Zie Namen van de dagen van de week voor meer over de naamgevingsconventies.
De naam woensdag is een voortzetting van het Middel-Engelse Wednesdei. Het Oudengels had nog wōdnesdæg, dat zou worden voortgezet als *Wodnesday (maar het Oudfries heeft een geattesteerde wednesdei).Tegen het begin van de 13e eeuw werd de i-gemuteerde vorm unetymologisch ingevoerd.
De naam is een afkorting van het Latijnse dies Mercurii “dag van Mercurius”, waarmee wordt aangegeven dat de Germaanse god Woden (Wodanaz of Odin) tijdens de Romeinse tijd werd geïnterpreteerd als “Germaanse Mercurius”.
De Latijnse naam dateert uit de late 2e of vroege 3e eeuw. Het is een afkorting van het Griekse ἡμέρα Ἕρμου (heméra Hérmou), een term die, samen met het systeem om de zeven weekdagen naar de zeven klassieke planeten te noemen, voor het eerst wordt aangetroffen in het Anthologiarum van Vettius Valens (ca. 170 na Chr.).
De Latijnse naam komt rechtstreeks terug in de naam van de weekdagen in de meeste moderne Romaanse talen: Mércuris (Sardisch), mercredi (Frans), mercoledì (Italiaans), miércoles (Spaans), miercuri (Roemeens), dimecres (Catalaans), Marcuri of Mercuri (Corsicaans), Mèrcore (Venetiaans). In het Welsh is het Dydd Mercher, wat Mercuriusdag betekent.
De Nederlandse naam voor de dag, woensdag, heeft dezelfde etymologie als het Engelse Wednesday; het komt van Middelnederlands wodenesdag, woedensdag (“dag van Wodan”).
De Duitse naam voor de dag, Mittwoch (letterlijk: “midweek”), verving de vroegere naam Wodenstag (“dag van Wodan”) in de 10e eeuw. (Evenzo is het Jiddische woord voor woensdag מיטוואך (mitvokh), wat veel betekent en klinkt als het Duitse woord waar het vandaan komt.)
De meeste Slavische talen volgen dit patroon en gebruiken afleidingen van “het midden” (Wit-Russisch серада serada, Bulgaars сряда sryada, Kroatisch srijeda, Tsjechisch středa, Macedonisch среда sreda, Pools środa, Russisch среда sredá, Servisch среда/sreda of cриједа/srijeda, Slowaaks streda, Sloveens sreda, Oekraïens середа sereda). De Finse naam is Keskiviikko (“midden van de week”), net als de IJslandse naam: Miðvikudagur, en de Faeröerse naam: Mikudagur (“midweekdag”). Sommige dialecten van het Faeröers hebben echter Ónsdagur, dat dezelfde etymologie als woensdag heeft. Deens, Noors, Zweeds Onsdag, (“Ons-dag” = Oden’s/Odin’s dag/dag).
In het Japans is het woord voor woensdag 水曜日(sui youbi), wat “waterdag” betekent en geassocieerd wordt met 水星 (suisei): Mercurius (de planeet), wat letterlijk “waterster” betekent. Evenzo is in het Koreaans het woord woensdag 수요일 (su yo il), wat ook waterdag betekent.
In de meeste talen van India is het woord voor woensdag Budhavāra – vāra betekent dag en Budha is de planeet Mercurius.
In het Armeens (Չորեքշաբթի-chorekshabti), Georgisch (ოთხშაბათი-otkhshabati), Turks (Çarşamba), en Tadzjieks (Chorshanbiyev) betekent het woord letterlijk “vier (dagen) vanaf zaterdag” dat zijn oorsprong vindt in het Perzisch (چهارشنبه-Cheharshanbeh).
In het Portugees wordt het woord quarta-feira gebruikt, dat “vierde dag” betekent, terwijl in het Grieks het woord Tetarti (Τετάρτη) gewoon “vierde” betekent. Evenzo betekent het Arabische أربعاء “vierde”, het Hebreeuwse רביעי “vierde”, en het Perzische چهارشنبه “vierde dag”. Toch betekent de naam voor de dag in het Ests kolmapäev, Litouws trečiadienis, en Lets trešdiena “derde dag”, terwijl in het Mandarijn Chinees 星期三 (xīngqīsān), “dag drie” betekent, aangezien zondag ongenummerd is.