Pytanie: „Czym są Codex Sinaiticus i Codex Vaticanus?”
Odpowiedź: Nasza wiedza o oryginalnym tekście Biblii pochodzi ze starożytnych, ręcznie pisanych manuskryptów. Stary Testament został napisany w języku hebrajskim, a Nowy Testament w języku greckim. Nikt nie posiada oryginalnych artykułów, ale odkryto tysiące starożytnych kopii. Ponieważ kopie te są pisane ręcznie, istnieją między nimi różnice w pisowni, kolejności słów i strukturze zdań. Nawet jeśli te różnice powodują pewne zamieszanie co do tekstu biblijnego, większość odczytów z manuskryptów jest zgodna. Na około 500 stron greckiego Nowego Testamentu, różnice w manuskryptach stanowią tylko około połowy strony.
Większość starożytnych manuskryptów zawiera tylko małe fragmenty tekstu biblijnego, jak książka lub część książki. Wśród tych manuskryptów znajdują się fragmenty papirusu, które są pozostałością po najbardziej starożytnych zwojach i zazwyczaj reprezentują tylko kilka stron tekstu. Wszystkie te fragmenty papirusu zostały odkryte podczas współczesnych wykopalisk archeologicznych. Inną grupą manuskryptów są manuskrypty uncjalne, które używają wszystkich wielkich liter i są pisane na pergaminie lub vellum, które jest gładszą powierzchnią do pisania niż papirus i pozwala na pisanie zakrzywionych liter. Manuskrypty Uncial zostały napisane między 3 a 8 wiekiem i często były oprawiane jako strony w książce lub kodexie, a nie jako zwój. Kilka z tych starożytnych kodeksów przetrwało w nienaruszonym stanie, dając nam solidny obraz Biblii używanej przez starożytny Kościół.
Dwa z najstarszych kompletnych (lub prawie kompletnych) manuskryptów to Codex Sinaiticus i Codex Vaticanus. Oba zostały spisane na pergaminie i zawierają dużą liczbę poprawek naniesionych na oryginalny tekst.
Codex Sinaiticus, znany również jako „Aleph” (hebrajska litera א), został znaleziony przez hrabiego Tischendorfa w 1859 r. w klasztorze św. Katarzyny na Górze Synaj. Katarzyny na Górze Synaj. Fragmenty manuskryptu zostały znalezione w przyklasztornym śmietniku, a większa część została podarowana Tischendorfowi przez jednego z mnichów. Jest to duży kodeks, liczący 400 stron (lub liści), zawierający około połowy Starego Testamentu w wersji Septuaginty i cały Nowy Testament. Datuje się go na drugą połowę IV wieku i jest bardzo ceniony przez biblistów w ich wysiłkach zmierzających do rekonstrukcji oryginalnego tekstu biblijnego. Sinaiticus wywarł duży wpływ na prace translatorskie współczesnych wersji Biblii. Choć niektórzy uczeni uważają, że reprezentuje on oryginalną formę tekstu, jest również uznawany za najbardziej poprawiony manuskrypt wczesnego Nowego Testamentu.
Codex Vaticanus, znany również jako „B”, został znaleziony w Bibliotece Watykańskiej. Składa się z 759 liści i zawiera prawie cały Stary i Nowy Testament. Nie wiadomo, kiedy trafił do Watykanu, ale został umieszczony w katalogu w 1475 roku i jest datowany na połowę IV wieku. Vaticanus został po raz pierwszy użyty jako dokument źródłowy przez Erazma w jego pracy na temat „Textus Receptus”. Ponieważ uważał on tekst Vaticanusa za nieregularny, rzadko się nim kierował, gdy różnił się od innych greckich tekstów.
Istnieją różne teorie na temat tego, jak te starożytne teksty powinny być postrzegane przez współczesnych uczonych. Z jednej strony, niektórzy uważają, że należy podążać za najbardziej starożytnym odczytem, ponieważ jest on najbliższy oryginałowi. Z drugiej strony, niektórzy uważają, że większość powinna rządzić. Ponieważ istnieją tysiące starożytnych manuskryptów, uważają oni, że powinniśmy dać pierwszeństwo temu odczytowi, który jest reprezentowany przez największą liczbę dokumentów. Jedną z kwestii, która jest czasami podnoszona przeciwko większościowemu punktowi widzenia jest to, że wiele z tych dokumentów zostało napisanych bardzo późno (9-15 wiek). Odpowiedź na to jest taka, że wiele z wczesnych fragmentów papirusów popiera większościowe odczytanie. Dodatkowo, pojawiło się pytanie: „Jeśli Vaticanus i Sinaiticus reprezentują pierwotne odczytanie tekstu, dlaczego jest tak mało manuskryptów, które podążają ich śladem?”. Jeśli były one cenione przez wczesny kościół, można by się spodziewać, że znajdziemy wiele kopii sporządzonych na ich podstawie, obejmujących szeroki okres historii. To, co faktycznie znajdujemy, to kilka wczesnych manuskryptów, które się z nimi zgadzają, a następnie zanik tego typu tekstu w miarę postępu historii.
Jest wiele do nauczenia się z badania tych i innych starożytnych tekstów i powinny one być nadal wysoko cenione przez uczonych. Chociaż mogą istnieć różnice w opiniach na temat tego, jak należy je wykorzystywać, jedno jest pewne – nawet z ich różnicami tekstowymi, pokazują nam one, że Bóg zachował swoje Słowo przez wieki. Możemy dyskutować nad konkretnymi sformułowaniami w kilku fragmentach, ale faktem pozostaje, że ponad 90 procent tekstu Nowego Testamentu jest jednogłośnie popierane przez wszystkie starożytne manuskrypty. W tych fragmentach, gdzie właściwe odczytanie jest sporne, nie ma większych zmian doktrynalnych, a my możemy być pewni, że mamy dokładne, objawione słowa Boga, które zostały nam przekazane.