Personal Health and Wellness – Community College of Baltimore County

Biopsychospołeczny model zdrowia i choroby jest strukturą opracowaną przez George’a L. Engela, która stwierdza, że interakcje pomiędzy czynnikami biologicznymi, psychologicznymi i społecznymi określają przyczynę, manifestację i wynik zdrowia i choroby. Historycznie, popularne teorie, takie jak debata „natura kontra wychowanie”, zakładały, że każdy z tych czynników jest wystarczający, aby zmienić przebieg rozwoju. Model biopsychospołeczny dowodzi, że żaden z tych czynników nie jest wystarczający; to wzajemne oddziaływanie między genetycznym makijażem człowieka (biologia), jego zdrowiem psychicznym i zachowaniem (psychologia) oraz kontekstem społecznym i kulturowym determinuje przebieg jego wyników związanych ze zdrowiem.

Biologiczne wpływy na zdrowie

Biologiczne wpływy na zdrowie obejmują indywidualny makijaż genetyczny i historię urazów fizycznych lub infekcji. Wiele zaburzeń ma dziedziczną podatność genetyczną. Największym pojedynczym czynnikiem ryzyka rozwoju schizofrenii, na przykład, jest posiadanie krewnego pierwszego stopnia z tą chorobą (ryzyko wynosi 6,5%); ponad 40% bliźniąt jednojajowych osób ze schizofrenią jest również dotkniętych tą chorobą. Jeśli jeden z rodziców jest dotknięty chorobą, ryzyko wynosi około 13%; jeśli oboje są dotknięci chorobą, ryzyko wynosi prawie 50%.

Jasne jest, że genetyka odgrywa ważną rolę w rozwoju schizofrenii, ale równie jasne jest, że muszą być inne czynniki w grze. Pewne niebiologiczne (tj. środowiskowe) czynniki wpływają na ekspresję zaburzenia u osób z istniejącym wcześniej ryzykiem genetycznym.

Psychologiczne wpływy na zdrowie

Psychologiczny komponent modelu biopsychospołecznego ma na celu znalezienie psychologicznej podstawy dla konkretnego symptomu lub zestawu symptomów (np. impulsywność, drażliwość, przytłaczający smutek, itp.). Osoby z genetycznie uwarunkowaną podatnością mogą być bardziej skłonne do przejawiania negatywnego myślenia, które naraża je na depresję; ewentualnie czynniki psychologiczne mogą nasilać predyspozycje biologiczne, narażając osobę genetycznie podatną na inne ryzykowne zachowania. Na przykład depresja sama w sobie może nie powodować problemów z wątrobą, ale osoba z depresją może częściej nadużywać alkoholu, co może prowadzić do uszkodzenia wątroby. Zwiększone podejmowanie ryzyka prowadzi do zwiększonego prawdopodobieństwa wystąpienia choroby.

Wpływ społeczny na zdrowie

Czynniki społeczne obejmują status socjoekonomiczny, kulturę, technologię i religię. Na przykład, utrata pracy lub zakończenie romantycznego związku może narazić osobę na stres i chorobę. Takie wydarzenia życiowe mogą predysponować jednostkę do rozwoju depresji, która z kolei może przyczynić się do problemów ze zdrowiem fizycznym. Wpływ czynników społecznych jest powszechnie znany w przypadku zaburzeń psychicznych, takich jak anorexia nervosa (zaburzenie charakteryzujące się nadmierną i celową utratą masy ciała pomimo niskiej wagi). Przemysł mody i media promują niezdrowy standard piękna, który kładzie nacisk na szczupłość nad zdrowiem. Wywiera to presję społeczną, aby osiągnąć ten „idealny” obraz ciała, pomimo oczywistego ryzyka dla zdrowia.

Faktory kulturowe

W domenie społecznej znajdują się również czynniki kulturowe. Na przykład, różnice w okolicznościach, oczekiwaniach i systemach wierzeń różnych grup kulturowych przyczyniają się do różnych wskaźników rozpowszechnienia i ekspresji objawów zaburzeń. Na przykład anoreksja jest mniej powszechna w kulturach niezachodnich, ponieważ kładą one mniejszy nacisk na szczupłość kobiet.

Kultura może się różnić w niewielkim zakresie geograficznym, np. od obszarów o niższych dochodach do obszarów o wyższych dochodach, a wskaźniki chorób i dolegliwości różnią się odpowiednio w tych społecznościach. Kultura może nawet zmienić biologię, jak badania nad epigenetyką zaczynają pokazywać. Konkretnie, badania nad epigenetyką sugerują, że środowisko może faktycznie zmienić indywidualny makijaż genetyczny. Na przykład, badania pokazują, że osoby narażone na przeludnienie i ubóstwo są bardziej narażone na ryzyko rozwoju depresji, a rzeczywiste mutacje genetyczne tworzą się tylko w ciągu jednego pokolenia.

Zastosowanie modelu biopsychospołecznego

Model biopsychospołeczny stwierdza, że ciało, umysł i środowisko wpływają na siebie nawzajem. Zgodnie z tym modelem żaden z tych czynników w oderwaniu od siebie nie jest wystarczający, aby definitywnie doprowadzić do zdrowia lub choroby – to głębokie wzajemne powiązania wszystkich trzech składników prowadzą do danego wyniku.

Promocja zdrowia musi uwzględniać wszystkie trzy czynniki, ponieważ rosnąca liczba literatury empirycznej sugeruje, że to połączenie stanu zdrowia, postrzegania zdrowia i barier społeczno-kulturowych w dostępie do opieki zdrowotnej wpływa na prawdopodobieństwo podjęcia przez pacjenta zachowań prozdrowotnych, takich jak przyjmowanie leków, właściwa dieta lub odżywianie oraz aktywność fizyczna.

Przegląd

• Zgodnie z modelem biopsychospołecznym, to głębokie powiązanie wszystkich trzech czynników (biologicznego, psychologicznego, społecznego) prowadzi do danego wyniku – każdy składnik sam w sobie jest niewystarczający, aby definitywnie doprowadzić do zdrowia lub choroby.
• Komponent psychologiczny modelu biopsychospołecznego dąży do znalezienia psychologicznej podstawy dla konkretnego objawu lub zespołu objawów (np, impulsywność, drażliwość, przytłaczający smutek itp.).
• Czynniki społeczne i kulturowe są konceptualizowane jako szczególny zestaw stresujących wydarzeń (na przykład zwolnienie z pracy), które mogą w różny sposób wpływać na zdrowie psychiczne osób z różnych środowisk społecznych i o różnej historii.
• Pomimo swojej użyteczności, istnieją problemy z modelem biopsychospołecznym, w tym stopień wpływu, jaki ma każdy czynnik, stopień interakcji między czynnikami oraz zróżnicowanie między jednostkami i okresami życia.

.