*Tłumaczenie: Karolina Tafur
Co to jest estrogen?
Estrogen jest najbardziej znanym hormonem płciowym wśród kobiet i osób miesiączkujących. Jest on wytwarzany z cholesterolu (cząsteczki tłuszczu) w organizmie.
Hormony ułatwiają komunikację między komórkami w całym organizmie. Komórki, które posiadają receptory estrogenowe mają funkcje, które są włączane lub wyłączane po kontakcie z tym hormonem. Pomyśl o estrogenie jak o kluczu, a o receptorach estrogenowych jak o zamkach: razem sprawiają, że systemy twojego ciała działają.
Estrogen nie występuje tylko u kobiet i ludzi, którzy mają okres. Mężczyźni, kobiety trans, chłopcy i dziewczęta oraz kobiety, które przeszły już menopauzę, wszyscy mają estrogen w swoich ciałach. Ponieważ osoby te nie mają jajników, które aktywnie uwalniają jaja każdego miesiąca, ich estrogen jest produkowany w innych obszarach ciała, takich jak tkanki tłuszczowe, kości, skóra, wątroba i nadnercza (1). Estrogen jest również produkowany w jądrach dorosłych mężczyzn (2).
Co estrogen robi dla organizmu?
Może już słyszałaś, że estrogen wywołuje cykl menstruacyjny i rozwój drugorzędowych cech płciowych (rozwój piersi i wzrost włosów łonowych), które występują w okresie dojrzewania. Ale to nie wszystko: estrogen odgrywa również rolę w innych funkcjach, od zdrowia kości (3) do funkcji poznawczych (4,5), i wiele więcej.
Typy estrogenu
W miesiączkujących kobietach i ludziach, istnieją potencjalnie cztery główne typy estrogenu.
Te typy mają różne funkcje w całym organizmie, na różnych etapach życia. Na przykład, podczas ciąży produkowane są różne rodzaje estrogenów, aby pomóc dziecku w rozwoju.
Słabe estrogeny mogą wiązać się z receptorami estrogenowymi, ale ich wpływ na organizm nie jest bardzo zauważalny.
-
Esterol (E1): Jest produkowany głównie w tkance tłuszczowej, ale także w jajnikach i łożysku. Jest to słaby estrogen (6).
-
Estradiol (E2): Jest to najbardziej aktywny typ estrogenu i wpływa na cykl menstruacyjny (6). Ten rodzaj estrogenu tworzy silne wiązanie z receptorami estrogenowymi. Kiedy mówimy o „estrogenach” w Clue, mamy na myśli głównie ten typ.
-
Estriol (E3): Jest to główny estrogen podczas ciąży. Ten rodzaj estrogenu jest głównie produkowany i wydzielany przez łożysko (z pomocą płodu), około pięć tygodni po implantacji. Jest to również słaby typ estrogenu (6).
-
Estetrol (E4): Ten typ estrogenu jest produkowany tylko podczas ciąży, w wątrobie płodu (7).
Większość estrogenów w organizmie to estradiol i jest produkowany w jajnikach. Jednak estrogen jest również wytwarzany w innych obszarach ciała, w tym w tkance tłuszczowej, kościach, skórze, wątrobie i nadnerczach (1). Kiedy ludzie osiągają menopauzę, te inne źródła zwiększają syntezę estrogenu i stają się bardziej wpływowe w organizmie (8).
Jak zmienia się estrogen (estradiol) podczas cyklu menstruacyjnego?
Pamiętasz jak działa cykl menstruacyjny? Wiele hormonów bierze udział w procesie zapłodnienia i implantacji komórki jajowej, jak w sztafecie. Estradiol jest jednym z kluczowych graczy.
Faza 1: Faza folikularna = wzrost estrogenówEstradiol jest produkowany głównie w jajnikach. W pierwszej części cyklu – fazie pęcherzykowej, od początku okresu aż do owulacji – estradiol jest wytwarzany w woreczkach zawierających jajeczka, zwanych pęcherzykami. Estradiol stymuluje wzrost i pogrubienie endometrium (wewnętrznej wyściółki macicy) (6).
Na końcu tego pierwszego etapu poziom estradiolu osiąga szczyt, powodując uwolnienie przez mózg dwóch hormonów: dużej ilości hormonu luteinizującego (LH) i mniejszej ilości hormonu stymulującego pęcherzyki jajnikowe (FSH). Wywołuje to owulację. Tuż przed owulacją pęcherzyk przestaje produkować estradiol, a jego poziom spada (6).
Podczas fazy folikularnej cyklu – od początku miesiączki do owulacji – poziom estrogenów jest wysoki. Możesz zauważyć pewne zmiany w swoim ciele.
-
Tuż przed owulacją, niektóre osoby zauważają mniejszą tłustość skóry i włosów, choć nie wiemy na pewno, czy zwiększony poziom estrogenów jest odpowiedzialny za te zmiany (9).
-
Płyn szyjkowy zmienia się również w czasie trwania fazy pęcherzykowej:
-
Wczesna do połowy fazy: gęsty/kleisty
-
Średnia do późnej fazy: gęsty/kleisty/kremowy
-
Późna faza do owulacji: wodnisty i rzadki, jak białko jajka (6,10)
-
Niektóre osoby zauważają wzrost libido w okolicach owulacji (11-13)
Faza 2: Faza lutealna = spadek estrogenuPo owulacji, gdy pęcherzyk jajnikowy zapadł się uwalniając jajeczko, rozpoczyna się druga część cyklu: faza lutealna. W miejscu, gdzie wcześniej znajdował się pęcherzyk, ze ścian zapadniętego pęcherzyka powstaje nowa struktura produkująca hormony. Jest to tzw. ciałko żółte (corpus luteum). Główną funkcją ciałka żółtego jest produkcja dużej ilości progesteronu, innego hormonu płciowego, ale także estradiolu (6).
Jeżeli jajeczko nie zostanie zapłodnione i zagnieżdża się na około cztery dni przed rozpoczęciem miesiączki, ciałko żółte przestaje produkować progesteron i estradiol, a poziom tych dwóch hormonów we krwi ponownie spada. To wywołuje miesiączkę (6).
Możesz zauważyć pewne zmiany podczas późnej fazy lutealnej i na początku miesiączki, kiedy poziom estrogenu jest niski.
-
Twoja średnia temperatura ciała nieznacznie wzrośnie podczas tej fazy.
-
Jedno z badań wykazało, że 2-5 kobiet wskazało na zwiększoną wrażliwość skóry, co może być spowodowane niskim poziomem estrogenów w tym czasie, jak uważają naukowcy (14).
-
Objawy przedmiesiączkowe również pojawiają się na tym etapie, przed rozpoczęciem miesiączki, kiedy poziom estrogenów (i progesteronu) jest niski.
-
Niektórzy ludzie mogą również doświadczać migren związanych ze spadkiem poziomu estrogenów (15,16).
Co to są „normalne” poziomy estrogenów? Jakie są normalne poziomy podczas ciąży? Co z okresem perimenopauzy?
Ponieważ poziom estrogenu ulega znacznym wahaniom podczas cyklu, twój „normalny” poziom estrogenu zmienia się każdego dnia (jeśli nie używasz hormonalnej kontroli urodzeń).
Jeśli jednak doświadczasz nieoczekiwanych objawów i podejrzewasz, że twój poziom estrogenu może być wysoki lub niski, zgłoś się do swojego lekarza w celu przeprowadzenia badań. Poziomy te mogą się różnić. Różnice w procedurach laboratoryjnych, badanej populacji i technice badania mogą również wpływać na wyniki. Z tego powodu wyniki badań laboratoryjnych powinny być zawsze interpretowane zgodnie z laboratoryjnymi wartościami referencyjnymi (17).
Poziom estrogenów u osób z regularnymi cyklami, nie stosujących antykoncepcji hormonalnejPoziom estradiolu we krwi może się znacznie różnić w trakcie cyklu. To, co jest uważane za „normalne”, może się różnić w zależności od laboratorium, miejsca zamieszkania, genetyki i techniki badania. Z tego powodu należy zawsze pamiętać o tych czynnikach podczas interpretowania wyników badań laboratoryjnych; można jednak skorzystać z następujących wzorców.
-
Wczesna faza folikularna: 20-150 pg/mL (73-551 pmol/L)
-
Szczyt w połowie cyklu: 40-350 pg/mL (551-2753 pmol/L)
-
Faza lutealna: 30-450 pg/mL (110-1652 pmol/L) (18)
Osoby młodsze niż 15 lat i osoby, które przeszły już menopauzę, mają zwykle niższe poziomy (18).
Poziom estrogenu może się drastycznie różnić w różnych cyklach, ale może też być bardzo różny u różnych osób (17,19).
Poziom estrogenu podczas ciąży
Podczas ciąży produkcja hormonów jest bardzo wysoka. Estradiol wzrasta wraz z innymi hormonami, takimi jak progesteron, testosteron i prolaktyna (20). Hormony te, a także wiele innych, współpracują ze sobą, aby pomóc w rozwoju dziecka.
-
Poziom estradiolu w pierwszym trymestrze ciąży: 188-2497 pg/mL
-
Poziom estradiolu w drugim trymestrze ciąży: 1278-7192 pg/mL
-
Poziom estradiolu w trzecim trymestrze ciąży: 3460-6137 pg/mL (20)
Poziom estrogenów w okresie perimenopauzy i menopauzy
Poziom estrogenów drastycznie spada po menopauzie, ponieważ w jajnikach jest mało pęcherzyków. Ponadto, pęcherzyki te nie rosną i nie produkują już estradiolu, który występuje podczas cyklu menstruacyjnego (6). Laboratoryjne poziomy estradiolu u kobiet po menopauzie są zazwyczaj mniejsze niż 20 pg/mL (73 pmol/L) (18).
Podczas perimenopauzy, ludzie mogą zauważyć zmiany w ich ciałach w odpowiedzi na te niższe poziomy estrogenu.
Symptomy spowodowane przez niski poziom estrogenów w okresie perimenopauzy i menopauzy
-
Suchość pochwy (znana jako zanikowe zapalenie pochwy lub atrofia sromu i pochwy) jest powszechna. Bez wystarczającej ilości estrogenów, ściany pochwy nie mogą już utrzymać ich grubości i wilgotności (21).
-
Menopauzalne uderzenia gorąca są związane z obniżonym poziomem estrogenów i mogą być leczone za pomocą terapii estrogenowej (22). Fitoestrogeny, czyli estrogeny występujące w żywności, mogą być korzystne, ale potrzebne są dalsze badania (23).
-
Osteoporoza stanowi ryzyko dla osób, które przeszły już menopauzę, ze względu na obniżający się poziom estrogenów (24).
Skąd mam wiedzieć, czy mój poziom estrogenu jest w normie?
Istnieje wiele fizycznych objawów, które mogą powiedzieć ci, czy twój poziom hormonów jest w normie. Nieprawidłowy” rozwój w okresie dojrzewania, nieregularny cykl miesiączkowy lub trudności z zajściem w ciążę mogą być wskaźnikami możliwego podstawowego problemu hormonalnego.
Poziom estrogenów (w połączeniu z innymi hormonami płciowymi) waha się i zmienia przez cały cykl i przez całe życie. Dla większości ludzi zmiany te są normalną częścią procesu starzenia się. Perimenopauza, w szczególności, może być silną hormonalną podróżą dla niektórych ludzi, pełną nieoczekiwanych objawów i niekomfortowych okresów (takich jak uderzenia gorąca, bezsenność i niespodziewane miesiączki). Niektórzy ludzie decydują się na hormonalną terapię zastępczą, aby pomóc w zarządzaniu tymi objawami (24).
Dominacja estrogenowaMogłaś słyszeć o „nadmiarze estrogenów” lub „dominacji estrogenowej” i o tym, jak ten stan może wpływać na twój cykl. Niektórzy pracownicy służby zdrowia, blogerzy i firmy pisali o tym temacie.
Poziom estrogenu może być zbyt wysoki. Na przykład, istnieje stan zwany zespołem nadmiaru aromatazy, który może wpływać na poziom estrogenów. Osoby z tym schorzeniem mają wyższy poziom estrogenów, ponieważ przekształcają androgeny w estrogeny w znacznie większym tempie. Warunek ten ma swoje źródło w mutacji genu CYP19A1, a objawy zwykle pojawiają się w okolicach okresu dojrzewania (25).
Jest również możliwe, że niektóre rodzaje raka, takie jak rak wpływający na nadnercza, powodują wyższy poziom estrogenu (26).
Jak już wspomniano, blogerzy zdrowotni zazwyczaj nie skupiają się na braku równowagi w poziomie estrogenu spowodowanym nietypowymi mutacjami genetycznymi lub rakiem. Często ci pisarze omawiają zaburzenia hormonalne spowodowane przez dietę, obecne lub przeszłe stosowanie hormonalnej kontroli urodzeń i tkanki tłuszczowej.
W królestwie blogerów internetowych i alternatywnych dostawców opieki zdrowotnej, różne przyczyny są proponowane dla „nadmiaru estrogenów” lub „dominacji estrogenów.”
-
Jedną z proponowanych przyczyn jest brak równowagi między estrogenami i progesteronem. Uważa się, że poziom estrogenów może pozostać bardzo wysoki, podczas gdy poziom progesteronu spada, powodując w ten sposób brak równowagi hormonalnej.
-
Inna proponowana przyczyna sugeruje, że poziom estrogenów E1 i/lub E2 pozostaje bardzo wysoki w porównaniu do poziomu E3. Jest to czasami nazywane niekorzystnym „stosunkiem estrogenów.”
-
Nierównowaga ta jest również uważana za spowodowaną problemami w metabolizmie estrogenów.
Ale zaburzenia te mogą być prawdziwe, często pozostają niezdiagnozowane i są traktowane jako odrębne warunki w medycynie ogólnej. Albo nawet niektóre elementy opisanych powyżej zaburzeń równowagi są uważane za objawy innych zaburzeń.
Na przykład, podwyższony poziom E2 i E1 może być wskaźnikiem zespołu policystycznych jajników (PCOS) (27), który może powodować nieregularne miesiączki. Jednak nie jest jeszcze jasne, czy ten stosunek estrogenów w PCOS jest przyczyną lub objawem tego warunku.
W przeciwieństwie do tradycyjnej medycyny, niektórzy alternatywni dostawcy usług medycznych mogą dać osobie „diagnozę” tej nierównowagi. Istnieje niewiele badań na temat tego, czy te „diagnozy” są ważne jako samodzielne zaburzenia lub czy są one oznaką innych warunków lub normalnych wahań hormonalnych starzenia się.
Jest to również powszechne, aby usłyszeć, jak estrogeny w żywności jemy, produkty, których używamy, a te wydane do środowiska wpływają na nasze poziomy hormonów. Organizacje medyczne uznają, że narażenie na substancje zaburzające gospodarkę hormonalną w środowisku, takie jak bisfenol A, ma wpływ (zwykle negatywny) na organizm (28,29). Te substancje zaburzające gospodarkę hormonalną mogą zakłócać funkcjonowanie hormonów.
Blogerzy często zalecają zmianę diety, aby poradzić sobie z „nadmiarem/dominacją estrogenów” i sugerują diety bogate w warzywa i owoce (organiczne), ubogie w mięso i nabiał oraz bardzo mało przetworzonej żywności (ale istnieją różne opinie na ten temat). Podczas gdy jedzenie zdrowej diety jest świetnym pomysłem, nie jest jasne, czy te zmiany w diecie rzeczywiście rozwiązują problem „nadmiaru estrogenu”, czy też ludzie zaczynają czuć się lepiej tylko dlatego, że lepiej się odżywiają. Dodatkowo, to co jest „zdrową dietą” dla jednej osoby może nie być tak zdrowe dla innej, więc najlepiej zwrócić uwagę na swoje ciało i znaleźć schemat żywieniowy, który działa dla Ciebie.
Jeśli uważasz, że jest problem z poziomem hormonów, porozmawiaj z lekarzem o tym, jak zmierzyć poziom hormonów płciowych, w tym estrogenu. Estrogen jest zwykle mierzony w badaniach krwi, ale może być również mierzony w moczu, ślinie, a nawet w płynie owodniowym (18).
Zapewnij się, że śledzisz swój cykl na Clue, zanim pójdziesz, więc możesz dostarczyć lekarzowi informacje o swoich poprzednich cyklach, aby mógł lepiej interpretować wyniki badań laboratoryjnych.
Śledzenie miesiączki pomaga m.in. wiedzieć, czy są nieregularne
ponad 2M+ ocen
Jak hormonalne środki antykoncepcyjne wpływają na estrogen?
Złożone hormonalne środki antykoncepcyjne (pigułka, plaster, pierścień) i estrogenTe rodzaje środków antykoncepcyjnych zawierają estrogen i progestynę w różnych ilościach i proporcjach. Wiele złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych zawiera etynyloestradiol, syntetyczny estrogen. W Stanach Zjednoczonych dawki etynyloestradiolu nie są wyższe niż 50 mcg (30), a często są niższe, nawet 10 mcg (10). Kiedy pigułka antykoncepcyjna jest przyjmowana prawidłowo, jej działanie polega na zakłócaniu normalnej komunikacji między mózgiem a jajnikami, dzięki czemu:
-
nie występują wahania hormonalne cyklu miesiączkowego
-
pęcherzyki jajnikowe rzadziej dojrzewają do ostatniego stadium, co prowadzi do mniejszej produkcji estrogenów (31)
-
nie występuje owulacja (10,32)
Ponieważ wzrost pęcherzyków jajnikowych i owulacja zatrzymują się, naturalna produkcja estrogenów (i innych hormonów) jest zaburzona, co może być odpowiedzialne za wszelkie skutki uboczne lub zmiany, których możesz doświadczyć po rozpoczęciu stosowania pigułki.
Pierścień dopochwowy zawiera znacznie mniejszą dawkę etynyloestradiolu, 15 mcg dziennie (33), podczas gdy plaster zapewnia dawkę 20 mcg (34).
Przeciwdziałanie wyłącznie progestynowym środkom antykoncepcyjnym (wkładki wewnątrzmaciczne, zastrzyk, minipigułka itp.) i estrogenW środkach antykoncepcyjnych zawierających wyłącznie progestyny, do których zalicza się pigułki zawierające wyłącznie progestyny (minipigułki), zastrzyki, implanty oraz hormonalne wkładki wewnątrzmaciczne, nie ma estrogenów.
Używanie środków antykoncepcyjnych zawierających wyłącznie progestyny może wpływać na delikatną równowagę i złożone interakcje niektórych lub wszystkich hormonów, które odgrywają rolę w cyklu miesiączkowym. Często, gdy poziom jednego hormonu jest zmieniony, następuje reakcja łańcuchowa, w której inne hormony, w tym estrogen, są również dotknięte. Te zmiany hormonalne mogą powodować zmiany w objawach lub cyklu miesiączkowym. Wszystkie środki antykoncepcyjne mogą wpływać na Ciebie i Twoje objawy w różny sposób, a niektóre z tych zmian mogą być wynikiem różnych poziomów estrogenów.
Minipigułka i estrogenyZależnie od rodzaju progestyny i dawki pigułki, owulacja nie zatrzymuje się za każdym razem (10,35). Nie jest pewne, jak mini-pigułka wpływa na poziom naturalnych estrogenów, a dalsze badania są potrzebne.
Hormonalne wkładki wewnątrzmaciczne i estrogenyHormonalne wkładki wewnątrzmaciczne są dostępne w różnych dawkach progestyny i zazwyczaj nie zapobiegają owulacji. Owulacja, lub jej brak, a tym samym produkcja estrogenów zależy od dawki progestyny w IUD, jak również od czasu jej stosowania (10). W większości przypadków owulacja nie zostaje zatrzymana (10,36,37).
Wstrzyknięcie antykoncepcyjne i estrogenWstrzyknięcie antykoncepcyjne działa poprzez zatrzymanie owulacji i odcięcie komunikacji pomiędzy mózgiem a jajnikami. Poziom estradiolu jest znacznie niższy u osób stosujących zastrzyk (około 15 pg/mL), choć może się różnić w zależności od osoby (38).
Implant a estrogenImplant nie zmienia drastycznie poziomu estradiolu (39,40). Po założeniu wkładki może wystąpić umiarkowany spadek poziomu estradiolu, ale po dwóch do trzech latach poziom ten wraca do poziomu, jaki był przed założeniem wkładki (lub bardzo zbliżonego) (39,40).
Niehormonalne środki antykoncepcyjne i estrogenNiehormonalne metody antykoncepcji, takie jak prezerwatywy i miedziane wkładki wewnątrzmaciczne, nie wpływają na naturalne wahania hormonalne ani na poziom estrogenu.