsniveau toeneemt en het heeft ook het opmerkelijke vermogen om een enorm bereik aan geluidsvermogenniveaus aan te kunnen. Het kan het geluid horen van een speld die dichtbij valt, maar ook het gebrul van een straalmotor ver weg.
Hoewel het oor de stijging in niveau kan onderscheiden tussen een of twee spelden die vallen, kan het geen onderscheid maken tussen 10.000.000.000.000 spelden en 10.000.000.000.001 spelden of zelfs 10.100.000.000.000 omdat het geen lineair toestel is. Het kan echter wel de significante vermenigvuldiging van de energie van het geluid onderscheiden.
Geluidsmetingseenheden
Wanneer u geluidsniveaus meet met een geluidsniveaumeter, meet u de intensiteit van het geluid in de vorm van decibel-eenheden (dB). Een geluidsmeter gebruikt een display met een decibelbereik en een resolutie om het dynamische bereik van het oor te benaderen, meestal het bovenste bereik in plaats van het stille deel. Als je erover nadenkt, zou het heel moeilijk zijn een geluidsniveaumeter te maken die lineair werkt, vooral als je bedenkt hoeveel geluidsbronnen er in een werkomgeving moeten worden gemeten. Het zou moeilijk zijn om die 14 cijfers die voor je neus variëren in de gaten te houden! Om geluidsniveaus zinvol uit te drukken in cijfers die beter hanteerbaar zijn, wordt dus een logaritmische schaal gebruikt, met 10 als basis, in plaats van een lineaire. Deze schaal wordt de decibelschaal genoemd.
|
Wist je dat: Een logaritmische schaal wordt gebruikt wanneer er een groot bereik van hoeveelheden is. De schaal is gebaseerd op grootte-ordes, in plaats van op een standaard lineaire schaal, dus elke markering op de decibelschaal is de vorige markering vermenigvuldigd met een waarde. |
Op de decibelschaal is het stilste hoorbare geluid (waargenomen in de buurt van totale stilte) 0 dB. Een geluid dat 10 keer krachtiger is, is 10 dB. Een geluid dat 100 keer krachtiger is dan bijna totale stilte, is 20 dB. Een geluid dat 1.000 keer krachtiger is dan bijna totale stilte is 30 dB, 40 dB enzovoort.
Hoe luid zijn sommige veelvoorkomende geluiden in decibelmetingen?
-
Nagenoeg totale stilte – 0 dB - Een fluistering – 15 dB
- Een bibliotheek – 45 dB
- Een normaal gesprek – 60 dB
- Een toilet dat doorspoelt 75-85 dB
- Een luidruchtig restaurant – 90 dB
- Piekgeluid op een ziekenhuisafdeling – 100 dB
- Een huilende baby – 110 dB
- Een straalmotor – 120 dB
- Een Porsche 911 Carrera RSR Turbo 2.1 – 138 dB (zie YouTube video van Porsche auto geluidstesten met behulp van de Pulsar Nova geluidsniveaumeter)
- Een ballon die knalt – 157 dB
Verdubbeling van geluidsenergie
Hoewel het oor de stijging in niveau kan onderscheiden tussen een of twee pinnen die vallen, kan het geen onderscheid maken tussen 10.000.000.000.000 pinnen en 10.000.000.000.001 pinnen of zelfs 10.100.000.000.000 omdat het geen lineair apparaat is. Het kan echter wel de significante vermenigvuldiging van de energie van het geluid onderscheiden. Wanneer dit geluid wordt verdubbeld, komt dit overeen met een toename van 3dB (decibel), uitgaande van een logaritmische schaal. Met andere woorden: elke toename van 3 dB komt overeen met een verdubbeling van de geluidsintensiteit of het akoestisch vermogen. In een werkcontext betekent dit dat een kleine toename van het aantal decibels resulteert in een enorme verandering van de hoeveelheid lawaai en dus van de potentiële schade aan het gehoor van een persoon. Het gebruik van de eenheid dB maakt het gemakkelijker om decibels te meten en veranderingen in het geluid te controleren als we deze regels gebruiken. De onderstaande tabel geeft hiervan een overzicht:
De basisregels voor het werken met decibels
| Verandering in dB | Wijziging in geluidsenergie |
|---|---|
| 3 dB toename | geluidsenergie is verdubbeld |
| 3 dB afname | geluidsenergie is gehalveerd |
| geluidsenergie is energie is gehalveerd | |
| 10 dB toename | de geluidsenergie is toegenomen met een factor van 10 |
| 10 dB afname | de geluidsenergie is afgenomen met een factor 10 |
| 20 dB toename | de geluidsenergie is met een factor 100 toegenomen |
| 20 dB afname | de geluidsenergie wordt met een factor 100 verlaagd |
Hoe decibels bij elkaar op te tellen
Omdat geluidsdrukniveaus in decibels (dB) een logaritmische schaal gebruiken, kunnen we niet zomaar twee dB-waarden bij elkaar optellen. Als bijvoorbeeld in een fabriek het geluidsniveau van een machine is gemeten op 90 dB(A) en we starten een tweede machine op die ook 90 dB(A) meet, is het resulterende geluid niet 180 dB(A), maar, omdat we weten dat 3dB een verdubbeling van het geluid betekent, 90dB + 90dB = 93dB.
U kunt deze snelle referentietabel gebruiken om geluidsniveaus bij elkaar op te tellen:
| Verschil tussen twee geluidsniveaus | Hoeveelheid toe te voegen aan het hoogste van de twee geluidsniveaus (dB of dB(A)) | |
|---|---|---|
| 0 | 3.0 | |
| 0.1 – 0.9 | 2.5 | |
| 1.0 – 2.4 | 2.0 | |
| 2.4 – 4.0 | 1.5 | |
| 4.1 – 6.0 | 1.0 | |
| 6.1 – 10 | 0.5 | |
| 10 | 0.0 |
Stap 1: Bepaal het verschil tussen twee geluidsniveaus en zoek dan de overeenkomstige rij in de linkerkolom.
Stap 2: Zoek het overeenkomstige getal in dB in de rechterkolom.
Stap 3: Tel het getal in de rechterkolom op bij de hoogste van de twee decibelmetingen die u hebt.
Wanneer het verschil tussen twee decibelmetingen 10dB(A) of meer is, is de toegevoegde hoeveelheid nul, omdat de bijdrage aan het totale geluid van de lagere meting niet door het menselijk oor wordt waargenomen en er dus geen aanpassingsfactor nodig is. Als het geluidsniveau op uw werkplek bijvoorbeeld 95 dB(A) is en u voegt een ander proces of machine toe die alleen al 80 dB(A) meet, dan is het geluidsniveau op uw werkplek nog steeds 95 dB(A).
A-weging dB(A) en C-weging dB(C)
Metingen van lawaai op het werk worden meestal uitgedrukt in dB(A) of dB(C) – dit zijn frequentiewegingen die worden toegepast op de decibelmetingen (A en C frequentiewegingen), in feite zijn het metingen op decibelschalen die de gevoeligheid van het menselijk oor voor verschillende geluidsfrequenties proberen te repliceren.
- A-weging (A-frequentie-weging): De “A”-weging wordt het meest gebruikt en bestrijkt het volledige frequentiebereik van 20 Hz tot en met 20 kHz. Het menselijk oor is het gevoeligst voor geluidsfrequenties tussen 500 Hz en 6 kHz, terwijl bij lagere en hogere frequenties het menselijk oor niet erg gevoelig is. De “A”-weging past de geluidsdrukmetingen aan de gevoeligheid van het menselijk oor aan en wordt daarom overal ter wereld verplicht gesteld voor risicometingen van gehoorschade.
- C-weging (C-frequentie-weging): De C-weging kijkt meer naar het effect van laagfrequente geluiden op het menselijk oor in vergelijking met de A-weging en is in wezen vlak of lineair tussen 31,5Hz en 8kHz, de twee – 3dB of ‘half vermogen’ punten. Piekgeluidsdrukmetingen worden verricht met gebruikmaking van de C-frequentieweging. De metingen worden gewoonlijk weergegeven als dB(C) of dBC. Of bijvoorbeeld als LCeq, LCPeak, LCE – waarbij de C de C-weging aangeeft.
Ontdek hoe decibels te meten
Mensen meten decibels voor lawaai op het werk met een integrerende geluidsniveaumeter of lawaai dosemeter. Pulsar Instruments Noise at Work trainingen bieden alles wat u moet weten over het gebruik van deze geluidsmeetinstrumenten voor het meten en beheren van lawaai op de werkplek, zodat u kunt blijven voldoen aan de gezondheids-en veiligheidsvoorschriften Noise Regulations. Wij organiseren het hele jaar door verschillende cursussen in het Verenigd Koninkrijk en bieden ook op maat gemaakte in-company trainingen aan.
Neem contact met ons op voor meer informatie.
Lawaai – basisinformatie OSH Answers Facts Sheets. Canadees centrum voor gezondheid en veiligheid op het werk.
Je vindt dit misschien ook leuk
- De 3dB-regel begrijpen
- 80,85 en 87 decibel – doen deze waarden ertoe
- De wegingen van A-, C- en Z-geluidsfrequenties begrijpen
- Waar en hoe kun je geluidsmeters kopen
- Octaafband geluidsniveaumeters – heb je er echt een nodig?
- Ken uw geluid – Decibel niveau grafieken