Biologia dla Majorów II

Kość, lub tkanka kostna, jest tkanką łączną, która stanowi endoszkielet. Zawiera wyspecjalizowane komórki oraz macierz z soli mineralnych i włókien kolagenowych.

Sole mineralne obejmują głównie hydroksyapatyt, minerał powstały z fosforanu wapnia. Zwapnienie to proces odkładania się soli mineralnych na macierzy włókien kolagenowych, które krystalizują się i utwardzają tkankę. Proces zwapnienia zachodzi tylko w obecności włókien kolagenowych.

Kości szkieletu ludzkiego są klasyfikowane według ich kształtu: kości długie, kości krótkie, kości płaskie, kości szewskie, kości sezamowe i kości nieregularne (rysunek 1).

Rysunek 1. Pokazane są różne rodzaje kości: płaska, nieregularna, długa, krótka i sesamoidalna.

Rysunek 2. Kość długa jest pokryta chrząstką stawową na obu końcach i zawiera szpik kostny (pokazany na żółto na tej ilustracji) w jamie szpikowej.

Kości długie są dłuższe niż szerokie i mają trzon i dwa końce. Kość krzyżowa, lub centralny trzon, zawiera szpik kostny w jamie szpikowej. Zaokrąglone końce, nasady, są pokryte chrząstką stawową i są wypełnione czerwonym szpikiem kostnym, który wytwarza komórki krwi (rysunek 2). Większość kości kończyn to kości długie – na przykład kość udowa, piszczelowa, łokciowa i promieniowa. Wyjątek stanowią rzepka oraz kości nadgarstka i kostki.

Kości krótkie, czyli prostopadłościenne, to kości, które mają taką samą szerokość i długość, co nadaje im kształt zbliżony do sześcianu. Na przykład kości nadgarstka (carpals) i kostki (tarsals) są kośćmi krótkimi (ryc. 1).

Kości płaskie to cienkie i stosunkowo szerokie kości, które występują tam, gdzie wymagana jest rozległa ochrona narządów lub gdzie wymagane są szerokie powierzchnie przyczepu mięśni. Przykładami kości płaskich są mostek (kość piersiowa), żebra, łopatki i dach czaszki (ryc. 1).

Kości nieregularne to kości o złożonych kształtach. Kości te mogą mieć krótkie, płaskie, karbowane lub grzbietowe powierzchnie. Przykładami kości nieregularnych są kręgi, kości biodrowe i kilka kości czaszki.

Kości sezamowe to małe, płaskie kości o kształcie podobnym do ziarna sezamowego. Kości rzepki są kośćmi sesamoidalnymi. Kości sezamowe rozwijają się wewnątrz ścięgien i można je znaleźć w pobliżu stawów kolanowych, dłoni i stóp (patrz Rycina 3).

Rycina 3. Rzepka kolanowa jest przykładem kości sesamoidalnej.

Kości sesamoidalne są małymi, płaskimi kośćmi o nieregularnym kształcie. Mogą znajdować się pomiędzy płaskimi kośćmi czaszki. Różnią się liczbą, kształtem, rozmiarem i położeniem.

Przykłady!

Ulepsz tę stronęDowiedz się więcej